Маoлумотнома

фаолиятини 
эгаллашнинг 
уч 
босқичга 
бўлиниши 
шартлидир. 
Босқичларнинг стабил чегараларини мавжудлиги билим бериш вазафаларини 
белгилаш ва уни ҳал қилиш учун қулайдир. 
Эски тажрибалар, билимларга таяниб қила билиш (қила олиш)нинг 
шаклланиши ҳаракат фаолиятини эгаллаш жараёнидан бошланади. 
Ҳаракатни бажара олиш (қила билиш) – бу ҳаракат фаолиятининг 
ҳар бир бўлагига ўқувчининг диққат эътиборини тўплаш (концентрациялаш) 
шарти асосида ўрганилаётган ҳаракат фаолиятидир. 
Характерли аломатлари; – тўла, бир бутун ҳаракат фаолияти 
таркибидаги ҳаракатларни бошқариш автоматлашмаган ҳолда бажарилади. 
Натижада ўқувчининг онги ҳаракатнинг ҳар бир элементини қандай 
бажарилиши синтези билан ўта банд бўлиб, иш юқори даражадаги энергия 
сарфлашҳисобига – иқтисод қилинмай, аҳамиятли даражадаги чарчашга дош 
бериш ҳисобига бажарилади;
-ҳаракат вазифасини бажариш усули стабил эмас (такрорлашларнинг 
мароми турлича). Бу босқичда ҳаракат вазифасининг осон, кўп энергия 
сарфламай ҳал этиш усули изланади. 
-ҳаракатни қила билиш, ҳаракат фаолиятини биринчи ўрганаётганлар 
четлаб ўтадиган хатолардан ҳоли бўлган фаолият эмас. Тўғри, малакагача 
ўтиш даврининг узунлиги, даражаси турлича ва у ўқувчи қобилияти, таълим 
услубининг такомиллашганлиги, ҳаракат фаолиятининг тўла таркибининг 
осон ёки қийинлигига ва ҳоказоларга боғлиқ. 
Аҳамияти. Ҳаракатни бажара олиш асосан ижодий изланишлар 
орқали, таққослаш, солиштиришлар, ҳаракатни бажариш усулларини 
баҳолаш, уларни бир бутун ҳаракат фаолиятига бирлаштириш бўлиб билим 
бериш учун катта имкониятларни очади. Ҳаракатни қила билиш ҳаракат 
фаолиятини эгаллашнинг шундай даражасики, характерига кўра у барча 
йўлланма берувчи машқларга тенглаштирилади. Агарда улар стабиллашиб 
қолса, ўзлаштирилаётган ҳаракат фаолияти малакасининг шаклланишида 
муаммолар вужудга келишиига сабаб бўлади. Маълумки, тўла ҳаракат 
таркибидан ажратилган, изоляцияланган бўлак ўрганилаётган, тўла ҳаракат 
таркибига кирганда маълум ўзгаришларга учрайди.
Ўрганилган ҳаракатни нисбатан доимий шароитда тизимли намоён 
қила олишини аста секинлик билан малакага айланишига олиб келади.