Matematika va informatika fakulteti

Kurs ishining maqsadi:

Innovatsion pedagogika asoslarini va innovatsion ta‘lim jarayonini , maktabda matematikani o‘qitishning innovatsion vositalarini o‘rganishdan iborat.

6
Kurs ishining obyekti:

O‘zbekistondagi barcha ta‘lim muassasalarida matematikani o‘qitish jarayoni.

Kurs ishining predmeti:

Innovatsion ta‘lim muhiti mazmuni, metodlari va innovatsion muhitni shakllantiruvchi vositalar.

Kurs ishining vazifalari:

1.Mavzuga doir manba topish, axborotlarni tartiblash, rejani shakllantirish;

2.Innovatsion pedagogik faoliyatni o‘rganish;

3.Innovatsion ta‘lim jarayoni, shakl, metod, vositalarini o‘rganish; 4.Innovatsion ta‘lim muhitini o‘rganish;

5.Matematikani o‘qitishning innovatsion muhitini o‘rganish; 6.O‘rganilgan ma‘lumotlar asosida xulosalar chiqarish; 7.Kurs ishini jihozlash, himoyaga tayyorlash;

7
I BOB

1.1Vektorva fazo tushunchasi

Vektor (matematika) (lot. vector — eltuvchi) — bu son qiymati va

yoʻnalishi bilan aniqlanadigan kattalikdir, ya'ni vektor deb yoʻnalishga ega boʻlgan kesmaga aytiladi.


1.1- Ta’rif. Boshi A nuqtada, oxiri B nuqtada bo`lgan yo’naltirilgan kesmaga

vektor deb ataladi va AByoki a kabi belgilanadi.


x y z
a vektorning uzunligi uning moduli deb a  a²a² a² ataladi va kabi

belgilanadi. Oxiri boshi bilan ustma – ust tushadigan vektor nol vektor deb ataladi

va 0 bilan belgilanadi. Agar a = 1 bo`lsa, u holda a birlik vektor deyiladi.

Bir to`g`ri chizqda yoki paralell to`g`ri chiziqlarda yotuvchi vektorlar kolleniar

vektorlar deyiladi.


Agar ikki vektor o`zaro kolleniar, bir xil yo`nalgan va modullari teng bo`lsa, bu vektorlar teng vektorlar deyiladi.
a vektorning (x, y, z) koordinatalari deb, boshlang’ich nuqtasi koordinata boshi bilan ustma - ust tushganda, oxirgi nuqtasining koordinatalariga aytiladi.
a(x, y, z) vektorni a  xi  y jzk ko`rinishida ifodalanishi mumkin, bu yerda

i, j, k - birlik vektorlar (ortlar), mos ravishda Ox, Oy, Oz o`qlarining musbat

yo`nalishi bilan mos tushadi

i  j  k 1. (2)

a vektorning uzunligi a  x²  y²  z² (3)

formula bilan aniqlanadi.

Vektorning yo’naltiruvchi kosinuslari deb cos, cos, cos sonlariga

aytiladi, bunda mos ravishda , ,   a vektorning Ox, Oy, Oz o`qlari bilan

hosil qilgan burchaklari:cos 
x
x²  y²  z²


cos 
y
x²  y²  z²

(4)

8

cos 
z
x²  y²  z²

