Margarin ishlab chiqarish texnologik sxemasi. Margarin sariyog’ga o’xshash yog’ sifatida 1868 yilda frantsuz kimyogari Mej-Mur’e tomonidan ishlab chiqarilgan. U eritilgan mol yog’ining tez eriydigan qismini sigir oshqozonidagi zardob yordamida emul’siyalashni taklif etdi. Hosil bo’lgan aralashmani yax suvda sovutilganda yarim qattiq och sariq rangli yaltiroq donachalar hosil bo’ladi. Mej-Mur’e ularni margarin (margjaret - frantsuzcha marvarid) deb atadi. Ya’ni marvarid ma’nosini bildiradi. Margarin bu mayda zarrachali emul’siya bo’lib uning tarkibiga: yog’lar, sut, tuz, shakar, vitaminlar, fosfatidlar, emul’gatorlar va boshqa moddalar kiradi. Birinchi margarin zavodlari SNGda 1930 yilda Moskva va Sankt-Peterburgda ishga tushirilgan. Hozirgi vaqtda SNGda 38ta zavod faoliyat ko’rsatmoqda va yiliga 11 mln. 400ming tonnadan ko’p margarin mahsulotlarini ishlab chiqarmoqda. Respublikamizda Toshkent
yog’ -moy kombinatida qattiq va yumshoq margarin ishlab chiqarilmoqda. Moylarning ozuqa qiymati ularning energetik qiymati va fizik ta’siri orqali aniqlaniladi. Margarin kishi organizmiga singishi jihatidan sut yog’idan past emas va energetik jihatidan undan yuqori turadi. Buni quyidagi jadvalda ko’rish mumkin.
Ma’lumki mayda zaprachali emul’siya holatidagi yog’lar kishi organizmiga yaxshi singadi. Bunga yog’larning suyuqlanish harorati ham ta’sir etadi. SHu sababli, margarin uchun ishlatiladigan yog’larning xususiyatlari asos qilib olinib, mahsulotning erish harorati 31 -34 0C dan yuqori bo’lmasligi kerak. Margarinda mavjud bo’lgan essentsial (to’yinmagan) yog’ kislotasi uning fiziologik qiymatini oshiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |