Maktabgacha pedagogika faning tadqiqot metodlari

«Munozara usuli». Bunda mavzu tanlanadi va aqliy xujum orqali guruxlar javob beradi. Kotib yozib boradi, fikr va g’oyalar aytilib, ular guruxlanadi, taxlil etiladi va yagona xulosaga kelinadi.

«Kubik». Xar tomonlama fikrlash, tasavvur qilish, tafakkur qilish, ko`rsatish, faollikni oshirishga qulay bo`lganligi bilan xam ajralib turuvchi usul. Bu usuldan foydalanishni 2 xil usulda qo`llash mumkin:

1-usuli. Kog’ozdan kubik yasab olti tomoniga savollar yoki misollar yozib qo`yiladi, tashlangan kubik qaysi tomonga tushsa, o`sha savolga javob beradi. bu usulni o`tkazishdan oldin barcha savollar vatman qog’ozga yozib qo`yiladi. Bir nechta kubik (2-3 ta) ishlatish xam mumkin.
2-usuli. Qog’ozdan kubik yasab tomonlariga: Buni tasvirlang! Buni taqqoslang! Buni o`zaro boglang! Buni taxlil kiling! Buni qo`llang! Buning salbiy va ijobiy tomonlarini dalillar bilan isbotlang! savollari yozib qo`yiladi. Mavzu eg’lon qilinadi va xar bir o`quvchi savollarga javob yozadi.

• 
  «Boshqotirmalar» usuli. Bu usulda krossvord, chaynvord, rebus va xokazo boshqotirmalardan foydalaniladi. Yangi mavzuni utishda o`quvchilar bilimini sinashda bu usul qiziqarliligi, tafakkur va xotirani ustirish bilan ajralib turadi. Bu usulni qo`llashda o`qituvchidan ko`p mehnat, ijodkorlik talab etsada, samara yuqori bo`lishi bilan va qiziqarliligi bilan boshqa usullardan fark kiladi.
  
• 
  «Muammoli dars» usuli. IMEN (ixtiroli muammolarni yechish nazariyasi). Savollar «Fikrni yoki xulosani davom ettir!», «Sen nima deb o`ylaysan?». O`quvchilar orasida muammoli vaziyatni yaratish xamda shu xolatdan chiqib ketish usullarini izlash. O`quvchilarni mantikiy, ijodiy fikrlashga chorlash. Ixtiroli muammolarni yechish nazariyasi - IMEN xozirgi paytda juda kup qo`llaniladigan yetakchi usullaridan biridir.
  
• 
  «Qarorlar shajarasi» usuli. Qarorlar shajarasi qiyin va turlicha vaziyatlarda qarorlar kabul qilishni oqillashtiruvchi texnikadir. Sinfda foydalanilgan qarorlar shajarasi o`quvchilar bilimlarini jamlash, tizimga solish va baxolash imkonini beradi
  

Xulosa
«Metod» yunoncha metodos sо‘zidan olingan bо‘lib, «yо‘l», tadiq qilish kabi ma’nolarni anglatadi. Ta’lim metodi ta’lim jarayonida о‘qituvchi va о‘quvchi-talabalarning aniq maqsadga erishishiga qaratilgan birgalikdagi faoliyatlaridir.
Metoddar haqidagi fan metodologiya deb ataladi. Fanda nazariy va amaliy (emiirik) metodlar mavjud.
Metod — metod (yunoncha — aynan nimagadir yо‘l) maqsadga erishish yо‘lini bildiradi. Muayyan ma’noda tartibga solinadigan faoliyat. Yunoncha sо‘z bо‘lib, yо‘l, axloq ma’nolarini bildiradi. Odatda, keng ma’noda qо‘llaniladigan «metod» terminini kishilarning о‘z oldiga qо‘ygan maqsadlariga erishish, ma’lum obyektni о‘zlashtirish borasidagi nazariy va amaliy faoliyatlari usullarini anglatadi.
Pedagogik jarayonning umumiyligi va birligi uni tashkil etuvchi barcha jarayonlarni yagona maqsadga bo‘ysundiradi. Pedagogik jarayonning murakkab ichki munosabatlari:
uni tashkil etuvchi jarayonlarning birligi va mustaqilligi;
undagi jarayonlarning yaxlitligi va teng huquqliligi;
umumiy mavjudlik va o‘ziga xoslikni saqlashda namoyon bo‘ladi.
Pedagogik jarayonga uning tarkibiy qismlarining o‘zaro aloqadorlikda qonuniy joy egallashi birligini o‘zida ifoda etuvchi yagona tizim sifatida qarash mumkin. Tuzilish (struktura)–bu tarkibiy qism(element)larning tizimdagi joylashuvidir. Tizimlarning tuzilishi tarkibiy qismlarni qabul qilish mezonlarida belgilangani bo‘yicha, bundan tashqari ular orasidagi aloqadorlikda tashkil etiladi. Pedagogik jarayonning o‘zi maqsad, vazifa, mazmun, metodlar, pedagog va tarbiyalanuvchilarning o‘zaro harakati shakllari, shu bilan birga erishilgan natijalar bilan xarakterlanadi.