Маъруза №13. Мультиплексорларни ттм элементлар асосида тузиш афзалликлари
Download 237.67 Kb.
|
13 Мавзу узб
- Bu sahifa navigatsiya:
- МАЪРУЗА № 13. Мультиплексорларни ТТМ элементлар асосида тузиш афзалликлари
- Юқорида келтирилган калит асосидаги схемани мантиқий элементлар асосида тузилган кўриниши қуйидагича бўлади
- Мультиплексорларни схемасини тузишда n-МОЯ ва p-МОЯ турдаги калитлардан фойдаланса ҳам бўлади, ва улар мос равишда n-каналли ва р-каналли МОЯ-транзисторлари асосида тузилган бўладилар.
- Қуйидаги расмда КМОЯ транзистори асосида тузилган мантиқий амални бажарувчи схема келтирилган
- КМОЯ микросхемалари ўзининг ҳусусиятларига биноан ўта ҳалақит бардош ҳисобланадилар.
- КМОЯ микросхемаларини ТТМ микросхемаларига нисбатан афзалликлари қуйидагилардан иборат
- • манба кучланиши диапазонини катталиги (3—15 В);
- • чиқиш қаршилигининг катталиги ҳисобланади.
|
Дронларни лойихалаш ва эксплуатация қилиш йўналиши учун, 3-семестрда ўқитиладиган Электроника ва схемотехника. Рақамли қурилмалар ва микропроцессорлар фанининг «ЭЛЕКТРОНИКА» кисми МАЪРУЗА № 13. Мультиплексорларни ТТМ элементлар асосида тузиш афзалликлари
Мультиплексор деб, бир неча киришларни битта чиқишга улаб бериш имконини берувчи қурилмага айтилади. Мультиплексорни ишини соддароқ кўринишда изоҳлаш учун, электрон схемаларда қўлланиладиган оддий калитлардан тузилган схемани ишини кўриб чиқамиз:Расм 1. Калитлар асосида тузилган мультиплексорнинг (коммутатор) схемаси Бу схема асосидаги мультиплексор аналог кўринишдаги сигнал билан ҳам, рақамли кўринишдаги сигнал билан ҳам яхши ишлай олади, аммо лекин механик калитларнинг ишлаш тезлиги ҳозирги замон талаблари бўйича жудаям паст ҳисобланади. Шу билан бирга калитларни бошқарувини амалга оширилиш жараёнида автоматик тарзда бирорта схемадан фойдаланилиши керак бўлади. Рақамли схемаларда эса калитларни мантиқий сатҳлар ёрдамида бошқаришни амалга ошириш керак бўлади, яъни бошқача қилиб айтганда шундай қурилма танланиб олиш керак-ки, унинг ёрдамида рақамли сигнални электрон бошқаруви билан бирга электрон калит вазифасини ҳам бажара олиши керак бўлади.Бу схема асосидаги мультиплексор аналог кўринишдаги сигнал билан ҳам, рақамли кўринишдаги сигнал билан ҳам яхши ишлай олади, аммо лекин механик калитларнинг ишлаш тезлиги ҳозирги замон талаблари бўйича жудаям паст ҳисобланади. Шу билан бирга калитларни бошқарувини амалга оширилиш жараёнида автоматик тарзда бирорта схемадан фойдаланилиши керак бўлади. Рақамли схемаларда эса калитларни мантиқий сатҳлар ёрдамида бошқаришни амалга ошириш керак бўлади, яъни бошқача қилиб айтганда шундай қурилма танланиб олиш керак-ки, унинг ёрдамида рақамли сигнални электрон бошқаруви билан бирга электрон калит вазифасини ҳам бажара олиши керак бўлади.Юқорида келтирилган калит асосидаги схемани мантиқий элементлар асосида тузилган кўриниши қуйидагича бўлади:Расм 2. Мантиқий элементлар асосидаги мультиплексорнинг принципиал схемаси Бу схемада келтирилган мантиқий элементларни, биполяр транзисторга асосланган транзистор транзисторли мантиқ схемаси орқали ифодалашимиз мумкин. Бу схемада кўп эмиттер кириўли биполяр транзистордан фойдаланилган, аммо лекин бу киришлар бир бирига халақит қилмайдилар, чунки ҳар бир киришнинг алоҳида p-n ўтиши мавжуд бўлади.Бу схемада келтирилган мантиқий элементларни, биполяр транзисторга асосланган транзистор транзисторли мантиқ схемаси орқали ифодалашимиз мумкин. Бу схемада кўп эмиттер кириўли биполяр транзистордан фойдаланилган, аммо лекин бу киришлар бир бирига халақит қилмайдилар, чунки ҳар бир киришнинг алоҳида p-n ўтиши мавжуд бўлади.Расм 3. Мантиқий ВА-ЙЎҚ амалини бажарувчи транзистор тразисторли мантиқ схемаси Мультиплексорларни схемасини тузишда n-МОЯ ва p-МОЯ турдаги калитлардан фойдаланса ҳам бўлади, ва улар мос равишда n-каналли ва р-каналли МОЯ-транзисторлари асосида тузилган бўладилар.Мультиплексорларни схемасини тузишда n-МОЯ ва p-МОЯ турдаги калитлардан фойдаланса ҳам бўлади, ва улар мос равишда n-каналли ва р-каналли МОЯ-транзисторлари асосида тузилган бўладилар.Қуйидаги расмда КМОЯ транзистори асосида тузилган мантиқий амални бажарувчи схема келтирилган:Расм 4. ЁКИ-ЙЎҚ мантиқий амалини бажарувчи КМОЯ транзисторлари асосида тузилган схема КМОЯ микросхемалари ўзининг ҳусусиятларига биноан ўта ҳалақит бардош ҳисобланадилар.КМОЯ микросхемалари ўзининг ҳусусиятларига биноан ўта ҳалақит бардош ҳисобланадилар.КМОЯ микросхемаларини ТТМ микросхемаларига нисбатан афзалликлари қуйидагилардан иборат:статик режимидаги сарфловчи қувватнинг кичиклиги;• кириш қаршилигининг катталиги;• манба кучланиши диапазонини катталиги (3—15 В);• тавсифларнинг ҳароратга кам боғлиқлиги.КМОП микросхемаларнинг камчиликларига қуйидагилар киради:• чиқиш қаршилигининг катталиги ҳисобланади.Демультиплексор деб битта киришга ва бир неча чиқишга эга бўлган қурилмага айтилади. Одатда маълумотларни узатиш жараёнида, маълумотларни қабул қилиб тақсимлаш учун мультиплексорлардан фойдаланилади, узатилган маълумотларни қабул қилиш нуқтасида эса демультиплексорлардан фойдаланилиб, у келган маълумотларни манзиллари бўйича бир неча киришларга узатиб беради. Қуйидаги расмда демультиплексорнинг принципиал схемаси келтирилган:Демультиплексор деб битта киришга ва бир неча чиқишга эга бўлган қурилмага айтилади. Одатда маълумотларни узатиш жараёнида, маълумотларни қабул қилиб тақсимлаш учун мультиплексорлардан фойдаланилади, узатилган маълумотларни қабул қилиш нуқтасида эса демультиплексорлардан фойдаланилиб, у келган маълумотларни манзиллари бўйича бир неча киришларга узатиб беради. Қуйидаги расмда демультиплексорнинг принципиал схемаси келтирилган:Расм -5. Демультиплексорнинг принципиал схемаси Download 237.67 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|