Машиналық графика. Autocad компьютерлік графика жҥйесіне кіріспе оқу құралы

8.9. Ұқсас объектлерді тұрғызу 
OFFSET (ПОДОБИЕ) командасы берілген жылжытумен 
орналасқан ҧқсас объектлерді тҧрғызу ҥшін қолданылады. 
Бҧл команда Modify (Редакт) 
Offset (Подобие) қҧлайтын меню-
інен немесе Modify (Редактирование) қҧралдар панелінде орналас-
қан Offset (Подобие) пиктограммасын мышьпен шерту арқылы іске 
қосылады. 
Бҧл команда кӛмегімен ҧқсас кесінділерді, доғаларды, шең-
берлерді, екіӛлшемдікк полисызықтарды, эллипстерді, эллипстік 
доғаларды, тҥзулерді, сәулелерді және екіӛлшемдікк сплайндарды 
тҧрғызуға болады. 
Through кілті нҥкте арқылы қажетті жылжытуды беруге 
мҥмкіндік жасайды. 
 
36-мысал. 82-суретте кӛрсетілген 1 эллипсіне эквидистантты 
орналасқан бірнеше эллипсті тҧрғызыңыз. 
Offset  командасын іске қосып, келесі сауалдарға жауап беріңіз: 
Command:_offset 
Specify offset distance or [Through] <1.0000>: - жылжы-
тудың мәнін 15-ті енгізіңіз. 
Select object to offset or : - 1 эллипсін көрсетіңіз. 
Specify point on side to offset: - 1 эллипсінің сыртында 
орналасқан 2-нүктені көрсетіңіз.
Select object to offset or : - 3-нүктені көрсетіңіз. 
Select object to offset or : - команда аяқталу үшін Enter 
-ді басыңыз. 
8.10. Объектлерді масштабтау 
SCALE (МАСШТАБ) командасының кӛмегімен объектлерді 
масштабтау атқарылады. Бҧл команда Modify (Редакт) 

---

104 
Scale (Масштаб)  қҧлайтын менюінен немесе Modify (Редакти-
рование) қҧралдар панелінде Scale (Масштаб) пиктограммасын 
мышьпен шерту арқылы іске қосылады. 
Объекттерді масштабтау кезінде Х пен У ӛстері бойынша 
коэффициенттер бірдей. Сонымен объектлерді кішірейтуге немесе 
ҥлкейтуге болады, бірақ ӛстерге қатысты ӛлшемдер қатынасын 
ӛзгертуге болмайды. Масштабтау базалық нҥктені және объектнің 
жаңа ҧзындығын кӛрсету арқылы орындалуы мҥмкін, бҧл 
жағдайда ағымдағы бірліктер ҥшін масштабтау коэффициенті 
есептелініп шығады. Масштабтауды тікелей масштабтау коэффи-
циентін енгізу арқылы орындауға да болады. Басқаша, масштаб-
тау коэффициенті объектнің ҧзындығының ағымдағы мәні және 
жаңа мәнінің қатынасы арқылы анықталуы мҥмкін. 
Масштабтау коэффициенті кӛрсетілген жағдайда объектнің 
барлық бағыттағы ӛлшемдері ӛзгереді. Егер масштабтау коэффи-
циенті бірден кем болса, объект кішірейеді, ал астам болса 
ҥлкейеді. 
Reference (Опорный отрезок) кілті бар объектлерді пайдаланып 
масштабтау коэффициентін анықтау ҥшін қолданылады. Бҧл кілттін 
қолдануының тиімді қасиеті, ол бҥкіл суреттің масштабын ӛзгерту 
мҥмкіндігі. Егер суреттің бір бӛлігінде масштабтау коэффициенті 
қойылған талаптарға сәйкес болмай қалса, онда суреттегі бҥкіл 
объектлерді белгілеу ҥшін (мысалы жақтамамен) Scale (Масштаб) 
командасын қосып және Reference (Опорный отрезок) кілтін 
қолданып, ҧзындығы белгілі бір объектнің екі шетін кӛрсетсе және 
қажетті ҧзындықты енгізсе, онда суреттегі бҥкіл объектлердің 
масштабы орнатылған масштабқа сәйкес ӛзгереді.