Ma’ruza mashg`ulotlari 1- mavzu: “Kasbiy ma’naviyat” fanining maqsadi, vazifasi va jamiyat hayotidagi ahamiyati Reja


Download 1.67 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/71
Sana19.12.2022
Hajmi1.67 Mb.
#1033657
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   71
Bog'liq
КАСБ МАЪНАВИЯТИ УМК

 
 
Qiyoslash va taqqoslash 
metod 
Tarixiy yondashish 
 
 
Mantiq 
Empirik – sotsiologik
Metod 
 
Sintez 
 
 
Umummintaqaviy 
Metod 
Abstraktlash 
 
 
Umumiylik 
 
 
 
 
Nazariy metod 
Abstraktlikdan
konkretlikka 
 
 
Axloqiy metod 
Ayrim guruh yoki shaxs 
xulqini kuzatish 
 
 
 
Izohlash metodi 
 
 
 
 
Diagnoslika metodi 
 
 
 
 
 
Axborotlash metodi 
Fan yutuqlaridan
foydalanish 
 
 
 
 
 
“Kasbiy ma’naviyat” fani ijtimoiy gumanitar 
fan sifatida dialektik, qiyoslash 
va taqqoslash (kuzatish, tarixiy yondashish va mantiqiy yondashuv), emperik-
sotsiologik (sintez, abstraktlash va umumiylik), umumpedagogik (majmuaviy 
diagnostika natijalarining tahlili), nazariy, axloqiy (ayrim guruh yoki shaxs xulqini 
kuzatish), izohlash metodi, diagnostika metodi, axborot yig‘ish va tahlil(fan 
yutuqlaridan foydalanish) etish metodidan keng va unumli foydalanadi. 
 
 
“Kasbiy ma’naviyat”
 fanini 
o‘rganish metodlari


116 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
“Kasbiy ma’naviyat” 
fanini o‘rganish 
 metodlarini klaster 
asosida tahlil qiling?


117 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kasbiy ma’naviyat fani jamiyat rivojiga bevosita va bilvosita daxldor bo‘lgan: 
falsafa, tarix, madaniyatshunoslik, ma’naviyat asoslari, sotsiologiya, psixologiya, 
iqtisod va pedagogika kabi bir qator ijtimoiy-gumanitar fanlar bilan o‘zaro 
uzviylikda shakllanadi
 
 
 
 
 
 
 
“Kasbiy ma’naviyat” 
fanini qaysi fanlar 
bilan uzviy bo‘liq? 


118 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ma’naviyatning
tarkibiy qismlari 
 
 
 
 
 
1.Axloq 
2.Qadriyat 
3. Ma’naviy meros 
Ma’naviyatning shaxs, millat, taraqqiyot va jamiyat
bilan o’zaro aloqadorligi 
MA'NAVIYAR 
1.Shaxs 
2. Millat 
3. Jamiyat 
4.Taraqqiyot 
 
 
3. 
4. 
2. 
1. 


119 
 
Kasbiy ma’naviyat fani kategoriyalari 
 
O’z-o’zini anglash 
Bilimdonlik 
Qalbi poklik 
Saxiylik 
Samimiylik 
Xayrixohlik 
Iymonlilik 
Halollik 
E’tiqodlilik 
Diyonatlilik 
Poklik 
Mehr-shavqat 
Vijdonlilik 
Rostgo’ylik 
Adolatparvarlik 
Ota-onaga hurmat 
Oilaga sadoqatlilik 
Milliy o’z-o’zini anglash 
Milliy g’urur 
Vatanparvarlik 
Millat taqdiriga nisbatan 
mas’uliyat 
Milliy manfaat ustuvorligini his 
etish 
Milliy til 
Milliy tarix 
Adabiyot 
Urf-odatlar 
Davlat tizimiga hurmat 
Jamoa an’analariga xayrihohlik 
An’analar 
Qonunlarga itoatkorlik 
Vazminlik 
Qadriyatlarni o’zlashtirish 
O’z kasbining mohir ustasi 
Mamlakat 
ichki 
va 
tashqi 
siyosatidan xabardor bo’lish 
Hayotda bo’ladigan jarayonlarda 
faollik ko’rsatish
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Millatparvarlik 


120 
 
 
(F) – Fikringizni bayon eting. 
(S) – Fikringiz bayoniga biron sabab ko’rsating. 
(M) – Ko’rsatilgan sababni tushuntiruvchi misol keltiring 
(U) – Fikringizni umumlashtiring  
 
 
Ushbu texnologiya tinglovchilarni o’z fikrini himoya qilishga, erkin fikrlash va o’z fikrini 
boshqalarga o’tkazishga, ochiq holda bahslashishga, egallangan bilimlarni tahlil qilishga, qay  
darajada egallaganliklarini baholashga hamda tinglovchilarni bahslashish madaniyatiga o’rgatadi 
Yuksak ma’naviyat jamiyat taraqqiyotining asosi bo’la oladimi? 
F Fikringizni bayon eting 
S Fikringizni bayoniga biror sabab ko’rsating 
M Ko’rsatilgan sababni tushuntiruvchi misol keltiring 
U Fikringizni umumlashtiring 
 
 
 
Qadriyatlar
Borliq va jamiyat, narsalar, voqealar, hodisalar, inson hayoti, 
moddiy va ma’naviy boyliklarining axamiyatini ko’rsatish 
uchun qo’llaniladigan tushuncha. Qadriyatlar tarixiy va 
zamonaviy bo’lishi mumkin. 
Madaniyat
Kishilarning tabiatni, borliqni o’zlashtirish va o’zgartirish 
jarayonida yaratgan moddiy, ma’naviy boyliklar hamda bu 
boyliklarni qayta tiklash va bunyod etish yo’llari va uslublari 
majmuyi. 
Mafkura
Ijtimoiy jarayonlar ma’no - mazmunini anglashni va uning 
boshqarish usulini bilishni da’vo qiladigan, ong va hatti-
harakatni yo’naltiradigan ideallar, qadriyatlar maqsadlar
qarashlar yig’indisidir 
Tarqatma materialning taxminiy nusxasi 
FSMU texnologiyasi


121 
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi 
1. Talabalar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo’lmog’i lozim. 
2. Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog’i lozim. 
3. Kichik guruh oldiga qo’yilgan topshiriqni bajarish uchun etarli vaqt ajratiladi. 
4. Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida 
ogohlantirilishi zarur. 
5. Guruh ish natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, o’qituvchi ularga 
yo’riqnoma berishi lozim. 
6. Nima bo’lganda ham muloqotda bo’ling, o’z fikringizni erkin namoyon eting. 
 
2(2.2)-Ilova 
«Nima uchun?» texnikasi
 
 
Nima Nima uchun? 
Nima uchun? 
uchun? 
Nima uchun? 
Nima uchun? 
 
 
Baholash mezoni va ko’rsatkichlari 
Guruhlar
Savolning to’liq 
va aniq 
yoritilishi
0-5 ball 
Misollar bilan 
muammoga echim 
topishi 0-5 ball 
Guruh a’zolarining 
faolligi
0-5 ball 
Jami ball 
0.9 – 1 ball – «a’lo». 
0.7 – 0.8 ball – «yaxshi». 
0.5 – 0.6 ball – «qoniqarli». 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nima uchu bugungi 
kunda kasbiy 
ma'naviyatni 
rivojlakasntirish ustivor 
vazifa sifatida 
qaralmoqda? 


122 
 
Ma’naviyatning boshqa fanlar bilan o’zaro bog’liqligi 
 
 
Tarix 
Falsafa 
Huquq 
 
KASBIY MA’NAVIYAT 
 
Iqtisod 
Psixologiya 
Din 
 
 
KLASTER 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
QADRIYATLAR 
Urf- 
оdat 
Vata 
Mahalla 
Uy 
Yurt 
Zamin 
Inson-
parvarlik 
Milliy 
g’urur 
Ota- 
ona 
Milliy 
o’zlikni 
anglash 
Qarindoshlar 
Bayramlar 
Bobo 
Buvi 
An’analar 
Hashar 
To‘y 


123 
Klasterni tuzish qoidalari 
1. Topshiriqni diqqat bilan o’qib chiqing. 
2. Fikrlarni tarmoqlantirish jarayonida paydo bo’lgan har bir fikrni yozing. 
3. Imlo xatolar va boshqa jihatlarga e’tibor bermang. 
4. Belgilangan vaqt tugamaguncha yozishni to’xtatmang, fikringizni jamlashga harakat qiling. 
5. Fikrlarni chegaralamang, ular o’rtasida o’zaro aloqadorlikka ahamiyat bering. 
 
 
 
 
Ma’naviyatdagi o’zaro munosabatlar va qonuniyatlar 
1-qonuniyat: 
shaxs va millat 
yoki jamiyatning 
ichki salohiyati 
bilan bog’liq 
bo’lgan 
qonuniyat 
«Ta’sir» 





A
T 
«Aks ta’sir» 
2-qonuniyat: 
Shaxslar va 
millatlar- 
ning o’zaro 
munosabatlari 
jarayonida
sodir bo’ladi- 
gan «o’zaro ta’sir» 
va «o’zaro boyi- 
tish orqali namoyon 
bo’ladigan 
jarayonlar 
m

‘ 





 
t





‘ 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


124 
Ma’naviyatdagi o‘zaro munosabatlar va qonuniyatlar sxemasini
o‘rganish bo'yicha jadvalni to‘ldiring 
 
Savol 
Javob 
1. Ushbu sxemada nimalar aks ettirilgan? 
2. Shaxs, jamiyat va millatlarning o’zaro 
munosabati 
ushbu 
sxemada 
qanday 
ko’rsatilgan? 
3. Shaxs va millat yoki jamiyatning ichki 
salohiyati ma’naviyat va ma’rifat bilan uzviy 
bog’liqmi? 
4. 
Millatlararo 
ma’naviy-ma’ri-fiy 
munosabatlarga aks ta’sir ko’r-satuvchi 
qanday omillarni bilasiz? 
 
 
Ma’naviyatning shaxs, millat va jamiyat hayotidagi o’rnini ma’naviyatning tarkibiy 
qismlari orqali tushuntirib bering? 
Ma’naviyat taraqqiyotining qanday asosiy qonunlarini bilasiz? (aniq misollar keltiring). 
«Muammoli vaziyat» 
 
«Muammoli vaziyat»
turi 
«Muammoli vaziyat» 
sabablari 
Vaziyatdan chiqib ketish 
harakatlari 
Nima uchun milliy-ma’naviy 
tiklanishga ehtiyoj sezildi? 
 
 
 
 
 
Ma’naviyatning tarkibiy qismlari 
 
 
 
 
 

Download 1.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   71




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling