Масъул муҳаррир: Файзиев Шохруд Фармонович, ю ф. д., доцент

Teorema. Tub sonlar to‘plami cheksizdir. Bu teoremaning bir nechta isboti mavjud. Bularning 
eng birinchisini Evklid bergan.
Evklid isboti. Faraz qilaylik tub sonlarning soni chekli bo‘lib, ularning oxirgisi p bo‘lsin. 2 
dan boshlab p gacha bo‘lgan barcha tub sonlarning ko‘paytmasini olib, ustiga 1 ni qo‘shamiz: 
P=(2∙3∙5…p)+1
P soni 2 ga ham, 3 ga ham va h.k. p ga ham bo‘linmaydi, chunki birinchi qo‘shiluvchi bu 
sonlarning barchasiga bo‘linib, ikkinchisi bo‘linmaydi(u 1 ga teng). Demak, yoki P ning o‘zi tub 
son yoki uning q tub bo‘luvchisi p dan katta.
Xullas, shunday tub son mavjudki, u ixtiyoriy p tub sondan katta. Demak farazimiz noto‘g‘ri, 
ya’ni tub sonlarning qatori cheksiz. 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Гальперин Г. Просто о простых числах. 
2. Клюйков С.Ф. Числа и познание мира.
3. Чекмарев Я.Ф. Арифметика.
4. www.matematika.uz 

---

71
17
MATEMATIKA DARSIDA FANGA OID O’YINLARDAN FOYDALANISH VA 
O’QUVCHILARNI FANGA QIZIQTIRISH USULLARI
Mahmuda Yulchiyeva 
65-maktab matematika fani o‘qituvchisi 
Namangan viloyati Pop tumani
Annotatsiya: Ushbu maqolada, tadqiqot va tahlilga asoslangan holda boshlang‘ich maktab
o‘quvchilarining ushbu fanga qiziqishini rivojlantirish va namoyon qilish uchun qiziqarli o‘yinlar 
va matematik usullarning g‘oyalari, misollar tariqasida keltirilgan.
Kalit so‘zlar: Matematika, usul, sharoitlar, misol, o‘quv jarayoni, o‘yinlar,
Fanga oid yangi materialni o‘zlashtirish davrida, o‘quvchilarnig qiziqishini, darsga nisbattan 
aktivligini, o‘zlashtirish saviyasini oshirish maqsadida ko‘p hollarda matematik o‘yinlardan 
foydalanish muhumdir. Bunda asosan, ko‘rgazmali taqdimotlar, metodik qoidalar, samarali 
hisoblash texnikasi va o‘quvchining o‘zlashtirish darajasiga e’tibor qaratish lozim. Materialni 
mustahkamlashda o‘yin shakli quyidagicha bo‘lishi mumkin: jamoaviy, guruhiy va individual. 
O’yinlarni guruhlarda va musobaqalar shaklida o‘tkazish tavsiya etiladi. Guruhlar orasidagi 
raqobat asosida jamoadagi o‘quvchilarning do‘stona ishlashini belgilaydi. Agar jamoada 
bolalarining faolligi va qiziqishi zaiflashsa (masalan, jamoada faol qatnashmayotgan o‘quvchiga 
e’tibor qaratib, aynan shu o‘quvchiga savol berib unga jamoaga ball yoki yulduzcha olishiga 
imkon yaratib berishi darkor. Bu orqali passiv o‘quvchini faol bo‘lishiga motevatsiyalagan 
hisoblanadi). Dars oxirida o‘qituvchi bolalar bilan birgalikda umumiy musobaqani sarhisob 
qilib, kollektivlik tuyg‘usini shakllantirishga hissa qo‘shadi va shu bilan birga guruh a’zolarining 
samimiy ishlariga e’tibor qaratadi. Xatolarga yo‘l qo‘ygan bolalarni xushmuomalalik bilan 
davolash kerak. O’quvchilarning xatolarini o‘yin davomida emas, balki oxirida tahlil qilish 
kerak, shunda o‘yin haqidagi umumiy taassurot ijobiy bo‘ladi.
Yangi materialni tushuntirishda o‘rganilayotgan mavzuning muhim xususiyatlarini o‘z 
ichiga olgan o‘yinlardan foydalanish kerak. Masalan: