Loyiha uchun berilganlar 1-jadval 8

Loyiha uchun berilganlar 1-jadval

	К1 nuqtadagi qisqa tutashuv	1000	МVА
	Issiqlik markazining quvvati	500	MVA
	Sistemaning kuchlanishi	115	KВ
	BPP transformatorlarining quvvati	10	МVА
	6/10/ KV li asinxron va sinxron dvigtellar,kVt	1250	КVt
	Elektr yoy pechining	2000	КVА
	Kabel liniya BPP-TP ААВ 10/6/-/3х240/,Км	2	Km
	Sistemaning podstansiyasidan zavodning BPP gacha	18	Km
	BPP ning yig’ma shinalaridagi kuchlanishi,kV	6,3	КV
	Sex transformatorlarining quvvati ,КVА	1600	КVA
	Sex podstansiyalarining ikkilamchi kuchlanishi,kV	0,4	КV
	0,4/0,69/kV li asinxron dvigatellarining quvvati АD1,kVt	18,5	КVt
	0,4/0,69/kV li asinxron dvigatellarining quvvati АД2,kVt	110	КVt
	TMRU-6/10/KV li kremniyli o’zgartiruvchi podstanstansiya	1000	КVA
	KKU-6/10/KV li kondensator batereyalarining quvvati	1600	КVar

1 va 2- rasmda. Loyiha uchun berilgan tarmoq sxemasi va hisoblash uchun almashtirish sxemasi.

1-rasm.

2-rasm

1. Berilgan tarmoq uchun qisqa tutashuv toklarini hisoblash

Rele himoyasining oʼrnatmalarini tanlash va sezgirligini tekshirish uchun qisqa tutashuv toklarini bazis shartlarga asosan nisbiy birliklarda hisoblaymiz. Elektr ta’minotining 1-rasmda ko’rsatilgan sxemasiga asosan almashtirish sxemasini tuzamiz (2-rasm)
1 Bazis quvvatini tanlaymiz S_b =1000 MVA
2 Berilgan nuqtalar uchun bazis kuchlanishlarni tanlaymiz
U_bk1=115 kV
U_bk2 =6,3 kV
U_bk3=6,3 kV
U_bk4=0,4 kV
3 Bazis toklarni bazis quvvat va bazis kuchlanishlarga asosan hisoblaymiz
I_bk1 = = =5.026

Nisbiy birliklarda elektr tarmog’I elementlarining qarshiliklarini hisoblaymiz
Sistema, sinxron dvigatel, kondensator batareyasi va asinxron dvigatellarinig nisbiy elektr yurituvchi kuchlarini quyidagicha qabul qilamiz;
E_IEM=1,2 ; E_sd=1,1; E_kb=1,2; E_ad=0,9.
Transformatorning qisqa tutashuv kuchlanishi
U_q=5,5%
Energosistema uchun
X_c=S_b/S_k=1000/1000=1
Kabel liniyalasining solishtirma qarshiligi
X₀=0,08 om/km
Kabel liniyasining qarshiligi
X_L1= = =0.34
X_L2= = =0.11
Sex transformatorining qarshiligi;
X_ktp= = =0.344

Asinxron va sinxron dvigatellarning qarshiliklari

S_ad1=P_ad/cos(𝓌)*1000=
S_cd=P_cd/ cos(𝓌)*1000=
X_ad=0,2*S_b/S_ad=
X_cd=0,2*S_b/S_cd=
Kontaktlarning qarshiliklari
R_kont=R_k*S_b/U*U
R_kont=0,05 Om
R_k= R_kont*S_b/0,4*0,4=
Elektr tarmog’i elementalarining qarshiliklari aniqlangandankeyin q.t nuqtalariga nisbatan natijaviy qarshiliklar aniqlanadi va qisqa tutashuv toklari hisoblanadi.
K1 nuqtadagi qisqa tutashuv toklari.
I_k1=E_c/X_c*I_bk1=1/1*5.026=5.026
I_k1max=I_k1=5.026
I_k1min=0,87*I_k1=0,87*5.026=4.37
K2 nuqtadagi qisqa tutashuv toklari.
X_k2=X_c+X_ktp=1+0.344=1.344
I_k2c=E_IEM*I_bk2/X_k2=
I_k2ad=E_ad*I_bk2/X_ad=
I_k2max=I_k2c+2* I_k2ad=81.91+2*0.36=82.63
I_k2min=0,87*I_k2c=0,87*81.91=71.26
K3 nuqtadagi qisqa tutashuv toklari.
X_k3=X_k2+X_L2=1.344+0.11=1.451
I_k3c=E_c*I_bk3/X_k3=
I_k3cd=E_cd*I_bk3/X_cd=
I_k3max=I_k3c+4*I_k3cd=63.23+4*0.44=64.99
I_k3min=0,87*I_k3c=0,87*63.23=55.01
K4 nuqtadagi qisqa tutashuv toklari .
X_k4=X_k2+X_ktp+X_l2=1.344+0.344+0.11=1.798
I_k4c=E_c*I_bk4/X_k4=
I_k4cd=E_cd*I_bk4 /X_cd=

I_k4max=I_k4c=974.21

I_k4min=0,87* I_k4c=0,87*974.21=847.56

1.3 Qisqa tutashuv toklarini hisoblash natijalari.

1.1-jadval

Qisqa tutashuv nuqtasi	K1	K2	K3	K4
IEM dan Ikc, kA		81.91	63.23	974.21
Elektr dvigatellardan Ikd, kA		0.56	0.44	884.087
Maksimal tok Ikmax, kA	5.026	82.63	64.99	974.21
Minimal tok Ikmin, kA	4.37	71.26	55.01	847.56

2.Transformatorning rele himoyasi.

Boshlang’ich ma’lumot.
Transformatorning quvvati S_T=S_BPP=1600 kVA
Yuqori kuchlanishi U_Tyuqori=6,3 kV
Past kuchlanishi U_Tpast=0,4 kV
Past kuchlanish tomonidagi maksimal va minimal qisqa tutashuv toklarini 1.1-jadvaldan olamiz;
I_k2max=82.63 kA
I_k2min= 71.26kA
Transformatorni qisqa tutashuvlardan himoya qilish uchun sabr vaqtiga ega bo’lmagan tez ishlovchi quyidagi himoyalar qo’llaniladi tok otsechkasi, differensial himoya va gaz himoyasi.
Transformatorning past kuchlanish (PK) tomonida qisqa tutashuv bo’lganda yuqori kuchlanish (YK) tomondagi tok.
I_1k2max=I_k2max*(U_pk/U_yk)=82.63*
I_2k2min=I_k2min*(U_pk/U_yk)=71.26*
Transformator uchun asosiy himoya sifatida differensial himoyani qo’llaymiz. Bundan tashqari tashqi qisqa tutashuvlardan himoya ( zaxira himoya ) va o’ta yuklanishdan himoyalarni ham qo’llaymiz.

2.1. Transformatorning ichki qisqa tutashuvdan bo’ylanma differensial himoya orqali himoyalash hisobi.

2.1.1-rasm.Transformatorning bo’ylama differensial himoyasi ishlash prinspi.
Bo’ylanma differensial himoya quyidagi tartibda hisoblanadi
Transformatorning nominal toklarini aniqlaymiz;
Yuqori kuchlanish tomonida
I_nom1=S_T/1,73*U_Tyuq=
Past kuchlanish tomonida
I_nom2=S_T/1,73*U_Tpast=
Tok transformatorining hisobiy transformatsiya koeffitsientlarini hisoblaymiz;
Yuqori kuchlanish tomonida
K_11x=2*1,73*I_nom1/5=
Past kuchlanish tomonida
K_12x=2*I_nom2/5=
Yo’riqnomadan transformatsiya koeffitsientining standart qiymatlarini tanlaymiz
K₁₁=200
K₁₂=1000
Ikkilamchi toklar
I₁₂=1,73*I_nom1/K₁₁= A
I₂₂=I_nom2/K₁₂= A
Asosiy tomon sifatida past kuchlanish tomonni tanlaymiz.
Differensial himoyaning ishga tushish toki quyidagi shartlarga asosan tanlanadi.

1. 
   Kuch transformatori magnitlovchi tokning sakrashidan chetlashtirish
   

I_xi=K_z*I_nomT=1,3*2312,13=3005,76 A
Bu еrda K_z=1,3 (PHT-565 rele uchun), I_nom.TR=I_nom2

2. 
   Nobalans toklarni chetlashtirish
   

I’_nb=K_ap*K_b*f₁*I_kmax=1*1*0,1*72.91=7.291kA=7291A
bu еrda K_ap=1, K_b=1, f₁=0,1.
I”_nb=+/- DN*I_1k2max/100=
Bu еrda +/- DN=9 kuchlanishni rostlashni to’la rostlash chegarasining qiymati.
I_nbmax=I’_nb+I”_nb=7291+339.93=7600.93 A
Differensial himoyaning ishga tushish toki
I_xi=1,3*I_nbmax=1,3*7600.93=9881.21 A
Sezgirlik koeffitsienti
K_c=I_k2min/I_xi=
Bu еrda I_k2min=62.44 kA=62440 A. himoya еtarli sezgirlikka ega.
Relening ishga tushish toki
I_ri=I_xi/K₁₂
PHT relesiga qo’yilishi zarur bo’lgan hisobiy o’ramlar sonini aniqlaymiz
W_as.xis=F_c/I_ri=
Bu еrda F_c=100 o’ram A, W_as=10 ni qabul qilamiz.
Asosiy bo’lmagan tomon uchun hisobiy o’ramlar soni
W_{as.bo’l.xis}=W_as* 10* =9.18
W_{as.bo’l.xis}=9 qabul qilamiz
Nobalans toki
I’’’_nb=[(W_as.xis-W_as)*I_max/W_asxis= =0.86454kA=864.54A
Umumiy nobalans toki
I_nb=I’_nb+I’’_nb+I’’’_nb=7291+339.93+864.54=8495.47 A=8.495 kA
Himoyaning ishga tushirish toki
I_xi=K_z*I_nbmax=1,3*7600.93=9881.21 A
Himoyaning sezgirligi
K_c=6,32

2.2 Transformatorning o’ta yuklanishdan himoyalash

2.2.1-rasm. Transformatorning o’ta yuklanishdan himoyasi.
O’ta yuklanishdan himoyaning ishga tushish toki quyidagi ifodaga asosan hisoblanadi
I_xi=K_z*I_nom/K_m
Bu еrda K_z=1,05 zaxira koeffitsienti, K_M=0,8 tok relesining qaytish koeffitsienti
Relening ishga tushish toki
I_ri=K_cx*I_xi/K₁
Bu еrda K_cx=sxema koeffitsienti, K₁-tok transformatorining transformatsiya koeffitsienti.
Ximoyaning sabr vaqti
t=t_x+ t
bu еrda t_x-MTX ning sabr vaqti ; t=5c ; I_r va t ga asosan tok va vaqt relesi tanlanadi.
Transformatorning nominal toki
I_nom1=S_T/1,73*U_Tyuq=
Odatda, transformatorning o’ta yuklanishi simmetrik bo’lishi sababli ximoyani bir fazali maksimal tok himoyasi (MTX) ko’rinishida bajaramiz
I_xi=K_z*I_nom/K_m=1,05*
Relening ishga tushish toki
I_ri=K_cx*I_xi/K₁=
O’ta yuklanishdan himoyaning ishlash vaqti tashqi qisqa tutashuvlardan himoyaning ishlash vaqtidan bir pog’ona yuqori qilib olinadi.
t=t_MTX+ t=1,5+0,5=2c.
PT-40/3 turdagi tok ЭВ-132 turdagi vaqt relesini tanlaymiz.