M. S. Tulayev

 
15-modda. Buxgalteriya hisobi registrlari 
Buxgalteriya hisobi registrlari ikki yoqlama yozuv usuliga muvofiq 
yuritiladigan jurnallar, qaydnomalar, kitoblar va tasdiqlangan blankalardan 
(shakllardan) iboratdir. 
Buxgalteriya hisobi registrlari texnika vositalaridan, axborot tizimlaridan va 
axborot texnologiyalaridan foydalanilgan holda elektron hujjat tarzida yaratilishi, 
ishlov berilishi va saqlanishi mumkin. 
Buxgalteriya 
hisobi registrlarida boshlang‘ich hisob hujjatlaridagi 
ma’lumotlar tizimlashtirilishi va to‘planishi kerak. 
Buxgalteriya hisobi registrining majburiy rekvizitlari quyidagilardan iborat: 
registrning nomi; 
buxgalteriya hisobi subyektining nomi; 
registrni yuritish boshlangan hamda tugallangan sana va (yoki) registr 
tuzilgan davr; 
xo‘jalik operatsiyalarining xronologik va (yoki) tizimli guruhlanishi; 
xo‘jalik operatsiyalarining o‘lchov birligi ko‘rsatilgan holda puldagi o‘lchov 
miqdori; 

---

108 
registrni yuritish uchun mas’ul bo‘lgan shaxslarning lavozimlari, familiyalari 
hamda ismi va otasi ismining bosh harflari ko‘rsatilgan holdagi imzolari yoki 
ushbu shaxslarni identifikatsiya qilish uchun zarur bo‘lgan boshqa rekvizitlar. 
Buxgalteriya hisobi registrlariga tasdiqlanmagan tuzatishlar kiritilishiga yo‘l 
qo‘yilmaydi. 
 
16-modda. Aktivlar va majburiyatlarni inventarizatsiya qilish 
Buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobot ma’lumotlarining to‘g‘riligi hamda 
ishonchliligi aktivlar va majburiyatlarni majburiy tarzda inventarizatsiyadan 
o‘tkazish orqali tasdiqlanadi. Inventarizatsiya obyektlari, uni o‘tkazish tartibi va 
muddatlari inventarizatsiya bo‘yicha buxgalteriya hisobi standartida belgilanadi. 
 
17-modda. Aktivlar va majburiyatlarni baholash 
Tovar-moddiy zaxiralarni baholash quyidagi ikkita bahoning eng pasti 
bo‘yicha — balans tuzilayotgan sanadagi haqiqiy tannarx (sotib olish narxi yoki 
ishlab chiqarish tannarxi) bo‘yicha yoki bozor bahosi (realizatsiya qilishning sof 
qiymati) bo‘yicha amalga oshiriladi. 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar ularning boshlang‘ich (qayta tiklanish) 
qiymati bo‘yicha hisobga olinadi. 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar qiymatini hisobdan chiqarish ularning 
qiymati to‘liq qoplanguniga yoki obyekt hisobdan chiqib ketguniga qadar 
eskirishni (amortizatsiyani) hisoblash yo‘li bilan amalga oshiriladi. Amortizatsiya 
ajratmalari obyekt foydalanishga topshirilganidan keyingi oydan boshlab amalga 
oshiriladi. Yerning qiymati amortizatsiya qilinmaydi. 
Moliyaviy qo‘yilmalar buxgalteriya hisobi standartlariga muvofiq hisobga 
olinadi. 
Majburiyatlar taraflarning kelishuviga muvofiq pulda ifodalangan holda aks 
ettiriladi. 
Sud qarori bo‘yicha yuzaga kelgan majburiyatlar tegishli summada aks 
ettiriladi. 

---

109 
Shartli aktivlar va majburiyatlar buxgalteriya hisobi standartlariga muvofiq 
aks ettiriladi. 
Budjet tashkilotlarining aktivlari va majburiyatlarini baholash budjet hisobi 
standartlariga muvofiq amalga oshiriladi. 
Buxgalteriya hisobi milliy valyutada — so‘mda yuritiladi.