Mashinasozlik ishlab chiqarishini avtomatlashtirish

2.8 KORREKTLANGAN SISTEMANING STRUKTURA SXEMASI YOPIQ TIZIM UCHUN
Yopiq sistemalarda boshqarish qurilmasi kirishiga berilgan ta’sir Uo va chiqish kattaligi u bo’yicha ta'sirlar beriladi (1.11-rasm). Bu sistema teskari bogManishga ega bo’lib, u £=y0 - y farq asosida ishlaydi. Bu prinsip og'ishprinsipi deyiladi.
O’zgarmas tok generatori kuchlanishini stabil ushlab turishga mo’Ijallangan, og'ish prinsipi asosida ishlovchi yopiq sistema ko’rsatilgan. Chiqish kattaligi Ug bo’yicha signal p-Ug kuchlanish bo’lgichdan olinadi va berilgan kuchlanish Uber bilan taqqoslanib, boshqarish kuchlanishi Ub ko’rinishida K kuchaytirgichga uzatiladi. Kuchaytirgich chiqishidagi kuchlanish Uq orqali generator kuchlanishi boshqariladi. Og‘ish kattaligi % sistemaning kuchaytirish koeffitsiyentiga bog‘liq va astatik sistema muvozanat rejimida bo’lganda bu kattalik nolga teng bo’ladi.

2.8.1. rasm. Korrektlangan sistemaning struktura sxemasi yopiq tizim uchun.



2.8.2. rasm. Scope buyrugiini bosish orqali quydagi oyna paydo bo’ladi.


2.9 BO’G‘INLARNI PARAPALLEL ULANISHI

K₁

­­­­­
Bu shunday ulanishki, unda barcha bo’giinlarning kirishiga bir xil signal berilib chiqishdagi o’zgaruvchi esa bo’giinlarning chiqishdagi o’zgaruvchilarning yig’indisiga tengdur:

Bo’giinlarning parallel ulanishi.

Ikkita parallel ulangan, К₁р) va К₂(р) uzatish funksiyasiga ega bo’lgan bo’giinni quraylik.

Ekivalent uzatish funksiyasi

ni hisobga olgan holda

Shunday qilib n-ta bo’gan parallel ulangan holda ekivalent uzatish funksiyasi

Agar ikkita bo’giin chiqshdagi signallari ayriladigon qilib ulangan bo’lsa

To’giri bo’giinlar parallel ulanganda yakunlovchi bo’giin ham turgiun bo’ladi, ammo signallar qo’shilishi yoki ayrilishiga qarab minimal faza bo’ginlardan nominal faza bo’gini olish mumkin. Misol uchun inersiyasiz va inersiyali bo’ginlarni ulanganda signallari ayriladigon hol uchun

ga ega bo’lamiz. Bunda k₁>k₂ da nominal faza bo’giinni bildiradi.
Yuqorida ko’rsatilgan parallel ulangan. Bogiinlardan tegishli qo’da teskari bogilanishli holler uchun tegishli emas. Ular uchun foydalanilgna holda ekivalent uzatish funksiyasini aniqlash, keyin esa unga teskari bo’lgan funksiyani olish zarurdur.


2.9.2. rasm bizga berilgan tizimni parallel ulash.



Shunday qilib , n-ta bo’gan parallel ulangan holda ekivalent uzatish funksiyasi:

Simulink dasturidagi parallel ulanish.

2.9.3. rasm Simulink dasturidagi parallel ulanish.



2.9.4. rasm Simulink dasturidagi parallel ulanish.


XULOSA
Men bu kurs ishini tayyorlash davomida ikki xil tushunchaga ega bo’ldim. Bular ham amaliy ham nazariy tushunchalar. Dastlab sizlarga men o’zimning amaliy tushunchalarim haiqda gapirib o’taman. Men bu avtomatlashtirish jarayonini kurs ishini bizga tushuntirgan o’qituvchimiz aytkanidek bir jarayonni tassavirimga keltirib tayyorladim. Ya’ni men UzAuto korxonasida amaliyot qilgan do`stim so`ziga ko`ra cobalt avtomashinasining ikki yon qizmini payvandlash jarayonida bevosita qatnashgan va ishlagan. O’sha vaqtda ko’rganlarini aytganki inson o’z qo’llari bilan qilayotkan ishini san’at darajasiga ko’tarish mumkin. Lekin bu jarayon ham o’ziga yarasha qiyinchilik va mashaqqatlarga ega. Misol uchun siz payvandlar ekansiz o’sha payvandlash jarayonida sizga payvandlashdan kelib chiqadigan olov uchqunlari sachrashi va detalni ushlayotkaningizda shaxsn unda bo’lganidek qo’lingizni kesib yuborishi mumkin. To’g’ri himoya vositalari himoyalaydi lekin siz bu holatda 100% himoyalanmaysiz faqat qisman himoyalanasiz. Shuning uchun ham va bunga qo’shimcha qilib shu ish jarayonini tezlashtirib berishi, ortiqcha ish o’rni talab qilmasligi va yuqori sifat yuzaga kelishida juda katta hizmat qiladi.
Men bu kurs ishining nazariy qismidan shuni xulosa qilishim mumkinki Agar o’byektning matematik ifodalanishi maʼlum boʻlsa, u holda boshqariluvchi oʻzgaruvchilarni obyektga taʼsir etayotgan barcha tashqi taʼsirlar bilan bogʻliqligini bildiruvchi tenglamalar tizimi ham maʼlumdir. Shuning uchun berilgan tashqi taʼsirlar boʻyicha boshqariluvchi oʻzgaruvchi Xchiq(Z,F,X) ni aniqlash mumkin. Oddiy obyektlarda birgina boshqaruvchi taʼsir Xkir va bir boshqariluvchi oʻzgaruvchi Xchiq boʻladi, holos.
Har bir boshqarish obyektining ishi statikada va dinamikada koʻrib chiqilishi mumkin. Statik rejimlarda tashqi Z, F taʼsirlar va boshqariluvchi X chiziq tasirlar oʻzgarmas boʻlib, vaqtga bogʻliq emas yoki vaqtning qisqa lahzalarida oʻzgarmas deb qabul qilinadi. Garmonik taʼsirlarda esa obyektning garmonik signallarini amplitudasi va fazasi bilan tavsiflanadigan kvazistatsionar rejim tahlil qilinadi.
Obyekt statikasi oʻrganilayotganda obyektning statik tavsifi deb atalmish Xchiq=f(x) bogʻliqlik koʻrib chiqiladi. hosila ishorasini oʻzgartirsa monoton koʻrinishida yoki ishorasini faqat ayrim qiymatlarida nolga teng boʻlsa, ekstremal koʻrinishlarga ega boʻladi.
Obyekt ustidan sozlash yoki boshqarish operatsiyasini, inson ishtirokisiz, sozlovchi yoki boshqaruvchi qurilma avtomatik sozlash yoki boshqarish asbobi deb ataladi. Shunday asbob va obyektlar yigʻindisi avtomatik boshqarish tizimini tashkil etadi.
Boshqarish obyektining ishi nazorat qiluvchi (ish jarayoni davomida oʻlchanib turiluvchi) taʼsirlar Z(z1, z2,....zr), nazorat qilinmaydigan tashqi taʼsirlar F(f1, f2,....fm) va boshqaruvchi oʻzgaruvchi Xchiq(xchiq1, xchiq2,....xchiqn) lar toʻplamiga bogʻliqdir.

Berilgan aniqlik asosida sistemaning va oldingi kuchaytirgichning zaruriy uzatish koeffitsientlarini aniqlashda va k=1 , k<1,yoki k>1 bo’lsh mumkin.

Agar k = 1 bo’lsa, toydiruvchi ta'sir Z boshqariladigan kattalikka hech qanday ta'sir ko’rsatmaydi, ya’ni sistema Z ga nisbatan invariant. Korrektlovchi element sodda boʻlishi bu qism iloji boricha berilgan tizim LACHXsi bilan ustma-ust tushishi kerak.
Sistemani turgun yoki noturgun xolt bo’ycha organib chiqdim. Kurs ishi bajarish davrida men o’zimni soham bo’ycha kerakli bilimlarga ega bo’ldim.Tizim korreliksiyon funksiyalar bo’ylab va sistema apelatuda chastata funksiyalari yordamda o’rganib chiqdim. Tizimni rostlash qanday shaklda bo`lishi kerak ekanligni o’rgandim.
Berilgan aniqlik asosida sistemaning va oldingi kuchaytirgichning zaruriy uzatish koeffitsientlarini aniqlashda va k=1 , k<1,yoki k>1 bo’lishi mumkin
Agar k =1 bo’lsa, toydiruvchi ta'sir Z boshqariladigan kattalikka hech qanday ta'sir ko’rsatmaydi, ya’ni sistema Z ga nisbatan invariant. Korrektlovchi element sodda boʻlishi bu qism iloji boricha berilgan tizim LACHXsi bilan ustma-ust tushishi kerak.