Ma’ruza№3 3-Mavzu: Bilim. Bilimlar ombori va ekspert tizimlari. Mavzu rejasi

Ma’lumotlar ustida ish yuritish 

 

Iyerarxik  tashkil  qilingan  ma’lumotlar  bilan  ish  yuritishda  quyidagi  operatorlarni  misol 

tariqasida namuna qilib olish mumkin:  

  MBda ko‘rsatilgan daraxtni topish;  

  Bir daraxtdan ikkinchisiga o‘tish;  

  Bitta yozuvdan boshqa daraxt ichiga kirish (masalan, bo‘limdan – birinchi xodimga);  

  Bitta yozuvdan ierarxiya tartibida boshqasiga o‘tish;  

  Yangi yozuvni ko‘rsatilgan o ‘ringa qo‘yish;  

  Joriy yozuvni o‘chirish;  

  Butunlikni chegaralash. 

 

Avlod  va  ajdodlar  o‘rtasidagi  murojaatlar  yaxlitligi  avtomatik  tarzda  qo‘llab-

quvvatlanadi.  Asosiy  qoidalar:  hech  bir  avlod  o‘z  ota-onasisiz  yashay  olmaydi.  Shuni 

ta’kidlash kerakki,  shunga o‘xshash bir ierarxiyaga kiruvchi  yozuvlar orasidagi  murojaatlar 

yaxlitligini  qo‘llab  bo‘lmaydi  (bunday  tashqi  murojaatninig  misoli  sifatida,  kurator  yozuvi 

turi nusxasida Kaf.nomeri maydoni tarkibi bo‘lishi mumkin). 

 

Iyerarxik tizimlarda MB tasvirlaydigan forma iyerarxiyaga qo‘yilgan cheklashlar asosida 

qo‘llanadi.  Yuqorida  keltirilgan  MB  namoyishi  sifatida  quyidagi  iyerarxiyani  keltirish 

mumkin