M. G„. Kenjayev, N. S. Ernazarov bank hisobi, tahlil va audit 1-qism. Bank hisobi va audit yo„nalishini kasbiy faoliyat asoslari

Nazoratni amalga oshirish

Front-ofis zimmasiga mijoz tomonidan taqdim etilgan hujjatlarning rasmiylashtirilishi va ular tomonidan boshlangan operatsiyalarning to‗g‗riligini dastlabki nazorat qilish yuklatiladi. Qo‗shimcha nazorat zarur hollarda (bank qo‗shimcha nazorat qilinishi lozim bo‗lgan operatsiyalar ro‗yxati va ularni nazorat qilish tartibini ishlab chiqadi) Front-ofis xodimi operatsiyalar bo‗yicha hujjatlarni nazoratchi xodimga taqdim etadi.

Bank tomonidan amalga oshiriladigan mijoz operatsiyalarining nazoratini o‗z xususiyatlari bo‗yicha quyidagi turlarga ajratish mumkin:

1. Mijozning shartnomaga asoslangan harakatini tekshirish;

2.Mijoz o‗z operatsiyalarini qonunchilikda o‗rnatilgan tartibda bajarayotganligini tekshirish;

3.Hujjatlarning rasmiylashtirilishiga qo‗yilgan talablarga rioya qilinishini ta‘minlash;

4. 
   To‗lovlarni amalga oshirish uchun moliyaviy sharoitlar mavjudligini aniqlash.
   

Yakuniy nazoratning vazifasi operatsiyalarning yakuniy nazoratini amalga oshiruvchi Bek-ofis xodimlari tomonidan keyingi bank ish kunidan kechiktirmagan holda o‗tkazish hisoblanadi.

205

	Mundarija
KIRISH.........................................................................................................		3
I-BOB. ―BANK HISOBI, TAHLIL VA AUDIT‖ FANNING MAQSADI
VA VAZIFALARI .......................................................................................		6
1.1.	―Bank hisobi, tahlil va audit‖ fanining maqsadi, predmeti va
vazifalari ....................................................................................................		6
1.2.	Iqtisodiyotda bank hisobi, tahlil, auditning o‗zaro va boshqa ........	11
1.3.	Bank hisobi, tahlil va auditning banklar faoliyatida o‗rni, ahamiyati.
.................................................................................................................		14
II-BOB. BANKNING PAYDO BO‗LISHI VA BANK FAOLIYATINI
RIVOJLANISH BOSQICHLARI..............................................................		20
2.1.	Dastlabki banklarning paydo bo‗lishi va ularning operatsiyalari ....	20
2.2.	Tijorat banklarining tashkil topishi va rivojlanishi ..........................	24
2.3.	Banklarning turlari. ..........................................................................	27
III-BOB. BANK TIZIMI VA UNING POG‗ONALARI ..........................		31
3.1.	O‗zbekiston Respublikasi bank tizimi va uning shakllanishi. .........	31
3.2.	O‗zbekiston Respublikasi bank tizimi va banklar faoliyatining
huquqiy asoslari. ......................................................................................		36
3.3.	O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki maqsadi, vazifalari va
funksiyalari. .............................................................................................		40
IV-Bob. Bank operatsion apparatining tashkil etilishi ..............................		44
4.1.	Banklarda buxgalteriya hisobini mazmuni va operatsion apparatni
tashkil etishning ahamiyati. .....................................................................		44
4.2.	O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki va tijorat banklarida
buxgalteriya hisobining hisobvaraqalar rejalari va ularning tavsifi. ......		50
V-Bob. Bank buxgalteriya xodimlarining huquqi va majburiyatlari .........		56
5.1.	Bank buxgalteriya xodimlarini malaka talablari. .............................	56
5.2.	Bosh buxgalterning vazifalari, huquqlari va javobgarligi ...............	58
VI-Bob. Tijorat banklar faoliyatini tahlil qilish asoslari ...........................		66
6.1.	Tijorat banklari faoliyatini tahlil qilish va uning uziga xos
xususiyatlari .............................................................................................		66
6.2.	Bank majburiyatlarining tarkibiy jihatdan tahlili. ............................	68
6.3.	Bank aktivlari tarkibining tahlili ......................................................	72
YII-Bob. Tijorat banklari operatsiyalari turlari va tahlili ..........................		78
7.1.	Bank kapitali va uning tarkibi ..........................................................	78

Qisqa qilib aytganda, tijorat banki kapitali – bu bank faoliyatini moliyalashtirishning barqaror manbasi bo‗lib, bankning operatsion jarayonida kutilmaganda yuzaga keladigan zararlarni qoplash imkonini

beruvchi o‗ziga xos himoya vositasidir. ................................................	78
206

Bank kapitalining quyidagi ikkita funktsiyasini ajratib ko‗rsatish

mumkin: 79

7.2. Bank aktivlarini daromadlilik jihatlari tahlili 85
7.3. Bank aktivlarini risklilik darajasi bo‗yicha tahlili. 91

VIII-Bob. Bank auditini tashkil qilish asoslari 94

8.1. Bank auditining predmeti va metodi. 94
8.2. Bank auditning maqsadi va vazifalari 97

8.3. Respublikada bank auditini shakllanish bosqichlari va rivojlanish

ustiqbollari. 99
IX-Bob. Tijorat banklari operatsiyalarini auditorlik tekshuruvidan

o‗tkazish tartibi 103

9.1. Tijorat banklarini hisob-kitob operatsiyalarini auditorlik
tekshiruvidan o‗tkazish tartibi 103

9. 2. Bankning moliyaviy natijalarini auditorlik tekshiruvidan o‗tkazish

tartibi. 108
Golosariy 111

1-Ilova 119

2-Ilova 188
3-Ilova 193

4-Ilova 194

5-Ilova 195
6-Ilova 196

7-Ilova 203

207