Лутфуллина Г. Ф. Сравнительная типология английского и родного языков
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
152эл
|
participle + -а торган): Укукчылар бәрәңге утыртасын инде радиодан hәбәр ителгән идее. Доллар курсы үзгәререн радиодан hәбәр иттеләр. 3. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено предикативными словами S + P (модальные слова: бар, юк, кирəк, тиеш): Аны белеме барга күрә телдән тɵшермиләр. 103 4. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено прилагательными или наречиями S + P: Укуы авыр балалар турында бу газетада яздылар. 5. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено словами на -лык S + P: Син барырга тиешлек тиз беленде. Балалар кайтканлыкны сɵйләп туялмый. Балык күплекнең планга уңай тәэсир итүен тиз сизделәр (белделәр). 6. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено словами на -лык. Подчиняясь главному при помощи послеложного слова турында и хакында, данное сказуемое выражает объект процесса, обозначенного подчиняющим членом. Бераз тынычылангач, ул баласы юклыгы турында сɵйли башлады (Г. Гобай). Акча кирәклек турында әнисенә беренче тапкыр язды. 7. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено инфинитивом: Эш башларга уни минут калды. 8. Спаянные предложения, сказуемое которых выражено деепричастием на -гач: Əтисе əйткəч тә, малай мәктәпкә бармады. Сложноподчиненные предложения татарского языка: Партизаннар ничек кенә hәбәр итергә тырышмасыннар, кыш үзенекең итте. Придаточное предложение может быть подчинено главному при помощи послеложно-союзных слов: исә, икән, дип, дигән [26, Т. 3, с. 451]. Чит ил студентлары укырга килә дип радиодан hәбәр итте. Чит ил студентлары укырга килә дигән радиодан hәбәр ишетелде. Глагол ди совершенно и частично потеряв свое лексическое значение при прямой речи, полностью сохранив его при косвенной связи, является средством связи между придаточным и главным предложениями. В любой форме этот глагол как средство связи относится к послеложно-союзному слову, ибо как послелог, непременно следует за подчиненным словом, и как союз, не управляет формой подчиненного слова и относит придаточное предложение к главному. К послеложно-союзным словам от корня ди относятся: дип, дигәч, дигән, дигәннең, дигәнне, дигәнгә, дигәннән, дигәндә, дигәндәй, дигән чакта, дигән вакытта, дигәнгә кадәр [26, Т. 3, с. 452]. При этом создается объектное отношение: объект тема. 104 Придаточное предложение может быть подчинено главному при помощи местоименных слов: Минем уемча, эш болай: сине моңар ɵстерәүчеләр Каюм абзый белән Əхмәт булырга кирәк (Г. Ибрагимов). Иптәшләр минем бер hәбәрем бар: безгә хәзер ук китәргә кирәк. Мин шуны гына беләм: ел елга охшамый (Г. Тукай). Быел безнең колхоз бик күп икмәк тапшырды, менә шул турда сɵйләргә ярыйдыр бит (Ф. Хасни). Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|