Логистика

4.
Tovarlar va xizmatlar bozorida tijorat operatsiyalari 
Bitimni amalga oshirish tovarlarni ishlab chiqaruvchilardan tovar aylanmasi 
sohasidagi iste’molchilarga yetkazishda logistika zanjiridagi tijorat jarayonining hal 
qiluvchi momentidir.
Tijorat bitimlari butun savdo zanjiri bo‘ylab tuzilishi mumkin:
• xomashyo yetkazib beruvchisi va ishlab chiqarish korxonasi o‘rtasida;
• tovar ishlab chiqaruvchi va ulgurji vositachi o‘rtasida;
• tovar ishlab chiqaruvchi va chakana savdo korxonasi;
• mahsulot ishlab chiqaruvchisi va oxirgi iste’molchi;
• ulgurji vositachi va chakana savdo korxonasi;
• chakana savdo korxonasi va yakuniy xaridor. 
Savdo bitimi ishtirokchilari tijorat faoliyatining subyektlari, ya’ni tovarlarni 
sotib olish va sotish hamda xizmatlar ko‘rsatish munosabatlarida bo‘lgan tomonlardir. 
Shuningdek, sanoat korxonalari, savdo korxonalari, individual savdogarlar yoki yakka 
tartibdagi tadbirkorlar, savdo korxonalari birlashmalari, oxirgi iste’molchilar, davlat, 
tovar bozorining maxsus subyektlari kiradi.
Tijorat bitimi-bu ikki yoki undan ortiq tomonlar o‘rtasida oldindan kelishilgan 
shartlarga muvofiq tovarlar, ishlar yoki xizmatlarni yetkazib berish bo‘yicha kelishuv. 
Xalqaro bitim-bu turli mamlakatlar vakillari (sotuvchi yoki xaridor 
mamlakatida ro‘yxatdan o‘tmagan firmalar) o‘rtasidagi kelishuv. 
Logistika oqimi-bu ma’lum bir belgi bo‘yicha birlashtirilgan obyektlar to‘plami 
(to‘plam), masofada va vaqt ichida harakatlanadigan, logistika tizimini boshqarish 
subyektining ta’siriga muvofiq miqdoriy va sifat o‘zgarishlariga moslashishdir. 
Moddiy, axborot, moliyaviy va xizmat ko‘rsatish logistika oqimlarini ajratiladi. 
SEMINAR 
 
Darsning maqsadi: tijorat logisti-
kasining nazariy va amaliy asoslarini ko‘rib 
chiqishdir. 
Amaliy darsning mazmuni