Mahsulotlar sifatini aniqlash va sertifikatlash

6.5. Chigit iflosligini aniqlash 
Chigitning iflosligi tarozida tortish va momiqning sulfat kislotali 
eritmasini sentrifugalash usuli bilan chigitdagi iflos aralashmalaming 
massaviy ulushi orqali aniqlanadi.
Sinash uchun 0„z DSt 657- raqamli davlat standarti bo„yicha namuna 
tanlanib, 0„z DSt 662- raqamli davlat standarti bo„yicha chigitning iflosligi 
aniqlanadi.
Mazkur standart paxta momig„iga joriy qilinadi va iflos ** aralashmalar va 
butun chigitlaming massaviy ulushini aniqlash usullarini belgilaydi.
Iflos aralashmalami aniqlashning sentrifugalash usuli doimiy ish 
jarayonida qoilaniladi.
Mazkur standart talabiari majburiydir.
Butun chigitlar deb puch boimagan, maydalanmagan normal chigitlarga 
aytiladi.
Butun chigitlaming massaviy ulushini aniqlashda:
—4-sinfga mansub yuqori tortish cheklanishi 500 g va har bir 
boiinmasi 10 mg dan yuqori boimagan laboratoriya tarozisi ishlatiladi.
Iflos aralashmalaming massaviy ulushini tarozida tortish usuli bilan 
aniqlashda quyidagilar qoilaniladi:
— VF tipli filtrlash voronkasi;
— suv oqimli nasos;
— tubusli kolba;
— metall yoki shisha byukslar;
— siglmi 500—1000 sm
3
(ml) boigan chinni stakanlar;
— siglmi 10 va 250 sm
3
(ml) boigan menzurkalar;
— shisha voronka;
— chinni havoncha;
— eksikator;
— diametri 10-12 mm boigan uchiga rezina o„matilgan yoki yapaloq 
shisha tayoqcha;
— diametri 4-5 mm boigan shisha tayoqcha;
— Maromiga yetkazib tozalangan yoki tozalangan sulfat kislotasi;
— kaliy qo„sh xrom oksidi;
138 

---

— suvli ammiakning 10 % li eritmasi;
— filtr-tigel yoki diametri 40-50 mm boigan po„ как plastinkali 
voronka;
— 4-sinfga mansub yuqori tortish cheklanishi 500 g va har bir 
bolinmasi 10 mg dan yuqori boimagan laboratoriya tarozisi;
— Uz-7M, SHXS-1, SHXS tipli quritish shkafi. Shu rusumga mansub 
boshqa quritish shkaflarini ham qollashga ruxsat etiladi.
Iflos aralashmalaming massaviy ulushini sentrifugalash usuli bilan 
aniqlashda quyidagilar qo„llaniladi;
— Opi-3 rusumidagi yoki tarkibiga kuchlanishni sozlovchi moslama 
kiritilgan SE-3 rusumga mansub sentrifuga;
— sentrifugra probirkalarini muvozanatga keltirish moslamasi; 
diametri 200 mm va balandligi 800 mm boigan suv ham-
momi;
— yuqori oichash cheklanishi 100°C gacha boigan laboratoriya yoki 
texnik termometri;
— 200-400 sm
3
(ml) boigan shisha oichov silindrlari;
— metall byukslar;
— siglmi 500 va 1000 sm
3
(ml) boigan qopqoqli shisha idishlar;
— 10 sm
3
(ml) sig„imli uzunligi 105 mm, shkalasining eng kichik 
boiimi 0,1 sm
3
(ml) boigan sentrifuga uchun shisha probirka;
— 2,5 marta kattalashtiruvchi lupa;
— suyuqlik zichligini oichash chegarasi 1,84 dan 1,56 g/sm
3
(g/ml) 
gacha boigan areometr;
— sulfat kislotasi;
— bariy xlor;
— bariy nitrooksidi;
— distillangan suv,
— pinset;
— aniqligi 4-sinfga mansub yuqori tortish cheklanishi 500 g va har bir 
boiinmasi 10 mg dan boigan laboratoriya tarozisi.