Ma’ruza Gidrogenlash jarayonlar

Gidrotozalash jarayoni qurilmasi.

• 1-rasm. Gidrotozalashning pritsipial sxemasi:
• 1-pech; 2- reaktor; 3-yuqori bosimli separator; 4-rektifikatsion kolonna; 5-vodorod tarkibli gazni oltingugurtdan tozalash bloki; 6- tsirkulyatsiyalovchi kompressor; I,V- boshlang’ich va tozalangan distillyatlar; II- uglevodorod gazlari; III- benzin; IV –vakuum gazoyl fraktsiyasi; VI,VII, VIII – haydalgan, tsirkulyatsion va toza vodorod tarkibli gaz; IX- vodorod sulfid.

• 350-5000C dagi vakuum gazoyl fraktsiyasi 80-85% vodorod bo’lgan tsirkulyatsion gaz (VII) bilan aralashtiriladi, 360-3800C gacha pechda qizdiriladi, so’ngra katalizator joylangan reaktorga (2) beriladi. Reaktordan olingan reaktsiya mahsuloti separator (3) da vodorodtarkibli gazdan ajratilib, sovutiladi va kondensatsiyalanadi. Suyuq mahsulot yana qizdirilib rektifikatsion kolonna (4)ga barqarorlashtirish uchun beriladi. Kolonnada gidrokreking mahsuloti bo’lgan uglevodorod gazlari (II), benzin (III) va dizel fraktsiyasi (IV) kabi yengil fraktsiyalar ajratiladi.

• Vodorod tarkibli gaz separatordan chiqib monoetanolaminli tozalash blokiga vodorod sulfiddan tozalash uchun yuboriladi va kompressor yordamida yana xom ashyo bilan aralashtirish uchun jo’natiladi. Vodorod kontsentratsiyasini ushlab turish uchun vodorod tarkibli gaz oltingugurtdan tozalangandan so’ng unga sistema (VI) dan tegishli miqdorda toza (VIII) vodorod tarkibli gaz qo’shiladi. Gidrotozalangan mahsulot (V) chiqimi boshlang’ich xom ashyoga nisbatan 96-97% ni tashkil etadi

• Tozalash jarayoni boshlang’ich aralashmadagi qo’shimchalar miqdori va tozalash rejimlariga bog’liq. Agar benzinning tarkibidagi oltingugurt miqdori 0,05-0,10% bo’lsa, tozalash darajasi 0,0001% (mas.) gacha, dizel yoqilg’isi 0,8-1,4 dan 0,15-0,2% (mas.), vakuum gazoyl -1,2-1,8 dan 0,2-0,4 % (mas.) tozalanadi.
• Gidrotozalashda oltingugurt va kislorodtarkibli birikmalar 80-99%, azottarkibli miqdor 70-90%, metallar 30-40% ajratiladi.
•