Mamlakatimizda bunyodkorlik ishlari tobora ortib borayotgan bugungi kunda qurilish materiallari iqtisodiyotning yetakchi tarmog‘iga, о‘sish nuqtalaridan biriga aylanishi kerak

Vaqtinchalik ta’sir kо‘rsatadigan yuklarni aniqlash.
Qordan tushadigan (qisqa muddatli ta’sir qiluvchi) hisobiy yuk
N=101 kN
Kо‘prik kranlarning vertikal bosimi. 3-jadval I-ilovaga (A.P.Mandrikov «Primeri rascheta jelezobetonnix konstruksiy»), muvofiq, yuk kо‘tarishi 10t va proleti =22,5 m bо‘lgan berilgan kо‘prikli kran uchun qо‘yidagi ma’lumotlar mavjud: bitta kranga tо‘g‘ri keladigan maksimal mayoriy bosim F_n=145 kN, arava vazni G_t=40 kN, kranning umumiy vazni G_gr=270kN; kranning eni V = 6300 mm, kran bazasi K=4400 mm. О‘rtacha ish rejimidagi ikkita kran ta’sirini hisoblashda, ulardan tushadigan yukni uyg‘unlashish koeffitsiyenti =0,85 ga kо‘paytirish lozim. Yuk bо‘yicha ishonchlilik koeffitsiyenti =1,2* ga teng. Ikkita bir-biriga yaqin turgan krandan kolonnaga tushadigan maksimal hisobiy bosim kolonnaga kо‘rsatiladigan bosimning ta’sir chiziqlari bо‘yicha aniqlanadi.
kN
Kran osti balkasining bitta g‘ildiragidan relsga tushadigan minimal mayoriy bosim
kN
bu yerda,n₀=2 – kranning bir tomonidan g‘ildiraklar soni.
Bir-biriga yaqin turgan ikki krandan kolonnaga tushadigan hisobiy minimal bosim
, kN
Kran aravasining kо‘ndalang tormozlanishidan tushadigan kо‘ndalang kuch, bu kuch kranning bir tomonidan hamma g‘ildiraklarga teng taqsimlanadi,
kN
kolonnaga ta’sir qiladigan hisobiy gorizontal bosim
kN
Shamol ta’sirini aniqlash. Shamol ta’sirining II rayon va A tipidagi joy uchun 10m gacha bо‘lgan balandlikda statik tashkil etuvchilarning meyoriy qiymati

bu yerda,N/m²: ; shamol ta’sir qiladigan tomonda va shamolga teskari tomonda.

A tipdagi joy uchun 20 m sathda koeffitsiyent ga teng bо‘ladi (A.P. Mandrikov «Primeri rascheta jelezobetonnix konstruksiy» darsligidagi 2.6-jadvalga qarang); uchburchaklarning о‘xshashligidan foydalanib, koeffitsiyentning +14,5 parapet ustidagisathda –qiymatini hisoblaymiz:

koeffitsiyentning +10,8 m sathdagi qiymati

+10,8 m sathdan yuqoridagi uchastkadagi trapetsiya kо‘rinishidagi shamol kuchini tо‘g‘ri burchakli tо‘rtburchak shaklga almashtiramiz, u holda ga ega bо‘lamiz.
Kolonnaga +10,8 m sathda teng taqsimlangan kо‘ndalang rama va hisobiy shamol kuchining ta’siri (+10 m sathdan yuqoridagi 0,8 m uchastkada shamol orqali oshadigan kuchning kam ekanligini hisobga olmaymiz):
shamol ta’sir qiladigan tomonda
N/m
shamolga teskari tomonda
N/m
+10,8 m sathdan yuqorida joylashgan kolonnani yuqori qismida devor panellariga tushadigan tо‘plangan kuchlar yig‘indisi va shamol kuchlari qо‘yidagiga teng:
N=14 kN
Kolonna kesimlarida armaturalarni hisoblab topgandan keyin armatura sterjenlarining diametri va uzunligini unifikatsiyalash zarur, qat’iy ravishda ular tipining minimal soni (miqdorini) belgilash talab etiladi. Kо‘ndalang sterjenlar (xomutlar) va kolonna chetlaridagi (toretslaridagi) tо‘rlar (setkalar) konstruktiv talablardan kelib chiqqan holda belgilanadi.