Ma’rupov akmaljon

IKKI URUG`PALLALI O`SIMLIKLAR SINFI 
(MAGNOLIYASIMONLAR)
 
 
47-§.
 
Ra`nodoshlar oilasi
 
 
Gul formulasi 

 Gk
5
Gt
5
 Ch
~
U
~ 
;
Gk
5
Gt
5
 Ch
~
U
1
 
Yer yuzida 
tarqalishi va tur 
soni 
Shimoliy yarimsharlarning mo`tadil iqlimli mintaqalarida.
3000 tur.
 
Hayotiy shakllari 
Daraxt, buta, ko`p yillik 
 
Ildizi sistemasi 
O`q ildiz sistemasiga ega
 
Poyasi tuzilishi 
Tik yog`och, yoki o`t poya 
 
Bargi tuzilishi 
1.Yonbargchali, 2.oddiy, 3.uchga bo`lingan, 4.panjasimon yoki 
patsimon yohud 5. Murakkab 6. ketma-ket o`rnashgan. 
 
Gul va to`pgullar 
Yakka-yakka, barg qo`ltig`ida o`rnashgan yoki 1. shingil, 2. qalqon, 
3. soyabon shakldagi to`pgulda ikki jinsli hasharotlar yordamida 
changlanadi. 
 
Mevasi turi 
Quruq-yong`oqcha, to`pbargak; xo`l-soxta rezovor. 
Vakillari nomi 
(16) 
Tobulg`i ,olcha, na`matak, olma, olxo`ri, bodom, nok, shaftoli, kamxastak, 
gilos, qulupnay, maymunjon, O`rta osiyo noki, olga sorbariyasi, malina,o`rik.
 
Oila uchun 
berilgan 
o`simlik xaqida 
ma`lumot 
Na`matak (ra`no)-tog` va to`qaylarda uchraydi, bo`yi 3-4 m ga yetadigan, poyasi 
sershox buta. Barglari murakkab toq patsimon, 5-9 yaproqchali. Iyun-iyul oylarida 
gullaydi. Gullari yirik, eni 8-9 sm och pushti. Mevasi soxta meva to`q qizil etdor, 
uzunchoq, tuxumsimon, uzunligi 2-3 sm. Mevasi tarkibida darmondorilar limon kislota, 
oshlovchi moddalar bor. Avitaminozda ishlatiladi. O`zbekistonda 13 turi bor. 
Atirgillarning yovvoyi turi xis-di. Yer yuzida: 10 ming, O`zbekistonda 340 turi bor.