Маъруза 7 рангли металл конларида қидиувида геофизик усулларни мажмуалаш


Download 449.79 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana17.06.2023
Hajmi449.79 Kb.
#1524301
  1   2   3   4   5
Bog'liq
МАЪРУЗА 7



МАЪРУЗА 7 
 
РАНГЛИ МЕТАЛЛ КОНЛАРИДА ҚИДИУВИДА ГЕОФИЗИК 
УСУЛЛАРНИ МАЖМУАЛАШ 
 
Мис. Мис захиарини катта қисми мисли қумтошларга тўғри келади 
(дунё захираларини 50 % и), энг йирикларидан бири – Жезқозғон кони 
(Қозоғистон). У синклиналда жойлашган, локал бурмаланиш ва узилмали 
тектоника билан мураккаблашган. Кесим терриген ва карбонни қумли 
жинсларидан ташкил топган. Жезқазғон свитаси жинслари устидаги гилли 
жинсларга нисбатан юқори зичликга (∆σ 0,3 г/см

гача), қаршиликга (𝜌 300 
дан 1000 Омм. гача) ва сейсмик тебранишлар тезлигига (4800-5200 м/сек.) 
эга. Маъданлар яхши қутбланишга (15 дан 35% гача) эга, бу ундалган 
қутбланиш (УҚ) усулини литогеохимик съёмка билан бир комплексда 
синклинални ёнбош қисмларида (бу ерда маъданлашув чуқурлиги катта эмас 
– 100 м. гача) қидирув учун қўллашга имкон беради. 
Алохида маъданли таналарни тузилишини ўрганиш, ётиш чуқурлигини 
аниқлаш, таркибини баҳолаш мақсадида конларни разведкалаш босқичида 
геофизик усулларни кенг комплекси ишлатилади. Улар орасида дала ва ер 
ости усуллари (УҚ, ЎЖУ, ТМ, СЭП, ДЭП, магнито-грави-,сейсморазведка, 
заряд усули, РТЁ), каротаж (ҚК, ТҚ, ГК, ГГК, СКУ, ЭПУ, ННК, НГК, РРУ). 
Мис колчеданли конлар вулканоген ва вулканоген-чўкинди жинсларда 
жойлашган. Маъданли майдонлар ва конлар разломлар кесишган тугунларда, 
эзилиш зоналарида, гумбазларда ва антиклинал бурмаларни қанотларда 
(узилмали бузилмаларга қўшилган жойларда) флексурали букилмаларда, 
қатламларни бурилишида, разломлар яқинидаги бурмаларда, локал 
баландликларда). Конларни маъданлари яхлит, томирли, томирли-холдор ва 
холдор, баъзан йўл-йўл, доғдир. 
Маъданлар деярли магнитсиз (пирротинлидан ташқари), зичлик фарқи 
юқори (2,0 г/см
3
гача яхлит маъданларда, 0,4-0,9 г/см
3
холдорларда), электр 
ўтказувчанлиги ва қутбланиши юқори (5-10 Омм, 15÷ 40%). Бу қатламларни 
геофизик майдонларда намоён бўлиши маъданларни ётиш чуқурлиги, 
устидаги қоплама жинсларни қалинлиги ва нураш кесимига боғлиқ (9.1-
расм). 


9.1-расм. Мис-колчедан маъдан майдонини физико-геологик модели ва 
нураш кесимини ҳар хил сатхлари учун ҳисобланган самарали аномалиялар 
(В.В.Бродовой бўйича):
1- асос таркибли эффузивлар, 2- аралаш таркибли туфлар, 3- альбитофирлар 
ва кварцли порфирлар, 4- гранодиоритлар, 5- маъданли қатламлар, 6- 
маъдан атрофида ўзгарган жинслар чегараси, 7-бўшоқ ётқизиқлар, 8-туб 
жинслар усти, 9- ер юзаси, 10- нураш кесими сатхлари, 11-узилмали 
бузилмалар; σ- г/см3, ӕ- 10-5 СИ бирл., ρ- Омм да 
Қидирув ва қидирув-баҳолаш ишларини асосий усуллари – ТМ, ЭП, 
ВЭЗ, УҚ, ЎЗҚУ, юқори аниқликдаги гравиразведка, кам чуқурлик 
сейсморазведка, магниторазведка 1:50 000 – 1:5000 масштабларда. 
Разведкалаш босқичида қудуқ ва ер ости геофизик усуллари кенг 
ишлатилади: ЎҚ, ТМ, электр корреляция, РТЁ, гравиразведка, геохимия, 
муфассаллаштирувчи геологик ишлар. Маъданларни намуналаш усуллари 
РРУ ва ГГУ олинган массада, вагонеткада ва майдаланган намуналарда 
ўтказилади. 

Download 449.79 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling