Ma’lumki, dunyoda individual uglevodorodlar ichida ishlatilishi hajmi bo’yicha etilen birinchi o’rinda turadi

i = 10 • Q
bu yerda Q-oqib tushgan polimer mikdori; gramm.
10-siqib chiqarish vaqti; minut.
i- mikdor bo’yicha polimerning kayta ishlash dastlabki usuli aniklanadi.
Zichlanish koeffitsentini aniqlash.
Amalda ko’pincha kukunsimon, granula va tolasimon polimer materiallarni kayta ishlash jarayonida ularning zichlanish koyeffitsentlarini topishga turi keladi.
Zichlanish koeffitsenti-ma’lum miqdordagi qoliplanadigan massani qoliplash vaqtida uning hajmining o’zgarishini xarakterlaydi.
Uchuvchan moddalar mikdori va namligini aniklash.
Buyum kurinishiga keltirilgan polimerlar tarkibida ma’lum mikdorda uchuvchan moddalar va namlik bulishi mumkin. Ularning mikdori kancha kup bulsa, shuncha buyum olish jarayonini kiyinlashtiradi.
Material tarkibidagi namlik va uchuvchan moddalar ma’lum massadagi polimerni kuritish shkaflarida kuritishdan oldingi va keyingi massalarning ayirmasiga karab aniklanadi.

bu yerda; m₂-polimer solingan byuksning kuritishgacha bulgan massasi; g m_1- polimer solingan byuksning kuritilgandan keyingi massasi; g m- bush byuks massasi; g
Polimerlarni termo-mexanik egri chizig’i.
Ma’lumki polimerlar xarorat ta’sirida shurlangan, elastik va okuvchan xolatlarda buladi. Bu xolatlar qayta ishlash sharoitini belgilashda muxim rol uynaydi, xamda olingan buyumlarni eksplatatsiya qilish sharoitini xam belgilaydi. Shuning uchun polimerlarni turli maxsus qurilma asboblarda polimer deformatsiyasi xarorat ta’sirida urganiladi va xaroratga boglik grafigi chiziladi. Bu grafik “Termomexanik egri chizik” deb ataladi.
Polietilenning issiklik fizik xossalari
Polimerlarning fizikaviy va mexanik xususiyatlari ularning eksplutatsiya sharoitiga katta ta’sir kursatadi. Shu sababli kuyida plastmassalarning issiklik-fizik va fizik-mexanik xonalari kanday aniklashga tuxtalib utmokchimiz. Bu kursatgichlar ularning ishlab chikarishda standart belgilar bilan baxolanadi.
Issiklikka chidamlilik deganda polimer materiallarining yuk ta’sirida uzining mexanik puxtaligini yukotadigan eng yukori xarorat tushuniladi. Bunda ularning strukturasida xech kanday kimyoviy uzgarish ruy bermaydi.
Polimer materiallarining kanday xarorat chegarasida ishlay olish koibiliyatini aniklash ularning issiklik fizik xossalari ichida muxim urin tutadi. Polimer materiallarining xaroratga boglik xossalari katta amaliy axamiyatga ega bulgani uchun ularni aniklash yullari mukammal urganilgan va buning uchun zamonaviy asboblar mavjud.
Polimer materiallarining issiklikka chidamliligi, material turiga karab, xar xil usullar bilan aniklanadi. Masalan, Martenits usuli bilan reaktorplastlarni (kattik va issiklikka chidamliligi), eguvchi kuch orqali issiklikka chidamliligi aniklanadi.
Vika usuli bilan konstruksion termoplastlarga botishuvchi kuch ta’sirida bu kursatkich aniklanadi.

3.