Махдплабай” ишлаш тизимини тутри ташкил этишда давлат органлари ва ташкилотларининг урни


Download 246.14 Kb.
bet15/24
Sana30.12.2022
Hajmi246.14 Kb.
#1072992
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   24
Bog'liq
МАХДПЛАБАЙ

Жумладан:
❖топшири^ларни мух,им ва ному^имга ажратиш ^амда шу асосда устуворликларни ани^лаш, ма^садларни белгилаш малакаси сустлиги;

  • ваколатларни узатиш ва топшири^ларни та^симлаш куникмалари шаклланмаганлиги;

  • режадаги ишлар урнига куплаб режалаштирилмаган топширикдарнинг берилиши ва бажарилиши туфайли хдкимларда режаларни кераксиз деб билиш ёндашуви шаклланиб кдлганлиги;

  • вилоят ^окими уринбосарлари ва туман ^окимлари томонидан иш юкламасини та^симлашда ижро учун кетадиган ва^тни нотутри белгилаш натижасида ишларни сифатсиз бажарилиши;

❖хдкимпар аксарият ^олларда кундалик ишларни бажарганлиги боне, худудларни ривожлантиришнинг исти^болдаги режалари, муаммоларни >;ал кдлишнинг стратегик режаларини ишлаб чикдшга етарли даражада эътибор ^аратмасликлари кузатилди.
Мазкур хдлатлардан таш^ари, махдллий ^окимликларда хужжатлар билан ишлашнинг эскирган тизими, мавжуд иш хджми куламига жавоб бермайди. Урганиш натижасида айрим ^окимпикларда электрон хужжат алмашинув тизимидан фойдаланиш паст даражада ташкил этилганлиги ани^ланди. Хдкимликларнинг ^озир ишлаб турган электрон хужжат алмашинув тизимида хужжатларнинг ижроси ва топширикдарни назорат кдлиш х,амда мониторингини олиб бориш элементлари ^алигача шакллантирилмаган. Хужжат алмашинув тизимида ^улда бажариш мехдатининг улуши катта булиб, аксарият туман хдкимликларида хужжатларни ижро этиш интизомига риоя этилмайди.
^окимликлар ходимларининг сони келиб тушаётган мурожаатларни куриб чициш ва ю^оридан тушган топшири^ *амда вазифаларни бажариш учун етарли эмас. Хдким ва унинг уринбосарлари фаолияти, асосан, мурожаатлар билан ишлашга ^аратилмоеда. Барча хдкимликларда хотин-кдзлар масалалари буйича уринбосарларида хдкимлик аппаратидаги Мазкур топширикдарни юкдри сифатда ва уз вакдида бажарилишига куйидаги омиллар салбий таъсир курсатмоода:
баъзи топширик,лар кечикиб келганлиги учун уз ва^тида ижроси таъминланмайди;
мазкур топшири^ларнинг х,аммасини бир вак,тда бажариш учун ходимлар сони чекланган;
топширик,ларни бажаришда ^окимиятда ишлаётган кадрларнинг салох,ияти етарли эмас; баъзи топширикларни бажаришда ваколатлар етарли даражада эмас.
Аксарият лолларда топшири^лар тегишли давлат бош^аруви органлари томонидан бажариш мумкин булмаган муддатлар ^уйилади ва у бевосита ижрочига етиб келишида бир катор 6оск,ичлардан утади ( юуори давлат органлари вилоят уокимиятига, у ерда девондан руйхатдан утади ва раубарга виза учун юборилади, раубар виза ууйиб, масалани тегишлилигига уараб уринбосарга чиуаради, тегишли вилоят уокимининг уринбосари уни туман ва шауар уокимиятларига ижро учун юборади, тегишли туман ва шауар уокимиятининг девонхонасида руйхатдан утгач тегишли уокимга киритилади, уоким масалага уарам тегишли уринбосарига чиуаради, уринбосари масалани тегишлилигига уараб тегишли ташкилотга чиуаради).
Мах,аллий ижро х,окимияти органлари 2022 йил январь х,олатига кура, 772 та вазифа ва функцияларни амалга ошириб келмовда. Уларнинг купчилиги такрор булганлиги учун оптималлаштириш заруриятини тутдиради.
Мана шунга ухшаган мисолларни давлат бош^аруви тизимида вазирликлар ва вертикал тизимдаги барча давлат органларида учратиш мумкин.
Х,ущий-демократик давлат ва фу^аролик жамиятида бюрократиянинг мазкур салбий хусусиятларини бартараф этиш ва чеклашга ^аратилган богщарув шаклларини ишлаб чик,иш чораларни куриш х,ар бир жамият олдида турган мух,им вазифа >;исобланади.
3.3. Бюрократияга дарши курашишнинг замонавий механизмлари.
)^озирги булаётган ислодотларнинг асосий мадсади адолини ташвишга солаётган жиддий муаммоларни анидпаш, уларни дал этишнинг янгича тизимини жорий этиш, фудароларнинг давлат ташкилотларига ишончини юксалтириш, бунинг учун давлат хизматчилари томонидан узига юклатилган ишга муносабати ва масъулиятини оширишдан иборатдир.
Бюрократияга дарши курашда давлат хизматининг узига хос хусусиятлари:

  • хулднинг анид меъёрларга буйсуниши ва халд манфаатига йуналганлик;

  • хушмуомлалик ва далоллик;

  • дужжатлар билан ишлаш малакаси;

  • дудудий ва сиёсий саводхонлик;

  • тезкорлик, анидлик ва коммуникативлик;

  • дайта алодага асосланиш, катта дажмдаги маълумотлар билан ишлаш

  • назоратни амалга ошириш.

Бугунги кунда юртимизда бюрократиянинг олдини олиш, уни бартараф этиш, бошдарув ва давлат хизматлари содасида очидлик ва шаффофликни таъминлан, коррупцион долатларга чек дуйиш мадсадида ислодотлар амалга оширилиб, датор норматив-дудудий дужжатар дабул дилинган (Фойдаланилган адабиётлар руйхатига даранг):
Купгина ташкилотлар бюрократик жараёнларга уралашиб долиб, ходимлар иш вадтининг катта дисмини догоз тулдиришга сарфлайди. Бирор давлат идорасига иши тушган фударо эса дандайдир ташкилотлардан маълумотномалар учун сарсон булиб вадти ва асаблари кетади.
Ушбу иллатга ва салбий жараёнларга бардам бериш, давлат бошдаруви самарадорлигини ошириш ва фудароларга дулайлик яратиш мадсадида Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 9 декабрдаги дарори “Бюрократик тусидларни янада дисдартириш дамда давлат органлари ва ташкилотлари фаолиятига замонавий бошдарув тамойилларини жорий дилиш чора-тадбирлари тугрисида”ги дабул дилинди. Мазкур дужжатнинг юртимизда бюрократияга дарши курашдаги адамияти жуда юдори. Чунки дарорда ортидча догозбозлик ва мажлисларни дисдартириш, бошдарув ва маълумотларни электронлаштирилмаганлиги каби иш самарадорлигига салбий таъсир дилаётган омиллар дадида ran боради. Масалан, дарорда шундай банд: “Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги билан биргаликда 2020 йил 1 мартга к,адар тегишли давлат органлари ва ташкилотлари фаолияти буйича зарур цисоботларни реал вак,т режимида тузиш х,амда 2021 йил 1 январга келиб к,огоз куринишидаги бланклар, шакллар ва жадвалларни тулдиришдан тулии, воз кечиш имконини берадиган, барча давлат органлари ва ташкилотларида х,исобот ва жужжат айланишини юритишнинг автоматлаштирилган тизимини жорий этиш буйича чора-тадбирлар режасини киритиш” мустадкамланди. 2021 йилдан бошлаб давлат идораларида дар дандай дужжат алмашинуви электрон шаклга утказилди. 2020 йил 1 мартгача барча давлат хизматчилари ва радбарларида электрон имзолар булиши лозим этиб белгиланди.
Бу фаолият йуналишида алладачон айрим йуналишларда ишлар жорий этилган булиб узини одлади. Хусусан, «Av-ijro», «Е-IJRO AUKSI0N», «Е-KADASTR.UZ», «Е-xat», «Notarius», каби электрон дастурлар оркдли коррупция ва бюрократия жараёнлари анча к,иск,арганини куришимиз мумкин.
Муайян хужжатни олиш ёки хизматни расмийлаштиришнинг янги формаси - QR- кодлардан фойдаланиш йулга куйилиб, бу ишни янада енгиллаштирмоеда. Масалан, козирда турли QR-кодга эта сертификат, гуво^нома ва расмий кужжатларни фукаролар масофадан туриб олиш имконига эта булмокда. Бунда вак,т, масофа ва каражатлар тежалмокда.
Бошкарув тизимини ракамлаштириш ва барча ташкилотларда электрон жужжат алмашинувини жорий килиш ижобий натижаларга хизмат к,илиши тажрибадан маълум булди.

  • биринчидан, жужжат излаш, нусха кучириш, папкаларга тикиш ва х,оказолар билан иш кунини самарасиз сарфланишига сабаб булади. Марказлашган маълумотлар базаси оркали эса хужжатни бир зумда топиш, захира нусха саклаш мумкин, асосийси, у кеч качон йуколмайди;

  • иккинчидан, иш хоналарда коюзлар билан ишлаш амалиёти йуколади ва уларга алокида жойлар ажратилмайди. Архивлар учун махсус хона, жикоз ва уларни саклайдиган ходимлар керак эмас;

•> учинчидан, электрон тизимда х,ар бир жужжат к,анча муддатда тайёрланиши, качон тасдик,ланиши ва ижрога йуналтирилиши, натижаси - барчаси тизимда уз аксини топади. Х,еч нарсани яшириш ёки айланиб утиш имкони к,олмайди ва кар бир жужжат учун масъул шахе булади;

  • туртинчидан, ^огозлар айланмаси учун кетадиган вак,т реал тежалади. Ходимларни уз иш урнида булмаслик каби х,олатларга чек куйилади;

  • бешинчидан, у ёки бу кужжатга таниш-билишчилик ва манфаатлар тукнашувини вужудга келишига имкон к,олмайди;

  • олтинчидан, ^отоз принтер, почта маркаси, конвертлар, курьер хизмати кабиларга харажатлар к,иск,аради;

  • еттинчидан, кундалик вазифаларнинг оптималлашуви натижасида ходимлар иш жараёни кулайлашади ва мех,натга иштиёки ортади. Бошликка кул КУЙДириш, виза олиш, бошлик,нинг мажлис ёки тадбирдан кайтишини кутиб вакт утказиш каби колатларга бардам берилади. Бу иктисод килинган вактни тренинглар, укув курслари, касбий ва шахеий ривожлантиришга сарфлаш мумкин. Бу давлат хизматчилари учун жуда мух,им.

Х,озирги кунда мамлакатимизда идора ва ташкилотлардаги ходимларнинг аксар вакти иш режалар, кисоботлар, хат чикариш, келган хатларга жавоб ёзиш каби котозбозлик, жорий ишларга, шунингдек, амалий а^амиятга эга булмаган куплаб йигилиш ва мажлисларга сарф буляпти. Стратегик ривожланиш устида ишлашга вакт ва ресурс кам коляпти. Президент к,арорида давлат бошк,аруви тизимини оптималлаштириш, самараси паст амалдаги идоралараро коллегиал органларни цисцартириш ва мацбуллаштириш тугрисида ran боради.
Идоралараро коллегиал органларни кискартириш, аввало, бюрократия ва мажлисбозликларни кискартириш деганидир. Бу жараён 2018 йил 28 августда имзоланган “Идоралараро коллегиал органларни тубдан кискартириш ва янада оптималлаштириш чора-тадбирлари тугрисида”ги Президент карори билан бошлаб берилган эди. Ушбу х,ужжат билан 81 та идоралараро коллегиал орган ^искдртирилган (уларнинг вазифаси тегишли вазирлик ва идораларга юклатилган), яна 25 та шундай органнинг фаолияти аса оптималлаштирилиши белгилаб берилган эди.
Адлия вазирлиги томонидан яна унлаб шундай Самара бврмаётган идоралараро органлар фаолиятини тугатиш таклифи берилган булиб, к,арор билан 2020 йил 1 январдан яна 29 та идоралараро коллегиал орган тугатилди. Аслида идоралараро органларни ташкил этишдан ма^сад сохалардаги ишларни мувофихлаштиш, марказлашган холда тизимли амалга ошириш эди. Аммо бу тизим узини охламади ва бюрократияга хизмат хилди. Чунки турли идоралараро кенгашлар ойлик, чорак йигишлар утказар, унга тайёргарлик куриларди, хисоботлар, докладлар тайёрланарди, давлат хизматчилари куп иш вахтида шуларга кетарди. Бундай орти^ча, кераксиз ва расмиячилик ишларидан воз кечиб, барчасини электронлаштиришга сабаб булди.
Яна бир мух,им жих,ат, 2020 йил 1 январдан бошлаб электрон мех,нат дафтари жорий этила бошланди. Бу хам келгусида шахснинг мех,нат фаолияти оид маълумотлар ва пенсияга чихишда зарур хужжатларни олишда анча енгилликларни яратди.
2020 йил 4 августдаги Президент к,арори билан яна куплаб маълумотномалар бериш бекор хилинди. Унга кура 2021 йил 1 январдан бошлаб давлат органлари ва ташкилотлари томонидан ижтимоий хизматлар ва ёрдам беришда фухаролардан 11 турдаги хужжатлар ва маълумотлар талаб этилмайдиган булди.
Бундан ташкдри 2020 йилда 7 та вазирлик ва идоралар “Ижтимоий х,имоя ягона реестри” интеграция хилинди. Бу янги тизимнинг махсади - сохада ва ахолига ижтимоий хизмат курсатишда бюрократияни йухотиш булиб, электрон маълумот алмашуви орхали давлат томонидан ахолига ижтимоий ёрдам ва хизматлар курсатишнинг шаффоф ва одилона тизимини яратишдир.
Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2019 йил 28 ноябрдаги “Давлат боищарувида илтр давлат менежменти ва "ак,лли" бошцарув принципларини босцичма- босцич жорий этишга дойр цушимча чора-тадбирлар тугрисида” ги к,арори хам бюрократияга харши курашдаги мухим хужжатлардан биридир. Ушбу жужжат давлат Хокимияти тизимига илгор менежмент принципларини тадбик; хилиш, ижро хокимияти фаолияти ва бошхарувини такомиллаштириш, очик,лик ва шаффофликни таъминлашда мухим ах,амиятга эгадир. Масалан, Давлат органлари ва ташкилотлари учун профессионал бошк,арувчиларни тайёрлаш, ^айта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимида масофавий таълим технологияларини уз ичига олган давлат бош^арувида менежмент ва “ацлли” бошхарув принциплари боск,ичма-боск,ич жорий этилмокда.
Бюрократияга харши амалга оширилаётган ишларни тахлил к,илиб курадиган булсак, кейинги йилларда мамлакатимизда бунга харши самарали ислохртлар олиб борилмохда ва турли чоралар амалга оширилмокда. Улардан бири Электрон хукуматдир.

Download 246.14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling