Ma’ruza 2: Chang va gaz omillari bo‘yicha karyer atmosferasini mo‘‘tadillash usullari. Reja

St

1
.
2
n
d
.
V
o
S
n

(18
1

D) (2.6) 
bu erda: V
o
-cho‘kmaga nisbatan bo‘lakni tezligi, m

s, 
1

-gazni dinamik 
yopishqoqligi, Ns

m
2
; D-o‘trindini diametri, m. 
Bo‘lakga elektr maydonini kuchini ta’siri. 
F
e

q
pr
E
k
(2.7) 
bu erda: q
pr
-chegaraviy elektrik zaryad, Kl.; E
k
-elektr maydonini kuchlanishi, 
V

m. 
Chang ushlagichlarda bir vaqtni o‘zida har xil kuch va mexanizmlar 
foydalaniladi. Masalan, material tozalagichlarda inersiya kuch foydalaniladi, 
to‘g‘ri cho‘kish, diffuziya va boshqalar. 
Changni tozalash bo‘yicha ushlovchilar 3 ta guruhga bo‘linadi: quruq, ho‘l 
va elektrlik. 
quruq tozalash usulida qo‘llanilayotgan apparatlar og‘irlik-inersiya va 
tozalashga bo‘linadi. 
Og‘irlik-inersiyasiga o‘tiruvchi xonalar, inersiya apparatlari va siklonlar 
kiradi, tozalashga esa voloknoli, materialli va fiali tozalagichlar kiradi.
Ho‘llash tozalash usulidagi apparatlari yuvish va suyuq plyonkaliga 
bo‘linadi. YUviladigan forsunkali skrubberlar, Venturi skubberlari va dinamik gaz 
yuvuchilari kiradi. Suyuq plenkali-markazdan qochirma zarbali-inersion va 
ko‘pikli apparatlarga bo‘linadi. 
Elektrofiltrlar guruhi zaryadka va o‘tirish yarim guruxlarga bir xududli va 
ikki xuddudliga bo‘linadi. 
quruq plastinkali gazlar gorizontal va tik xarakatlanadigan xo‘l quvurli va 
plastinkali tozalagichlar xizmat qilmoqda. 
Chang ushlab qoluvchilar samarali ishlashishini tozalash darajasi bilan 
xarakterlanadi. U ushlab qolingan changni, havoda tozalanguncha bo‘lgan chang 
massasi nisbatiga tengdir. 

(%) 


