M. N. Mamadjonova tta farmakologiya kafedrasi katta ukituvchisi

AMMONIY XLORID: kislota xosil kiluvchm diuretiklarning tipik vakili.Ammoniy xlorid konda NH3 va N+ va SL- ga parchalanadi. Xlor va vodorod ionlari bikarbonatlar bilan birikib N2O , SO2 , NaSL xosil kiladi. Konning ishkoriy zaxirasi kamayadi va astidoz rivojlanadi. Xlor ionlarining ortikchasi natriy ionlari bilan birikadi va ularga mos ravishda suv peshob tarkibida ajraladi. Bunda oz mikdorda bulsa xam ,kaliy ionlarining ajralishi ortadi. Natijada peshob xajmi ortadi. Lekin ammoniy xloridning diuretik tasir kuchi sustrok va shuning uchun mustakil dori sifatida axamiyatga ega emas. Uni alkaloz chakiruvchi diuretiklar bilan birgalikda kullaniladi ( simobli diuretiklar , etakrin kislotasi ).


Miometriyga tasir kursatuvchi dori vositalari.
Bu gurux dorilariga kichik dozalarda xam bachadon tonusiga tasir etuvchi vositalar kiradi.Ularining bunday tanlab tasir etish xossasi miometriyning ritmik yoki tonik kiskarishini taminlashda kullaniladi. Miometriyning kiskarishi va tonusi neyrogumoral mexanizmlar bilan boshkariladi. Jumladan, unda oksitokstin, prostaglandinlar xamda adrenergik va xolinergik nervlar katnashadi. M-xolinoresteptorlar va @-adrenoresteptorlarni kuzgatilsa, bachadon mushaklari kiskaradi, V2-adrenoresteptorlarni kuzgatilsa, bushashtiradi.


Bachadonga tasir etuvchi vositalar
Bachadonga tasir etuvchi vositalar kuyidagi guruxlarga bulinadi:
1.Asosan miometriyning kiskarishiga tasir etuvchi vositalar:
a) kuchaytiruvchilar: oksitostin, pitutrin, dinoprost (PGF2a), dinoproston (PGF2).
b) susaytiruvchilar:
*V2-adrenomimetiklar fenoterol, salbutamol.
* -narkoz vositalari natriy oksibutirat
* -turli vositalar magniy sulfat
2.Asosan miometriy tonusini kuchaytiruvchi vositalar:
a) Koramig preparatlari: ergometrin moleat, ergotamin gidrotartrat, ergotal, koramigning kuyuk ekstrakti.
b) sintetik preparatlar: kotarnin xlorid.
3.Bachadon buyin tonusini susaytiruvchi vositalar: Atropin sulfat, dinoprost, dinoproston.