M kariyev, R. Alimov

Birinchi davr 
Kuyish shoki — fazali jarayon bo‘lib, organizmning termik trav- 
maga javob reaksiyasi — kuyish shoki patomexanizmlarni o‘z ichiga 
oladi. Bir qancha nospesifik faktorlar oqibatida yuzaga keladi. Shu* 
lardan mikrosirkulatsiya va qon tomir 
0
‘tkazuvchanligining buzilishi, 
simpatoadrenal sistemasi aktivligining oshishi, kallikrein-kinin siste- 
masi funksiyasining buzilishi, biogen aminlar giperproduksiyasi, umu- 
miy qon hajmining kamayishi, uning depolanishi, bundan tashqari 
endotoksemiya, autosensibilizatsiya va boshqalar. Kuyish shoki qoidaga 
ko‘ra kuyishning II, IV darajali tana yuzasining 10% ortiq qismini 
egallaganda kuzatiladi. 
Kuyishning I darajali tarqoq bo'lgan, tana yuzasining 40-50% 
dan ko‘p qismini tashkil qilgan hollarda ham kuzatilishi mumkin. 
Kuyish shokining xarakterli belgilari kuyish shokining og'irligi va 
rivojlanishi kuyishda yaroqsiz bo‘lib qolgan ten hajmiga bog'liq. Kuyish 
maydoni qancha katta va chuqur bo'lsa shokning og‘ir kechish ehtimoli 
ham shuncha oshadi. Torpidlik (muntazamlik) qilingan davolash tadbir- 
lariga qaramay, shok 24, 48 hatto 72 soat davom etishi mumkin. 
Shokning 
kompensatsiyalashgan 
formalarida 
arterial 
bosimning 
normada yoki oshishi (simpotikatoniya) bilan kechadi. Shuning uchun 
arterial bosimning darajasi kuyish shoki diagnostikasida ulchov sifatida 
ko‘p hollarda ko'rsatkich hisoblanmaydi. 
Buyrak funksiyasining buzilishida oligouriya, anuriya, protenuriya, 
siydikda erkin gemoglobin bo'ladi. Diurez ! soatda 30 ml dan kam 
bo'lishi — oligouriya, 1 soatda 3 - 5 ml dan kam bo‘lishi — anuriya 
sifatida qaraladi. 
Markaziy venoz bosimning (MVB) pasayishi, harorat pasayishi, 
taxikardiya, ko'ngil aynishi, qayd qiiishi, umumiy ahvol og'irligi, 
qo‘zg‘aluvchanlik yoki tormozlanish shokning fazasiga bog'liq. 
BrTPda