M s h. Nurmatova, s h. T. Xasanova, D. E. Azimova ustaxonada amaliy

Dekorativ applikatsiya — bu n aqsh g u lla rd a n iborat b o 'la d i u 
a l o h i d a - a l o h i d a t a s v i r l a r d a n (b a r g , s h o x , q o ' z i q o r i n , q u s h ,
m a s h in a , o d a m , uy va sh u kabilar) tarkib t o p u v c h i p re d m e tli 
h o d is a , h a r a k a tla r u v g 'u n lig in i aks e ttiru v c h i sy u je td a n iborat 
bo'lishi m u m k in .
Q uyida o 'z b e k , q o z o q , tojik xalqlarining n aqsh n a m u n a la ri 
berilgan:
50

---

4
М
.
Q uyidagi ra sm la rd a kantli d e k o r a tiv applikatsiya ishi berilgan:
f
Л
V
1
>
4
0
0o
i t
Ч'м
mи
51

---

s ^
\
G eom etrik shaklli applikatsiyalar. Bajarilish texnologiyasiga 
k o 'r a ap p likatsiyaning eng o d d iy tu rlarid a n biri g e o m e tr ik shaklli 
applikatsiyalardir. G e o m e tr i k shakllar talabalarning kvadrat, t o 'g 'r i 
b u rc h a k , u c h b u r c h a k , ay la n a q o g 'o z bo'lagi va o 'l c h o v asboblari 
haqidagi m avjud bilim larini m u s tah k am lay d i. U la r b adiiy didini 
o 's t i r a d i , d o i r a , k v a d r a t d a n a q s h l a r tu z is h b o 'y i c h a o l i n g a n
b i l im la r in i c h u q u r la s h t i r a d i . O 'q u v c h i l a r a y r im p r e d m e t l a r n i
d e t a lm a - d e ta l tahlil qilib, g e o m e tr ik shakllarni to 'g 'r i idrok etishni 
o 'rg a n a d ila r. M asa la n , a r c h a bir-biriga kiygizilgan u c h b u r c h a k k a
o 'x s h a y d i yoki yuk m ashinasi turli o 'lc h a m d a g i t o 'g 'r i b u r c h a k -
la rd a n , g'ildiragi a y l a n a d a n tashkil topganligini idrok e tadilar. 
B o la la rd a « К о ' р - k a m » , « U z u n a s ig a » , « K o 'n d a l a n g i g a » , «Ikki 
qism g a qirqish», «T eng qism larga» kabi t u s h u n c h a l a r m u s t a h -
kam lanadi. Bolalar ranglar uyg'unligini to'g'ri tanlashni o'rganadilar. 
U la r d a estetik did tarbiyalanadi.
G e o m e t r i k shaklli applikatsiyalarni h am naqshli, p re d m e tli, 
syujetli applikatsiyalarga ajratish m u m k in .