Manasova Izumgul Syerdanovna Qosimov Xayriddin Olimovich ovqatlanishning gigienik asoslari
Standart natriy nitrat eritmalari
Download 3.56 Mb. Pdf ko'rish
|
OVQATLANISHNING GIGIENIK ASOSLARI oquv qollanma
- Bu sahifa navigatsiya:
- Darajalash grafigini tuzish.
|
Standart natriy nitrat eritmalari. 100 ml li uchta o’lchov kolbasi-ga ishchi eritmadan 2; 5 va 10 ml
miqdorida tomizg’ich bilan solina-di, suv qo’shib belgisigacha yetkaziladi va aralashtiriladi. Hosil qi-lingan standart eritmalarning har bir millilitrida tegishhcha 1,0; 2,5; 5,0 mkg natriy nitrat bo’ladi. Standart eritmalar chidamsizdir, ularni bevosita darajalash grafigi tuzish oldidan tayyorlash kerak. Darajalash grafigini tuzish. 1. 100 ml h to’rtta o’lchov kolbasi-ning bittasiga nazorat eritma tayyorlash uchun 10 ml suv, qolgan-lariga har bir millilitrida 1,0; 2,5 va 5,0 mkg natriy nitrat bo’lgan standart eritmalardan tomizg’ich yordamida 10 ml dan solinadi. 2. Rangli reaksiyani o’tkazish uchun har bir kolbaga 50 ml dan suv, 10 ml 1- eritma va 6 ml 2- eritma quyiladi. Kolbalardagi erit-malar aralashtiriladi va qorong’i joyga 5 minut qo’yib qo’yiladi. Rangh reaksiyani o’tkazish uchun 2 ml 3-eritma qo’shiladi, aralash-tiriladi va 20±2° C da qorong’i joyda 3 daqiqa saqlanadi. Kolbalarda-gi eritmalarga suv qo’shib, belgisigacha yetkaziladi va aralashtiriladi. 3. Qizil rangning nechog’li to’q-ochligi 538 nm uzunlikdagi to’lqinda spektrofotometrda yoki yashil svetofiltrli fotoelektroko-lorimetrda aniqlanadi. 4. Uchta standart eritmadan olingan o’rtacha raqamlarga qarab 23x25 sm kattalikdagi millimetrli qog’ozga darajalash grafigi tuziladi. Aniqlash yo’li. 200 ml li o’lchov kolbasiga tahlil uchun tay-yorlangan 10 g namuna solinib, 5 ml to’ymgan bura eritmasi va 75 ± 2° C dagi 100 ml suv qo’shiladi. Kolba ichidagi suyuqlik qaynab turgan suv hammomida 15 minut davomida qizdiriladi (chayqatib 48 turib), so’ngra 20 ± 2° C gacha sovitiladi va yaxshilab aralashtirib turib oldin 1-Karrez eritmasi va keyin 2- Karrez eritmasi 2 ml dan qo’shi-ladi, suv solmib, belgisigacha yetkaziladi va 20 ± 2 °C da 30 minut saqlanadi. So’ngra kolba ichidagi suyuqlik qatma-qat filtrdan o’tka-zib filtrlanadi. Olingan filtratdan ko’pi bilan 20 ml miqdorida 100 ml li o’lchov kolbasiga solinib, rangli reaksiya qo’yib ko’riladi va foto-metriyadan o’tkaziladi. Shu bilan bir vaqtda reaktivlarga nazorat tajriba qo’yiladi, buning uchun 200 ml li o’lchov kolbasiga 10 g na- muna o’rniga 10 ml suv olinadi. Nitrit miqdori quyidagi formulaga muvofiq hisoblab chiqiladi (100 g mahsulotdagi milhgrammlar hiso-bida): 7 _ c-200-100-100 x ~ /wv-100 bu yyerda: c — darajalash grafigi bo’yicha topilgan, 1 ml rangli erit-madagi nitrit miqdori, mkg; m — tortib olingan mahsulot, g; 1000 — milligrammlarga aylantirib hisoblash koeffitsiyenti; v — fotometrik o’lchov uchun olingan filtrat miqdori. (Parallel olib borilgan ikkita tahlil natijalarining o’rtacha arifmetik qiymati uzil- kesil natija deb qabul qilinadi va 100 g mahsulotda 0,1 mg gacha aniqlik bilan hisob-lab chiqiladi.) 94 95 |
