Ma’ruza №1 Qon klinik tahlili. Siydik ajratish sistemasi kasalliklarining laborator diagnostika usullari
Download 1.32 Mb. Pdf ko'rish
|
Laboratoriya ishi (ma\'ruza matn o\'zb lotin)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Fibrinogen
- Gemostaz sistemasidagi buzilishlarni baxolashning asosiy prinstiplari
|
Trombin vaqti – qon ivishning oxirgi boskichi ya’ni trombin
ta’sirida fibrinogendan fibrin hosil bulish fazasini baxolaydi. Unga plazmadagi fibrin va fibrin degidradastiyalovchi maxsulotlar mikdori ta’sir kiladi. Normada 16-20 sek. Trombin vaqti kiskarishi( giperkoagulyastion xolat) : • Giperfibrinogenemiya • DVS sindromning boshlangich fazasida Trombin vaqti chuzilishi (gipokaogulyastion xolat): • Gipofibrinogenemiya • Geparinoterapiya • DVS sindromda va trombolitiklar bilan davolaganda • Fibrin monomer polimerizastiyasi ingibitorlari paydo bo’lganda ( paraprotein, mielom oksillar) • jigarda oksil sintezi buzilishi • qonda trombin ingibitorlari kupayishi (geparin, antitrombin III ) • Tekshirish uchun qon olish texnikasi buzilganda (gemoliz, natriy stitrat kup solinganda va x.k.) Fibrinogen- qon ivishning oxirgi boskichlarini baxolash uchun utkaziladigan testlardan biri. Fibrinogen utkir faza oksili xisoblanadi. Bir sutkada jigarda 2-5 g fibrinogen sintezlanadi. Uning qonstentrastiyasi yalliglanish kasallilkarida oshishi mumkin. . normada 2-4 g/l (xomiladorlikda 8 g/l gacha) Fibrinogen oshishi: giperkoagulyastion xolat • utkir infekstion kasalliklarda • utkir va surunkali yalliglanish kasalliklarida • xafvli usmalarda • tromboz va tromboemboliyalarda (jumladan miokard infarkti, ishemik insult) • Buyrak kasalliklarilarida ( pielonefrit, glomerulonefrit, gemolitik- uremik sindrom) • Kollagenozlarda • Aterosklerozda Fibrinogen kamaysa: gipokoagulyastion xolat: • fibrinogenni tugma etishmasligi • jigar kasalliklarida • DVS sindromida • utkir fibrinoliz Gemostaz sistemasidagi buzilishlarni baxolashning asosiy prinstiplari Tibbiyotning xar kanday soxasida gemostaz sistemasida patologiya borligi taxmin kilingan bemorlar uchun laborator tekshirish natijalari katta axamiyatga ega. Kupgina gemmoragik kasalliklar klinik jixatdan bir biriga uxshash buladi. Bunday xollarda fakatgina laborator diagnostika asosida anik tashxis kuyish va adekvat davoni tanlay olish mumkin. Masalan: gemorragik sindrom bilan kelgan bemorga tashxis kuyishuchun yukorida keltirilgan prinstiplarga amal kilgan xolda kuyidagi sxema asosida tekshirish mumkin. Asosiy skrining testlar patologiya Qon okish vaqtini aniklash 10-12 min kup Trombostitlar mikdori 80x 10 9 g/l Trombostitlar agregastiyasini aniklash gipoagregastiya APTV gipokoagulyastiya PTV gipokoagulyastiya Fibrinogen 1g/l Kushimcha tekshirishlar Villebrand faktori VIII va IX faktorlar Qon ketishalar gemostaz zvenolari aloxida eki bir paytda shikastlanganda kelib chikishi mumkin. Masalan gipofibrinogenemiya yakka xolda kelganda kam xollarda qon ketish kuzatiladi. Agar u trombostitopatiya yoki trombostitopeniya bilan kushilib kelsa gemorragik sindrom yakkol namoyon buladi. Shuning uchun bemorlarda gemostazning xar ikkala zvenosini baxolovchi skrining testlarni utkazish zarur. Koagulyastion gemostazning me’yoriy kursatgichlari Kursatgichlar normasi Birinchi faza – protrombinaza hosil bulishi Qon ivish vaqti ( Li Uayt buyicha) 5-7 min Plazma rekalstifikastiya vaqti 60-120 sek AChTV 35-45 sek Autokoagulogramma ( 10 min da) 7-10 min Protrombin sarfi 75-125% Faktorlar aktivligi % Faktor VIII Faktor IX Faktor X Faktor XI Faktor XII Ikkinchi faza – trombin hosil bulishi Protrombin vaqti 15-17 sek Protrombin indeksi 80-110 % Faktorlar aktivligi % Faktor II 60-150 Faktor V 60-150 Faktor VII 65-135 Uchinchi faza – fibrin hosil bulishi Trombin vaqti 10-20 sek Fibrin 7- 8 g/l Turtinchi faza – fibrinoliz Fibripolitik aktivlik ( euglobinli fibrinoliz) 120-240 min Fibrinaza (XIII faktor) 50-100 sek Qon laxtasi retrakstiyasi 45- 65% Fibrinogen degidradastiyasi maxsulotlari (PDF) 5 mg/l gacha Parakoagulyastion testlar: Etanol testi Protamin sulfat testi Manfiy Manfiy Antikoagulyantlar Plazmaning geparinga tolerantligi 6-13 min Ozod geparin 8- 12 sek Antitrombin III 0,3-0,42 g/l α 2 - makroglobulin 1,5-4 g/l Protein S 1mg/l atrofida NAMOYISh Q ILINADIGAN MATERIALLAR. Ma’ruza paytida gemostaz sistemasi, qon ivish mexanizmi, gemostazni tekshirish usullari va uning axamiyati xakida tayyorlangan multimediya namoyish kilindi. AUDITORIYaGA SAVOLLAR. 1. Gemostaz sistemasi xakida tushuncha 2. Birlamchi gemostaz va uni tekshirish usullari 3. Trombostitlar sonini aniklash usullari va tahlil natijalari interpritastiyasi 4. Trombostitlarning adgeziv- agregastion xususiyatlarini aniklash va uning diagnostik axamiyati 5. Qon okish vaqtini aniklash usullari va uning diagnostik axamiyati 6. Ikkilamchi gemostaz va uni tekshirish usullari 7. Qon ivish vaqtini aniklash usullari, texnikasi va tahlil natijalari interpritastiyasi 8. AChTV ni aniklash va uning klinik - diagnostik axamiyati XULOSA. Ma’ruza oxirida utilgan mavzu buyicha kiska xulosa kilinib, gemostaz sistemasini tekshirish usullari, ularning diagnostik axamiyati to’g’risida ma’lumot beriladi. ADABIYoTLAR: 1. . Barkagan «Gemorragicheskiy sindrom» Moskva 1985 g 2. Asosiy klinika laboratoriya tekshiruvlariga doir kullanma» Amanda Kuper 2000 y 3. Menshikova V.V. «Laboratornыe metodы issledovaniya v klinike» Moskva 1987 y 4. Abramov M.G. «Gematologicheskiy atlas» Moskva 1996 y 5. Klinicheskaya gematologiya Pod red. A.N. Bogdanova. Sankt- peterburg 2008 g 6. Osnovы klinicheskoy gematologii. Pod.red. V.G.Radchenko. Sankt- Peterburg 2003g 7. Spravochnik po gematologii. Pod.red. A.F.Romanovoy. Rostov-na- Donu 2000g 8. Internet ma’lumotlari Download 1.32 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|