M. Usmanov fizikadan savol va masalalar to’plami
Download 254.31 Kb. Pdf ko'rish
|
Boshlang'ich bilim oluvchilar uchun M. Usmanov
- Bu sahifa navigatsiya:
- 7-§. Jismlarning erkin tushishi Mavzuga doir nazariy savollar 1)
|
13. Yo‘lbars tekis sekinlanuvchan harakatlanib
3 da tezligini s m / 13 dan s m / 7 gacha kamaytirdi. Uning tezlanishini toping ) / ( 2 s m .
2 /
, 0
m a = tezlanish va s m / 10 0 = ϑ boshlang‘ich bilan tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan avtobusning tezligi qancha vaqtdan ) (s keyin soat km / 6 , 3 = ϑ bo‘ladi? 15. Poyezd tekis sekinlanuvchan harakatlanib s 50 da to‘xtadi. Poyezdning boshlang‘ich tezligi
72 bo‘lsa, tezlanishini toping ) / ( 2 s m .
2
2 s m tezlanish va s m / 30 boshlang‘ich tezlik bilan tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan mototsiklning s 10 dan keyingi tezligini toping ) / ( s m .
2
5 , 0 s m tezlansih bilan tekis sekinlanuvchan harkatlanayotgan itning s 6 dan keyingi tezligi s m / 1 . Itning boshlang‘ich tezligini toping ) / ( soat km .
Tekis tezlanuvchan harakat qilib tezligini
5 dan soat km / 54 gacha oshirgan Kaptiva avtomobilining o‘rtacha tezligini toping ). / ( s m
Tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan avtomobilning boshlang‘ich tezligi
10 oxirgi tezligi s m / 16 bo‘lsa, bu harakatdagi avtomobilning o‘rtacha tezligini toping ). / ( s m
Tinch holatdan tekis tezlanuvchan harakat qila boshlagan mototsiklning harakat oxiridagi tezligi soat km / 108
bo‘lsa, uning o‘rtacha tezligini toping ). / ( s m
Boshlang‘ich tezligi
90 bo‘lgan Damas avtomobili tekis sekinlanvchan harakatlanib harakat oxirida soat km / 6 , 3 tezlikka ega bo‘ldi. Uning o‘rtacha tezligini toping ). / ( s m
Boshlang‘ich tezligi
144
bo‘lgan Bugatti Neyron avtomobili tekis tezlanuvchan hakat qila boshladi va bu harakardagi o‘rtacha tezlik s m / 70
bo‘lsa, Bugattining harakat oxiridagi tezligini toping ). / ( s m
19
Poyezd tekis sekinlanuvchan harakatlanib to‘xtadi. Agar harakat davomidagi poyezdning o‘rtacha tezligi s m / 15 bo‘lsa, uning boshlang‘ich tezligini toping ) / ( soat km .
Tekis tezlanuvchan harakat qilib s 6 da tezligini s m / 5 dan s m / 25 gacha oshirgan Mersedes Benz E330 avtomobilining shu vaqt ichida bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 25. Tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan avtomobilning boshlang‘ich tezligi s m / 10 s 5 dan keyingi tezligi s m / 16 bo‘lsa, shu vaqt ichida avtomobilning bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 26. Tinch holatdan tekis tezlanuvchan harakat qila boshlagan mototsiklning harakat oxiridagi tezligi
180
va harakatlanish vaqti 20 sekund bo‘lsa, uning bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 27. Boshlang‘ich tezligi soat km / 90 bo‘lgan Damas avtomobili 1 minut tekis sekinlanvchan harakatlanib harakat oxirida soat km / 6 , 3 tezlikka ega bo‘ldi. Damasning bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 28. Boshlang‘ich tezligi soat km / 144
bo‘lgan Bugatti Neyron avtomobili tekis tezlanuvchan hakat qila boshlab s 10 da m 700
yo‘l bosib o‘tdi. Bugattining harakat oxiridagi tezligini toping ). /
s m
Poyezd tekis sekinlanuvchan harakatlanib
10 da m 150
yo‘l yurib to‘xtadi. Uning boshlang‘ich tezligini toping ). /
soat km
Quyidagilarni hisoblang: 1) 2 6
2 9 3) 2 12 4) 2 30
2 4 , 2
6) 2 2 , 3
7) 2 60
31.
m / 5 boshlang‘ich tezlik va 2 / 2 s m tezlanish bilan to‘g‘ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan poyezd 2 min da qancha masofaga ko‘chadi ? ) (m
4 boshlang‘ich tezlik va 2 / 5 , 0
m tezlanish bilan to‘g‘ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan velosiped
10 da qancha masofaga ko‘chadi ? ) (m 33.
2 / 3
m tezlanish bilan joyidan qo‘zg‘algan KIA SPORT avtomobili 6 s to‘g‘ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakatlansa, qancha masofaga ko‘chadi ? ) (m
Boshlang‘ich tezliksiz 2 / 2 , 0 s m tezlanish bilan tekis tekis tezlanuvchan harakat qila boshlagan poyezd
30 da qancha masofa bosib o‘tadi ? ) (m 35. Gepard
2 / 2 s m tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlanib s 2 da
10
yo‘l bosib o‘tdi. Gepardning boshlang‘ich tezligini toping ). / ( s m
20
Boshlang‘ich tezligi
2 bo‘lgan ayiq, tekis tezlanuvchan harakatlanib 0,1 minutda m 30 yo‘l yurdi. Ayiqning tezlanishini toping ). / ( 2 s m
Qiruvchi samalyot 2 / 5 s m tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlanib s 6 da km 38 , 1 yo‘l bosib o‘tdi. Samalyotning boshlang‘ich tezligini toping ). /
s m
Boshlang‘ich tezligi
6 bo‘lgan kiyik, tekis tezlanuvchan harakatlanib 0,2 minutda m 144
yo‘l yurdi. Kiyikning tezlanishini toping ). / ( 2
m
90 boshlang‘ich tezlik va 2 / 5 , 0
m tezlanish bilan to‘g‘ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan poyezd 0,2 min da qancha masofaga ko‘chadi ? )
40.
m / 20 boshlang‘ich tezlik va 2 / 4 , 0
m tezlanish bilan to‘g‘ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan velosiped
10 da qancha masofaga ko‘chadi ? ) (m 41. Gepard
2 / 2 s m tezlanish bilan tekis sekinlanuvchan harakatlanib s 2 da
20 yo‘l bosib o‘tdi. Gepardning boshlang‘ich tezligini toping ). / ( s m
Boshlang‘ich tezligi
10 bo‘lgan ayiq, tekis tezlanuvchan harakatlanib 0,1 minutda m 78 yo‘l yurdi. Ayiqning tezlanishini toping ). / ( 2 s m
2
2 s m tezlanish va s m / 4 boshlang‘ich tezlik bilan tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan atomobilning harakat oxiridagi tezligi s m / 10 bo‘lsa, uning bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 44. Boshlang‘ich tezligi s m / 6 oxirgi tezligi s m / 8 va tezlanishi 2 / 5 , 0
m
bo‘lgan velosipedning bosib o‘tgan yo‘lini toping (m). Harakat tekis tezlanuvchan. 45. s m / 1 boshlang‘ich tezlik bilan tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan yo‘lbarsning m 30 yurgandan keyingi tezligi s m / 11 bo‘lsa, uning tezlanishini toping ) / ( 2 s m .
To‘g‘ri chiziqli tekis tezlanuvchan harakatlanayotgan moddiy nuqtaning boshlang‘ich tezligi s m / 10 , oxirgi tezligi s m / 30 va ko‘chishi m 100
bo‘lsa, uning tezlanishini toping ) /
2 s m .
Quyidagilarni hisoblang: 1) 64 2) 100 3) 36 4) 121 5) 25 ,
6) 24 , 3
Boshlang‘ich tezliksiz 2 / 1 s m tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatla- nayotgan velosipedning
32 yo‘l yurgandan keyingi tezligini toping ). / ( s m
21
Boshlang‘ich tezliksiz 2 / 5 , 0 s m tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakat- lanayotgan poyezdning
81 yo‘l yurgandan keyingi tezligini toping ). / ( s m
2
2 , 0 s m tezlanish va s m / 6 boshlang‘ich tezlik bilan tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan atomobilning harakat oxiridagi tezligi s m / 1 bo‘lsa, uning bosib o‘tgan yo‘lini toping ). (m 51. To‘g‘ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan moddiy nuqtaning boshlang‘ich tezligi
/ 15 , oxirgi tezligi s m / 11 va ko‘chishi m 26 bo‘lsa, uning tezlanishini toping ) / ( 2
m .
To‘g‘ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakatlanayotgan moddiy nuqtaning boshlang‘ich tezligi s m / 20 , oxirgi tezligi s m / 5 va ko‘chishi m 750
bo‘lsa, uning tezlanishini toping ) /
2 s m .
7-§. Jismlarning erkin tushishi Mavzuga doir nazariy savollar 1) Erkin tushish nima? 2) Erkin tushish tezlanishi nima sababdan vujudga keladi? 3) O‘rta kenglikda erkin tushish tezlanishining qiymati nimaga teng?
Ekvatorda erkin tushish tezlanishining qiymati nimaga teng? 5) Qutbda erkin tushish tezlanishining qiymati nimaga teng? 6) Boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jismning oniy tezligi qanday topiladi? 7) Boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jismning ixtiyoriy vaqt momentidagi tushish balandligi qanday topiladi? 8) Yuqoriga tik otilgan jismning oniy tezligi qanday topiladi? 9) Yuqoriga tik otilgan jismning ixtiyoriy vaqt momentidagi ko‘tarilish balandligi qanday topiladi? 10) Yuqoriga tik otilgan jismning eng katta ko‘tarilish balandligi qanday topiladi? 11) Yuqoriga tik otilgan jismning berilgan balandlikdagi tezligi qanday topiladi? Mavzuga doir masalalar 1. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jismninng 4-sekund oxiridagi tezligini toping ). / ( s m
2 / 8 , 9 s m g =
2. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jismninng 6-sekund oxiridagi tezligini toping ). / ( s m
2 / 8 , 9 s m g =
3.
m / 20 boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jismning 8-sekund oxiridagi tezligini toping ). /
s m
2 / 10
m g =
4. Vertikal pastga s m / 15 boshlang‘ich tezlik tashlangan toshning 10-sekund oxiridagi tezligini toping ). /
s m
2 / 10
m g =
5. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jismninng qancha vaqtdan ) (s keyingi tezligi s m / 6 , 68 bo‘ladi? 2 / 8 , 9
m g =
22
Boshlang‘ich tezliksiz tushayotgan toshning yerga tegish paytidagi tezligi
/ 8 , 107
bo‘lsa, tushish vaqtini toping (s). 2 / 8 , 9 s m g =
7. Erkin tushayotgan toshning s 4 dan keyingi tezligi
/ 70 bo‘lsa, uning boshlang‘ich tezligini toping ). /
s m
2 / 10
m g =
8. Erkin tushayotgan toshning 6-sekund oxiridagi tezligi s m / 90 bo‘lsa, uning boshlang‘ich tezligini toping ). /
s m
2 / 10
m g =
9.
m / 10 boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jism s 6 da qancha masofani bosib o‘tadi ). (m 2 / 10 s m g =
10.
m / 20 boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jism s 8 da qancha masofani bosib o‘tadi ). (m 2 / 10 s m g =
11.
m / 30 boshlang‘ich tezlik bilan erkin tushayotgan jism s 9 da qancha masofani bosib o‘tadi ). (m 2 / 10 s m g =
12. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism s 4 da qancha masofani bosib o‘tadi ). (m 2 / 10 s m g =
13. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism s 6 da qancha masofani bosib o‘tadi ). (m 2 / 10 s m g =
14. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism 5 m balandlikdan qancha vaqqtda tushadi (s). 2 / 10 s m g =
15. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism 45 m balandlikdan qancha vaqqtda tushadi (s). 2 / 10 s m g =
16. Boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism 125 m balandlikdan qancha vaqqtda tushadi (s). 2 / 10 s m g =
17. Erkin tushayotgan jism s 2 da
m 40 masofani bosib o‘tdi. Jismning boshlang‘ich tezligini toping ). / ( s m
2 / 10
m g =
Download 254.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|