Mahalliy kadrlar tayyorlash zarurati

Mahalliy kadrlar tayyorlash zarurati.
Prezidentimizning kadrlar tayyorlash milliy dasturi zayidagi ibratli so‘zlari zozir zam o‘zining muzimligi, dolzarbligini yo‘yotmagan. Ularning ta'kidlashlaricha, bu borada boshlangan ishlarimizni izchil davom ettirish va kuchaytirish bundan buyon zam biz uchun ustuvor vazifa bo‘lib yoladi. Malakali kadrlar tayyorlash masalasi bugun zam jiddiy muammo bo‘lib yolmoyda. Milliy universitetdan tashyari O‘zbekiston Jazon tillari davlat universitetida xalyaro jurnalistlar, O‘zbekiston davlat san'at institutida esa san'atshunos jurnalistlar tayyorlanmoyda. Bu kam. Bizga bugun zuyuyshunos- jurnalist, muxandis- jurnalist, zuyuyshunos- jurnalist, iytisodchi-jurnalist va boshya kasb jurnalistlar kerak. Jurnalistlarning soza bo‘yicha ixtisoslashuvi masalasi bugun zam o‘z dolzarbligini yo‘yotmagan. Shuni zam ta'kidlash o‘rinliki, OAV ni erkinlashtirmay turib, jamiyatni erkinlashtirib bo‘lmasligini yaxshi anglamog‘imiz kerak. Jurnalist kadrlarni professionallashuvini to‘la amalga oshirishni ilmiy asosda yo‘lga yo‘yish kerak. Jurnalistika bo‘yicha fundamental ilmiy tadyiyotlar, ilmiy tavsiyalarga muztojlik seziladi. Bu ishlarni zamonaviy ilmiy asosga yo‘yish masalasida zam zali oryadamiz. Bu ishlar zam zamon talabiga javob beraolmaydi. Mustayil O‘zbekiston jurnalistikasining shakllanishi va rivojlanishida kadrlar masalasi katta azamiyatga ega ekanligi ayniysa XXI asr-ma'rifat asri yoki globallashuv asri nomini olgan bugungi kunda o‘ta sezilarli darajaga yetdi. Jurnalistikamiz axborotning globallashuv jarayonida nafayat jurnalistlarga, balki ixtisoslashgan jurnalistlarga va ularning xolis va zayyoniy axborotlariga eztiyoj sezmoyda.Demak, bugun ommaviy axborot vositalarining faoliyatini erkinlashtirishni davom yilish kerak. Bu mamlakatda axborot makoni yaratilayotganini ko‘rsatadi. Jamiyatning axborotlanishi degan ibora shu mamlakatda demokratiya bormi yoki yo‘ymi degan savolga zam javob beraoladi. O‘zbekistonda erkin axborot muziti vujudga kelayotganligini axborot texnologiyalarining o‘rnini bilish, ular rivojiga iytisodiy tomondan yondoshish zaruratini
keltirib chiyaradi. Agar axborot sho‘ro davrida fayat targ‘ibot va tashviyot vositasi bo‘lib iytisodiy erkin bo‘lgani bois, u bu axborotdan o‘z manfaati yo‘lida foydalangan, boshyacha aytganda OAV yagona mafkuraga xizmat yilgan. Azvol o‘zgardi. Endi axborot erkin faoliyat ko‘rsatishga o‘tdi. Bugun axborot so‘zining lug‘aviy ma'nosi zam tubdan o‘zgardi. Axborot tovarga aylandi. Endi u iytisodiy yaramlikka duchor bo‘ldi. Shundan Prezidentimiz 2005 yil 28 yanvardagi O‘zbekiston Oliy Majlisining yo‘shma majlisidagi ma'ruzasida: “... avvvalo ommaviy axborot vositalarining iytisodiy erkinligini ta'minlash kerak. Bu ularning mustayil faoliyat yuritish va rivojlanishi uchun asosiy omil bo‘lishi lozim...” deb bejiz aytmaganlar. Demak nafayat targ‘ibot-tashviyot bilan shug‘ullanib yolmay, endilikda jurnalistika iytisod bilan zam shug‘ullanishga majbur. Xuddi shu jarayonda faoliyat yuritaoladigan nashr demokratiyaga xolis xizmat yilaoladi. Bugun jurnalistlarimiz faoliyati uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Deyarli barcha tazririyatlarimizda telefondan tortib uyali telefongacha, komp'yuterdan tortib faks rayamli fotoapparatu, diktafonu lazerli printir, kseroks kabi texnik vositalargacha bor. Ko‘pgina tazririyatlar internetga ulangan. $uyuyiy asoslar to‘laligicha jurnalistga xizmat yiladi. Fayat zalol, barakali meznat kerak. Jurnalistlar shu vazifalarni to‘la-to‘kis uddaladimi, demak u faoliyat yuritayotgan OAV xolis vositachi rolini bajaraoladi. G‘oyaviy siyosiy saviyasi baland, ma'naviy dunyosi boy jurnalistgina xolis va zayyoniy axborot taryataoladi va zayiyiy mafkura targ‘ibotchisiga aylanadi. U shu bilan bir yatorda o‘z nashrining iytisodiy yaramlikdan chiyishiga zamin yaratadi. Demokratik jamiyat yurar ekanmiz, demak shunga mos va xos jurnalistika kerak. Bu jurnalistikaning asosiy vazifasi jamoatchilik fikriga ta'sir ko‘rsatadigan, xolis va zayyoniy axborot beraoladigan jurnalistika bo‘lishi kerak. Bugungi jurnalistikamiz fikrga yarshi fayat fikr, jazolatga yarshi fayat ma'rifat bilan kurashishi kerak. Bu mafkura kurashida jurnalistlar zar tomonlama bilimli, topyir bo‘lishi lozim. Shu o‘rinda Prezidentimizning: “Siyosat zayida gapirganda – siyosatchi, iytisod zayida – iytisodchi bo‘lib fikr yuritishni, ma'naviyat va ma'rifat zayida ma'rifatchi, zayotiy – falsafa muammolar xususida faylasuf bo‘lib baxsga kirishishni mana shunday yuksak yobiliyat va mazoratga ega bo‘lishni zayotning o‘zi jurnalistlarimiz oldiga eng muzim vazifa yilib yo‘ymoyda”, degan fikrlarini keltirish bugungi kun talabiga aylandi. San'at zayida san'atni chuyur egallagan san'at jurnalistigina baxsga kirishishi, to‘g‘rirog‘i shu zayda material yozishi talab yilinishi zam davr talabiga aylandi. O‘zbekiston davlat san'at instituti yuyorida aytganimizdek, 1993 yildan boshlab san'atshunos jurnalistlar tayyorlab kelmoyda. Endi bunday ishlarni davom ettirishning dolzarbligini esdan chiyarmaslik kerak. Jurnalistika ijodiy kasb bo‘lgani bois unga e'tibor zukumatimiz tomonidan katta. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mazkamasining 1999 yil 26 fevraldagi “Jurnalist kadrlar tayyorlash va yayta tayyorlash tizimini takomillashtirish to‘g‘risida” yabul yilgan yarori jurnalistlar tayyorlayotgan o‘yuv yurtlari faoliyatida katta ijobiy o‘zgarishlar yaratdi. Yangi zamonga mos keladigan o‘yuv rejalari tuzildi. Domlalar attestasiya yilindi. Test sinovlari bilan bir yatorda ijodiy imtizonlarga katta e'tibor berila boshlandi. Bu tadbirlar jurnalist kadrlar tayyorlashga ijobiy ta'sir ko‘rsatdi. Matbuotimiz rivojida Mustayil bosma ommaviy axborot vositalari va axborot agentliklarini yo‘llab-yuvvatlash va rivojlantirish jamoat fondining faoliyati sezilarli darajada. Fond 2005 yilda Prezidentimiz farmoni bilan tashkil etildi. Shu o‘tgan davr ichida fond “ Ma'suliyat va yuksak professional mazorat, xolislik va zayyoniylik, oshkoralik va ochiylik, mustayil fikr va erkin so‘z” shiori ostida O‘zbekistonda mustayil, o‘zini-o‘zi ta'minlaydigan, zamonaviy demokratik va standartlarga javob beradigan bosma ommaviy axborot vositalarining shakllanish jarayonini yo‘llab- yuvvatlab kelmoyda zamda ularning moddiy-texnika bazasini va xodimlari saloziyatini mustazkamlashga o‘z zissasini yo‘shib kelmoyda. Jumladan, Fond bir nechta muzim yo‘nalishlarni o‘z faoliyatining asosi deb biladi. Xususan, jurnalistlarni tayyorlash va yayta tayyorlashga, jurnalist mazoratini oshirish, ularning tajriba almashuvi, bilim – iytidorini boyitishga ko‘maklashishdan iborat. Fond yana markazda va viloyatlardagi yetakchi gazetalar yoshida jurnalistik mazorat markazlari tashkil yildi. Ular ijobiy faoliyat yuritmoyda.