Yuqori bosim gaz quvuri (0,3
0,6 MPa). Bu gaz quvuriga yirik
iste’molchilar ulanadi. Bundan tashqari, bu gaz quvuridan GRP orqali o‘rta yoki past
bosim quvurlari ham ta’minlanadi.
O‘ta yuqori bosim gaz quvurlari (0,6
1,2 MPa). Bu gaz quvurlari shahar
atrofida yarim xalqasimon yoki xalqasimon shaklda o‘tkazilib,
undan yirik
iste’molchilar, hamda shahar yuqori va o‘rta bosim gaz quvurlari GRP orqali
ta’minlanadi. Har xil bosimdagi gaz quvurlari faqat GRP orqali bir-biriga ulanadi.
Shahar gaz tizimi bosim turlariga qarab quyidagilarga bo‘linadi:
a)
bir bosqichli tizimlar;
b) ikki bosqichli tizimlar;
c) uch va ko‘p bosqichli tizimlar;
Tizimlarni
tanlashda shaharning satxi, umumiy iste’mol qilinadigan gaz
miqdori,
gaz manbaasining turi, gazlashtirishning ketma-ket bo‘lishi va iqtisodiy
masalalarni inobatga olish kerak.
4.1-rasm. Bir bosqichli
gazlashtirish tizimlari.
1-magistral gaz quvuri;
2-GRS;
3-xalqasimon
past bosim gaz
quvurlari;
4-iste’molchilarga tarmoq;
5-boshi berk gaz quvurlari.
Bunday tizimda faqat past bosimli gaz quvurlari qo‘llaniladi. Bunday tizim
ishchi
posyolkalarda, kichik qishloqlarda ishlatilishi mumkin. Bunda faqat past
bosimdagi gaz quvurlari o‘tkaziladi. Shuning uchun buni bir bosqichli deyiladi. U
faqat turar joy binolari va mayda korxonalarni ta’minlaydi. Bunday tizimlarda faqat
past bosim bo‘lgani uchun katta diametrdagi quvurlar qo‘yishga to‘g‘ri keladi. Bu
iqtisodiy tarafdan manfaatsiz.
Ikki bosqichli gaz taqsimlash
tizimlari kichik va o‘rta shaharlarda qo‘llanilib,
o‘rta va past bosim gaz quvurlari ishlatiladi. O‘rta bosimdan sanoat korxonalar va
past bosim gaz tarmoqlari GRP orqali ta’minlanadi.
Bosimni oshirish gazlashtirish tizimida kichikroq
diametrdagi quvurlar
ishlatish imkonini beradi. Bu mablag‘larni tejashga olib boradi. Lekin, bosimni
oshirib borish, tizimni ishlatishda katta talablar qo‘yadi.