Макон ва вақТ
Download 1.39 Mb.
|
FALSAFAGA KIRISH
- Bu sahifa navigatsiya:
- Shunga qaramay, makon va vaqt haqidagi bu tasavvurlar muayyan empirik asosddan holi emas edi.
- «...Xamma narsa vaqtda yuzaga kelmaydi, balki o’zi shu shakllanish yuzaga kelish va yuz berishdir».
Demokrit, Epikur
Lukretsiy Kar Makon obektiv, bir xil va cheksiz Demokrit, Platon Demokrit, Epikur Makon va vaqt Mikrodunyo Makrodunyo Jonli tabiat Megadunyo Ijtimoiy borliq Biologik vaqt Psixxologik vaqt va hk. Shunga qaramay, makon va vaqt haqidagi bu tasavvurlar muayyan empirik asosddan holi emas edi.XVIII-XIX asrlarda Substansional konsepsiya falsafada Yetakchi konsepsiya Materiyadan tashqarida sof makon yoki Moddiy jarayonlar bilan Mutlaqo bog’liq bo’lmagan vaqt mavjud. Metafizik konsepsiya «...Xamma narsa vaqtda yuzaga kelmaydi, balki o’zi shu shakllanish yuzaga kelish va yuz berishdir».F. Gegel .Dealiktik tafakkur sohibi bo’lgan. U makonmustaqil bo’lishi mumkin emasligini qayd etgan.. aristotel Xarakat «Oldin» Vaqt shu “hozir”ning ketma-ketligi, ularning almashuvi, sanog’I, hisobi, “oldingi va keyingiga bog’langan Xarakatlar soni”dir. «Keyin» «Keyin» «Oldin» «Hozir» «Hozir» Vaqt Subektiv idealizm Vakillari Makon va vaqt haqida. D. Yum (1711-1776) I. Kant (1724-1804) Makon va vaqt Individual ong shakllari Mavjudlikning Obektiv xususiyati. Inson hissiyoti Shakli-kuzatish shakli Ham makon va Vaqtga subektiv Materialistik yondashuv Vakillari Makon va vaqt haqida I. Nyuton (1643-1727) A. Enshteyn (1879-1955) Makon va vaqt Ongdan tashqarida Mavjud. Ular faqat Irodada mavjud Makon va vaqt nisbiylik nazariyasi nuqtayi nazardan Materiya mavjudligining antributlari. Materiya kabi, mustaqil xolda mavjud bo’la olmaydi. Makon, Vaqt, Harakat. Materiya mavjudlikning asosiy shakllari Dunyo muqarar tarzda faqat makon va vaqtda mavjud. Makon va vaqtning asosiy xossalari Makonning Uch o’lchovliligi Vaqtning bir yo’nalishliligi Makonning ko’p O’lchovliligi. Nisbiylik nazariyasini rivojlantiruvchi va kuchli, kuchsiz, elektromagnit va gravitatsion o’zaro ta’sirlariga nisbatan yaxlit yondashuvchi hozirgi tabiiy-ilmiy konsepsiyalar makonning uch o’lchovliligi va vaqtning bir o’lchovliligi (u o’tmishdan kelajakka qarab oqishi)ni moddiy jismlar borlig’ning extimol tutilgan hollaridan biri sifatida talqin qiladi va bizning Metaglaktikamiz bilan bir qatorda o’zga dunyolar ham mavjudligini faraz qilib, makon va vaqtning ko’p o’lchovliligi g’oyasini Ilgari suradi. Boshqa olamlarda makon va vaqt butunlay o’zgacha tuzulish, ko’lamlilik va shakllarga ega bo’lishi mumkinligi taxmin qilinadi. Makonning uch o’lchovlililgi. Makonning uch o’lchovliligi hanuzgacha ilmiy-nazariy jihatdan aniq isbotlanmagan. Makon va vaqtning cheksizlgi hamda Download 1.39 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling