Markaziy Osiyo donishmandlari asarlarida islom ta'limotidagi iqtisodiy g`oyalarning bayon etilishi

Amir Temur davridagi iqtisodiy g`oyalar

• Amir Temur mamlakatda gadolar bo`lmasligi kerak, degan qoidaga amal qilgan va uning yo`lini ham belgilab bergan.
• Gadolarning barchasi to`plangan va ularga bir yillik kerakli yemish, kiyim-kechak berilgan.
• Ularni biror foydali ish bilan shug`ullanishga jalb etilgan.

• Ko`pchilik gadoylikni tark etib, biror faoliyat bilan kun ko`rgan.
• Gadoychilikni tark etmaganlar qul qilib sotilgan yoki mamlakatdan chiqarib yuborilgan.

Shoxruh Mirzo (1394-1449) va Mirzo Ulug`bek (1409-1449) davridagi iqtisodiy islohotlar

• A.Temur vafotidan keyin Shohruh va Ulug`bek podsholigi davrida iqtisodiyot yaxshi rivojlandi.
• Qo`shni mamlakatlar bilan savdo-sotiq munosabatlari o`sdi.
• Movarounnahrda (arabcha "daryo ortidagi" mamlakat) 1428 yilda Ulug`bek tomonidan pul islohoti o`tkazildi.
• Pulning qadr-qimmatini oshirish uchun harakat qilindi.
• O`sha davrda muomaladagi fulusiy chaqa pullar yengil vaznda bo`lib, savdo rivojiga to`siqlik qilgan.

Ulug`bek
(1409-1449)
Shoxruh Mirzo (1394-1449) va Mirzo Ulug`bek (1409-1449) davridagi iqtisodiy islohotlar
Ulug`bek
(1409-1449)

• Eski chaqalarni yangisiga almashtirildi.
• Ichki savdoning mayda mis pullarga bo`lgan talabini qondirish uchun u bir vaqtning o`zida Buxoro, Samarqand, Qarshi, Termiz, Toshkent, Shohruhiya va Andijon shaharlarida zarbxonalar tashkil etildi
• Bir xil vazndagi salmoqli fuluslarni zarb ettirib, muomalaga kiritdi.
• Faqat Buxoro zarbxonasi (poytaxt Samarqandda emas) saqlab qolindi.

• Xalq orasida «fulusi adliya» (adolatli chaqa) nomi bilan shuhrat qozongan yangi mis fuluslar mamlakatning barcha shahar va qishloqlarida keng muomalaga kiritildi.

Shoxruh Mirzo (1394-1449) va Mirzo Ulug`bek (1409-1449) davridagi iqtisodiy islohotlar
Ulug`bek
(1409-1449)
Ulug`bek hukmronligi davrida iqtisodiy rivojlanish soliq tizimi bilan chambarchas bog`liq.
G`alla g`aram qilinmasdan avval soliq to`plash qat'iyan man etilgan, chunki dehqon hosil yig`ib olgachgina real soliq to`lash imkoniga ega bo`ladi.
Soliq aniq uch muddatda, dehqon hosili pishishiga qarab bo`lingan:
1) saraton (iyun-iyul);
2) sumbula mezon(avgust va sentabr);
3) qavs(noyabr).