Логистика

Transport 
infratuzilmasi 
Transport 
infrastructure 
Транспортная 
инфраструк-
тура 
Infratuzilmaning bir turi, transportni 
amalga oshiradigan va ularning 
bajarilishi 
va 
texnik 
xizmat 
ko‘rsatishini 
ta’minlaydigan 
transportning barcha tarmoqlari va 
korxonalari to‘plami . 
Transport – logistika 
tizimi 
Transport and 
logistics system 
Транспортно-
логистическая 
система 
Bu yetkazib berishni tashkil qilish 
tizimi, ya’ni har qanday moddiy 
narsalar, moddalar va boshqalarni 
ko‘chirish . 

---

241 
Mavzu 3. Dunyoning rivojlangan mamlakatlarida logistika 
kompaniyalarini tashkil etish 
 
O‘zbek tilida 
 
Ingliz tilida 
 
Rus tilida 
 
Atamaning leksik ma’nosi 
3PL Logistika 
Third party 
logistics 
3PL Логистика 
Yetkazib berish va manzilni 
saqlashdan 
bu-yurtmalarni 
boshqarish 
hamda 
tovarlar 
harakatini kuzatishgacha bo‘lgan 
xizmatlar to‘plami .
Autsorsing 
Autsorsing 
Аутсорсинг 
Tashkilot 
tomonidan 
ishlab 
chiqarish faoliyatining ayrim 
turlari 
yoki 
funksiyalari 
to‘g‘risidagi shartnoma asosida 
istalgan 
sohada 
faoliyat 
yuritadigan boshqa kompaniyaga 
topshirish .
Logistikaning 7 oltin 
qoidasi 
Concept of 7 rules 
of logistics 
Золотые 7 
правила 
логистики 
1 to‘g‘ri mahsulot 
2 to‘g‘ri miqdor 
3 to‘g‘ri shart 
4 to‘g‘ri joy 
5 to‘g‘ri vaqt
6 to‘g‘ri iste’molchi 
7 to‘g‘ri narx 
Logistikani 
samaradorlik indeksi 
Logistic 
Performance 
Index 
Индекс 
эффективности 
логистики 
Muayyan 
mamlakatning 
logistika 
tizimini 
rivojlantirishning 
xalqaro 
ko‘rsatkichi . 
Logistic tizim 
Logistic system 
Логистическая 
система 
Logistik lizim u yoki bu logistik 
funksiyalami amalga oshiruvchi, 
teskari aloqaga ega bo‘lgan oddiy 
tizimdan iborat. 
 
Ligistika tashki-loti 
 
 
Logistics 
company 
Логистическая 
компания 
Bu o‘z mijozlari uchun logistika 
muammolarini hal qilishga qodir 
bo‘lgan 
tashkilot: 
logistika 
sohasida 
individual 
operatsiyalarni amalga oshirish 
va keng qamrovli xizmatlarni 
taqdim etish.logistika kompa-
niyalari 
autsorsing 
bozorida 
ishlaydi. Asosiy mijozlar turli xil 
mulkchilik va o‘lchamdagi tijorat 
korxonalari hisoblanadi 
Logistika boshqaruvi 
Logistics 
management 
Логистический 
менеджмент 
Logistika tizimining ma’muriy 
va tashkiliy tuzilishi, logistika 

---

242 
tizimini zarur resurslar bilan 
ta’minlashda 
samarali 
yechimlardan 
foydalanish 
usullari
 
Logistika tizim-lari 
faoliyatining jahon 
standartlari 
Global standards 
for the 
functioning of 
logistics systems 
Мировые стан-
дарты 
функционировани
я логистических 
систем 
Bu logistika tizimining asosiy 
tushunchalaridan 
biri 
bo‘lib, 
logistika tizimi yoki uning 
elementlari (bo‘g‘inlari) oldida 
belgilangan 
maqsadlarga 
erishishga qaratilgan logistika 
operatsiyalari to‘plami sifatida 
belgilanadi. 
Asosiy 
logistika 
funksiyalari: yetkazib berish, 
ishlab 
chiqarish 
va 
sotish 
(tarqatish). 
Bundan 
tashqari, 
funksiyalar 
mavjud: 
buyurtmalarni 
boshqarish, 
zaxirani 
boshqarish, 
tashish, 
saqlash, yuklarni qayta ishlash, 
xizmat ko‘rsatish va boshqalar.
Dengiz porti 
Ocean port 
Морской порт 
Dengiz sohilida joy-lashgan, 
kemalar va kemalar uchun 
mo‘ljal-langan joy 
 
NTLS 
NTLS 
НТЛС 
Bu 
davlatning 
transport 
kompleksidir. 
U 
mamlakat 
siyosati, iqtisodiyoti va huquqiy 
tizimining xususiyatlari, uning 
geografik joylashuvi, aholi va 
ishlab chiqaruvchi kuchlarning 
joylashishi, 
tashqi 
iqtisodiy 
aloqalarning tabiati va boshqa 
omillar ta’siri ostida shakllanadi 
 
Tashish 
 
Transportation 
Перевозки 
Tashuvchining yuklash va yukni 
mijozning 
manziliga 
ehtiyotkorlik bilan yetkazishdir. 
 
 
 
 
RTLS 
RTLS 
РТЛС 
Real vaqt rejimida joylashishni 
aniqlash 
tizimikerakli 
infratuzilma qamrab olgan hudud 
doirasida 
boshqariladigan 
obyektlarning 
joylashishini 
aniqlash, 
koordinatalarni 
aniqlash, xaritada ko‘rsatishni 
ta’minlaydigan 
avtomatlashtirilgan tizim. 
Onlayn Logistika 
E-commerce 
Logistics 
Онлайн логистика 
Onlayn, Internet orqali amalga 
oshiriladigan 
logistika 
operatsiyalari to‘plami 
 
Logistika tizimlarini 
tashkil etish 
Organization of 
logistics systems 
Logistika 
menejmentining 
shakllanishi/tuzilishi; 
logistika 
funksiyalari va operatsiyalarini 

---

243 
 
Организация 
логистических 
систем 
tashkilotning 
turli 
tarkibiy 
bo‘linmalari 
va 
xizmatlari 
o‘rtasida 
taqsimlash 
(yoki 
yechimni autsorsing to‘g‘risida 
qabul 
qilish); 
logistika 
operatsiyalarining ketma-ketligi 
va usullarini aniqlash 
Logistika 
kompaniyalari 
samaradorligini 
oshirish 
muammolari 
 
 
Problems of 
increasing the 
efficiency of 
logistics 
companies 
Проблемы 
повышения 
эффективности 
логистических 
компаний 
Korxonaning 
raqobatbardoshligini 
oshirish 
strategiyasini 
ishlab 
chiqish 
rejalashtirilgan rivojlanish va 
barqaror 
holatni 
saqlashga 
intilayotgan 
barcha 
xo‘jalik 
yurituvchi 
subyektlarning 
obyektiv ehtiyojiga aylanadi. Tez 
o‘zgaruvchan bozor sharoitlari 
tezkor 
javob 
berish 
va 
moslashishni talab qiladi, bu esa 
korxona 
rahbariyatini 
korxonaning 
raqobatbardoshligini ta’minlash 
va 
oshirishning 
zamonaviy 
usullari 
va 
vositalarini 
o‘zlashtirishga majbur qiladi. 
Ombor 
Fold 
Склад 
Bu mahsulotni qabul qilib, 
joylab, yig‘ib, saqlab, qayta 
ishlab berib va iste’molchilarga 
yetkazib 
berish 
uchun 
mo‘ljallangan murakkab texnik 
inshootdir
. 
Infratuzilma 
Infrastructure 
Инфраструктура 
Bu 
iqtisodiyotning 
normal 
ishlashi va aholining kundalik 
hayotini ta’minlash uchun zarur 
bo‘lgan 
inshootlar, 
binolar, 
tizimlar va xizmatlar to‘plamidir 
. 
 
Logistika 
tizimlarining ishlashi 
 
Operation of 
logistics systems 
Функционировани
е логистических 
систем 
Jarayon ko‘p qirrali bo‘lib, texnik 
va 
texnologik, 
iqtisodiy, 
tashkiliy, axborot, moliyaviy va 
boshqa jihatlarni o‘z ichiga oladi. 
Ularni 
loyihalash 
jarayoni, 
ombor 
quyi 
tizimi 
nuqtayi 
nazaridan, logistika zanjiridagi 
ombor 
aloqasining 
o‘rnini 
aniqlashi, shuningdek, butun 
logistika 
tizimining 
ishlash 
maqsadlariga 
mu-vofiq 
omborlarga 
qo‘yiladigan 
talablarni shakllantirishdir 

---

244 
 
 
Mavzu 4. Respublikaning eksport salohiyatini oshirishda logistika 
markazlari va EIZning ahamiyati 
 
 
 
 
Yetkazib berish 
zanjiri 
Supply chain 
Цепочка поставок 
Yarim 
tayyor 
mahsulotlarni 
tayyor mahsulotga o‘tkazish va 
iste’molchiga tashish jarayoni . 
 
O‘zbek tilida 
 
Ingliz tilida 
 
Rus tilida 
 
Atamaning leksik ma’nosi 
Jahon eksportni 
qayta ishlash 
zonalari 
assotsiatsiyasi 
World Export 
Processing Zones 
Association 
Wepza 
WEPZA—bu butun dunyo bo‘ylab maxsus iqtisodiy zonalar (EIZ), erkin portlar, erkin zonalar va eksportni qayta ishlash zonalarini baholash, rivojlantirish, 
targ‘ib qilish va takomillashtirish bilan shug‘ullanadigan yetakchi amaliyotchilar, davlat amaldorlari, maslahatchilar va olimlarning birlashmasi 
Sarmoya 
Investment 
Инвестиция 
Foyda olish yoki boshqa foydali ta’sirga erishish uchun tadbirkorlik yoki boshqa faoliyat obyektlariga investitsiya qilingan pul mablag‘lari, qimmatli qo-
g‘ozlar, boshqa mol-mulk, shu jumladan mulkiy huquqlar, pul qiymatiga ega bo‘lgan boshqa huquqlar 
Konvertatsiya 
Conversion 
Конвертация 
Bu bank kartasi yoki hisobvarag‘ida operatsiyalarni amalga oshirishda valyuta almashinuvi. Agar jo‘natuvchi va qabul qiluvchining valyutalari boshqacha 
bo‘lsa, bu zarur. 
Logistik markazlar 
Logistic center 
Логистические 
центры 
Logistika markazlari ekspeditorlik va transport kompaniyalari uchun maydonlarni, shuningdek yuk mashinalari uchun to‘xtash joylarini ta’minlaydi. 
Shuningdek, ular transport vositalarini ta’mirlashlari, bojxona, brokerlik va boshqa xizmatlarni ko‘rsatishlari mumkin. Logistika markazlarining rivojlangan 
tizimi ta’minot zanjirlarini qisqartirishga, tovar oqimlarini optimallashtirishga va yetkazib berishning manevr qobiliyatini oshirishga imkon beradi. Aslida, 
logistika markazlari tovarlarni yetkazib beruvchidan iste’molchiga qisqa vaqt ichida va eng kam moliyaviy xarajatlar bilan yetkazib berish muammosini hal 
qilish uchun tashkil etilgan. 
Logistik hab 
Logistic hub 
Логистический 
хаб 
Bu katta hajmdagi yuklarni qayta ishlash mumkin bo‘lgan keng ko‘lamli ombor majmuasi 
Imtiyozlar 
Privileges 
Льготы 
Bu afzallik, belgilangan qoidalar, majburiyatlarni bajarishdan qisman ozod qilish yoki ularni bajarish shartlarini yengillashtirish 
Afzalliklar 
Preferences 
Преференции 
Muayyan faoliyatni qo‘l-labquvvatlash uchun alohida davlatlar, korxonalar, tashkilotlarga beriladigan imtiyoz, imtiyoz