Ma’ruza 2: Chang va gaz omillari bo‘yicha karyer atmosferasini mo‘‘tadillash usullari. Reja


Download 0.53 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/11
Sana04.04.2023
Hajmi0.53 Mb.
#1326767
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Ma’ruza - 2

l
m

10


gr
V
Cg
n
g
К
g
n
n
.
.
/
(2.28) 
bu erda: K
n
–Karyerni Shamollatish sxemasiga va pog‘ona 
yuzasiga nibatan manbani joylanishiga bog‘liq bo‘lgan koeffitsent; g
n
– manbadan 
zararli qo‘shilmalarni ajralish tempi, mg

s; 

gr
– o‘lchamsiz chegaraviy 
o‘lchamlar; n
g
–PDK dan havoga kiruvchi ruxsat etilgan buzulish, %; Cg–PDK 
zarari, mg

m
3
, V –uskunadagi havo oqimi tezligi, Shamollagan tomoni bo‘yicha 
joylangan, m

s. 
Kon uskunalarni bir joyda to‘planishida eng katta changgish yoki havoni 
gazlanishi kuzatiladi, shunda Yuqoridagi keltirilgan bog‘lanishni hisobga olmoq 
kerak. Ekskavator ishchi kavlash joyida changlanishni jadallashishi pog‘ona 
balandligiga bog‘liq. SHuning uchun pog‘ona balanligidan oshmasligi kerak, 
quruq jinslarni qazishda, chunki bunda engil changlardan iboratdir. Uning teskarisi 
bo‘lganda, pog‘onani Yuqori qismi qulab tushganda, kavlash erida changlanish 
tezlikda oshadi (1,4-4,8 marotaba). Ortish balandligini oshirish va ekskovatorni 
aylanish burchagini oshirish ham havoni changgishini o‘sishi bilan bog‘liqdir. 
Kon ishlar texnalogiyasini o‘zgartirish kon jinsini maydalashni kam chang 
chiqaradigan yangi usuli qo‘llashni taqazo qiladi. Mexanik burg‘ulashda chang 
soni kamayadi buzushda katta bo‘lak ishlash eridagi paramalangan bo‘laklarni 
maydalanib ketishdan saqlanish natijasida bo‘ladi. Parmalash portlash ishlarni 
mexanik maydalash bilan almashtirish quvvati maydalovchini qo‘llash bilan ham 
changlanish va gazlanishni kamaytirishga olib keladi. 
Xarsang toshlarni maydalash texnalogiyasini gidro portlash, elektr toki 
va Yuqori chastatada o‘tishi havoning buzulishini ko‘p maratabaga kamaytiradi. 
Lekin Karyerda hozirgi kon texnalogiyasini olib borish ishlarida 
ko‘rilgan guruppa usullari ba’zi bir sabablarga binoan chegaralangan. Ulardan 
asosiylari: kon geologiya va kon texnik sharoitlari, Karyerda bo‘lgan uskunalarni 
ishlatish kerakligi, iqtisodiy omillar va boshqalar. 
Karyerni lahmlaridan zararli birikmalarni maxsus aspiratsion tartib bo‘lishi 
tabiiy Shamollatish va su’niy Shamollatish bilan hosil qilish mumkin. 
Maxsus aspiratsion tartibda zararli birikmalarni hosil bo‘lgan erdan tortib 
olib, keyin uni Karyerni tashqarisiga tashlashdan iborat. Bu tashlashni 
zaharlovchini tarqalishini ruxsat etilgan ularni yig‘indisini talab bo‘yicha hisobga 
olgan holda olib borish kerak. 
Tabiiy Shamollatish esa Shamol ta’sirini odamning aralashishi bilan 
kuchaytirish va kamaytirish mumkin. Masalan: Karyerdagi havo tezligini to‘qmani 
lahm oldidan uzoqroq erga joylashtirish hamda Karyer qiyaligiga Shamol 
yo‘nalishi bo‘yicha ko‘rinish berish bilan olib borish mumkin. 


Sun’iy Shamollatish har xil ko‘rinishdagi uskunalarni va qurilmalarni 
qo‘llash bilan olib boriladi va zararli havoni Karyerdan yo‘qotiladi. Sun’iy 
Shamollatish bu rolni o‘zicha tabiy Shamollatish bilan bajarilish mumkin. Bunda 
changni ushlash yoki changni bostirish bilan olib boriladi. 

Download 0.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling