Mashgʻulot turi: amaliy Bolalar adabiyoti va bolalar folklorining mumtoz adabiyot namunalari bilan bog‘liqligi. Mavzu rejasi

Mashgʻulot turi: amaliy
Bolalar adabiyoti va bolalar folklorining mumtoz adabiyot namunalari bilan bog‘liqligi.
Mavzu rejasi:
1. Qo‘shiqlar, maqollar yuzasidan test topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo‘yicha ishlash .
2. Topishmoqlar, masallar, tez aytishlar test topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo‘yicha ishlash .
3. Ertaklar, adabiy ertaklar, ularning janr rang-barangligi va badiiy xususiyatlari, obrazlar talqini, tarbiyaviyligi, hayotiyligi yuzasidan test topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo‘yicha ishlash.
Folklor ham m a zamonlarda ham ijod sarchashmasi hisoblanib keladi. Shuning uchun ham insoniyat alla, qo ‘shiqlar, afsonalar, ertak va dostonlarda o‘zining yuksak orzu-umidlari, zavq-shavqi-yu kurashlarini ifodalagan. Xalq og‘zaki ijodi o‘zining mazmunan rang-barangligi, yuksak g‘oyalar bilan yo‘g ‘rilganIigi, xalq turmushi, mehnati, xullas, xalq hayotining b arch a tom onlari bilan uzviy bog‘liqligi bilan ham g'oyatda e ’tiborlidir. Bolalar folklori ko‘pincha kattalar tomonidan ijod qilinadi (alla), ba’zi hollarda bolalar o ‘z o ‘yinchoqlari asosida o‘zlari ham alla, qo‘shiq va ovutmachoqlar to ‘qiydilar. Bulaming hammasi bir bo‘lib faqat yaxshi tarbiyani targ‘ib qiladi. Bolalar xalq og‘zaki ijodining pedagogika bilan bog‘lanishi alladan boshlanadi.
ALLA
Xalq og‘zaki ijodining eng rivojlangan janrlaridan biri alladir. Alla bolalar beshikdaligida, hali tili chiqmasidanoq aytiladi. Boshqacha ayîganda, beshik qo‘shig‘i bolaga ona suti bilan kiradi. Allalar poetik jihatdan ham, onalarning ichki tuyg‘ulari bayoni sifatida ham xalq ijodining b o ‘lak turlaridan ajralib turadi. Ulam i bolaning onasi yoki tarbiyachisi aytadi (ona, enaga, keksa onalar, ba’zan otalar tomonidan ham aytiladi). Allalar bolani ovutish, uxlatish uchun mayin ohangda ijro
qilinadi. Onaning yurakdan aytgan quyidagi allasida bola obrazi qisqa, ammo chuqur mazmunli so‘zlar yordamida ifodalanadi:
Alla bolam, alla.
Jonim bolam, alla,
Ikki ko'zim alla,
Shirin so'zim alla.
Alla bolam, baxti bor.
Har narsaning vaqti bor,
Jonim bolam, alla,
Shirin bolam, alla,
Ikki ko'zim alla.
Allada yaxshi taibiya ko'rgan bola jam o at o ‘rtasida, to‘y-tom oshalarda ota-onaning obro‘yi, uning shuhrati sifatida ta ’riflanadi. Shuningdek, bolaning to‘g‘ri tarbiyalanishida ota-onaning roli katta ekanligi ko‘rsatiladi. Bola yoqimli qo‘shiqlar ohangini osongina o ‘rganib oladi. Alla bolaga zavq bag‘ishlaydi, m a’naviy-tarbiyaviy ozuqa beradi.
Yot, bolam, uxla, q o ‘zim ,
Uylarda о ‘chdi chiroq.
Uxlar asalarilar,
Uxlar baliqlar tinchroq.
Ko‘kda oy yarqiraydi,
Derazadan qaraydi.
Ko‘zlaring yumgin q o ‘zim ,
Yot, quvonchim, qunduzim,
Alla, alla.
S u v sepgandek, uylar tinch
Qorong'i hujralar tinch.
Hech darvoza tiq etmas,
Sichqon uxlar, miq etmas.
K im dir oh tortsa, unda
N e ishimiz bor unda?
Ko Waring yumgin, qo'zim,
Ovunchog ‘im,qunduzim!
Alla, alla.
Qushcham g ‘amsiz yashaydi,
Uning har dam vaqti chog*.
Shirinliklar mo ‘lu ko 7,
Ko ‘p d ir qiziq o ‘yinchoq.
Bari sangadir> qo ‘zim!
Yig'lama hech yulduzim!
Baxtiyor o ‘tsin umring!
Yot, quvonchim, qunduzim!
Alla, alla.
Alla, alla, allayo.
Uxla, qo'zim, allayo.
Yum ko ‘zingni yulduzim,
Yum -yum k o ‘zingni, qunduzim!