Maʼlumotlarni qidirish tizimi Reja: Qidiruv tizimlari

Axborot qidiruvi quyidagi xoslikka ega:
•berilgan maʼlumotning toʻliqligi
•ma'lumotning aniqligi
•ma'lumotning gʻoyib boʻlishi
•information shovqin borot turi
Ekspert tizimi biror soha doirasida biror masalani yechish yoki tavsiya berish uchun muayyan bilimga asoslangan kompyuter dasturi hisoblanadi. U sunʼiy intellektning oʻrganish sohasidir. NLPning ushbu yoʻnalishi bilimlar injeneriyasi yoki bilimga asoslangan tizim deb ham ataladi.
Ekspert tizimlarining quyidagi vazifalari mavjud:
1. Maʼlumotlarni interpretatsiya qilish
2. Koʻp funksional vazifalarni diagnoz qilish
3. Murakkab obyektlarning konfiguratsiyasi yoki struktural analizi
4. Harakat ketma-ketligini rejalashtirish
5. Kelajakni bashorat qilish (ob havo,narx navo...)
Lips, Prolog va Miranda kabilar ushbu ekspert tizimini yaratishga qulay dasturlash tillari sanaladi. Negaki qoidalarning sintaktik strukturalari Prologning mantiqiy xulosalash modeliga muvofiq keladi.
Ekspert tizimi ikki bazaga asoslanadi:
-ma'lumotlarga asoslangan yondashuv (bunda maʼlumotlardagi kalit soʻzlar orqali) javob qidiriladi
-bilimlarga asoslangan yondashuv.
Ekspert tizimining arxitekturasi quyidagicha boʻladi:
Bilimlar injeneri
Ekspert
Foydalanuvchi
Bilimni aniqlash tizimi
Evristik,faktik,qoidalarga asoslangan bilim
Mantiqiy xulosalash mexanizmi
Foydalanuvchi interfeysi
Foydalanilgan adabiyotlar:
1) N.Abduraxmonova "Komputer lingvistikasi"- Toshkent.2021
2)Xolmanova "Komputer lingvistikasi"- Toshkent.2021
3) wikipedia.uz
4)arxiv.uz
Eʼtiboringiz uchun rahmat