Ma’rufjom yo'ldoshev, zokirjon isaqov, shohqadam haydarov
Download 194.94 Kb.
|
Badiiy matnning lisoniy tahlili 2010 M Yo\'ldoshev 2
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kakofemizm (disfemizm)
- Kalambur
- Kinoya
- Kochim
- Metafora
- Monolog
- Okkazionalizm
Intellektual leksika - ma’lum bir tushunchanigina ifodalab, qo'shimcha emotsional-ekspressiv bo'yoqqa ega bo'lmagan so'zlar
Ironiya - so'z va iboralarning kesatiq yoki piching bilan o'z ma’nosiga qarama-qarshi ma’noda ishlatilishi. Kakofemizm (disfemizm) - ayrim tushunchalarni qo'pol va dag'al usulda ifodalash. Evfemizmning teskarisi. Masalan: o Idirmoq - jonini jahannamga jo‘natmoq, asfalasofilinga ravona qilmoq kabi ifodalar. Kalambur - so'z o'yini. Ko'p ma’noliligiga, fonetik tuzilishi bir xilligiga yoki yaqinligiga asoslanadigan usul Kanselyarizm - rasmiy stilga xos so'z va nutq shakllari Kataxraza - qarama-qarshi tushunchalarni bog'lash, so'zni o'z asl ma’nosiga muvofiq bo'lmagan holda qo'llash: oq tunlar, qiziI siyoh kabi. Kinoya - til birligini uning haqiqiy ma’nosiga nisbatan qarama-qarshi ma’noda, kesatiq, piching bilan ishlatishdan iborat ko'chim. Kontaminatsiya - biror munosabat, tasavvurga ko'ra o'zaro bog'liq bo'lgan ikki so'z yoki iborani birlashtirish yo'li bilan yangi so'z yoki iboraning hosil bo'lishi. Masalan, erga tegmoq // turmushga chiqmoq// erga chiqmoq Ko'chim - badiiy ifodalilikni oshirish uchun ko'chma ma’noda qo'llangan nutq birligi, ramz bilan qo'llangan so'z. Litota - narsa, hodisa yoki belgining hajmi, kuchi kabilarni kamaytirib tasvirlash. Majoz - mavhum tushuncha yoki g'oyalarni aniq obraz orqali ifodalash. Ayyorlik belgisiga egalik - tulki. Maqol - chuqur ma’noli, tuzilishi gapga teng, alohida ritmik-melodik xususiyatlarga ega bo'lgan folklor janri WSetateza - so'zdagi tovushlarning o'rin almashinishi: kiprik-kirpik, tuproq-turpoq kabi. Metafora - bir predmetning nomini boshqa predmetga shakl, belgi va harakat o'xshashligini e’tiborga olib ko'chirish. Metonimiya - bir predmet, belgi, harakat nomini o'zaro tashqi yoki ichki bog'liqlik asosida boshqa predmet, belgi yoki haraktga nisbatan qo'llash. Monolog - so'zlovchining o'ziga qaratilgan, boshqa shaxsning tinglash va javob berishini e’tiborda tutmaydigan nutq. Muvaqqat ma’no - so'zning ma’no tuzilishida shakllanib yetmagan, ma’lum individual qo'llanishda yuzaga chiqadigan ma’no. Okkazional ma’no. San'atimiz gullari, shabada yo'rg'aladi kabi. Okkazionalizm - mahsuldor bo'lmagan model asosida yasalgan va faqat shu nutqiy matnning o'zida qo'llangan so‘z, individual-uslubiy neologizm. Oksyumoron - mantiqan biri ikkinchisini inkor etadigan, bir-biriga qarama-qarshi bo'lgan ikki tushunchani qo'shib qo'llash. Baqirgan sukunat, qizil qor, shirin g'am Download 194.94 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling