Materiallarkirimi va sarflanishini hisobga olish hamda hujjatlashtirish

Chiqib ketayotgan tovar-moddiy zaxiralarning qiymati chiqib ketish fakti aniqlangan paytda balansdan hisobdan chiqarilishi kerak. Tovar-moddiy zaxiralar tashkilotning balansidan:

Chiqib ketayotgan tovar-moddiy zaxiralarning qiymati chiqib ketish fakti aniqlangan paytda balansdan hisobdan chiqarilishi kerak. Tovar-moddiy zaxiralar tashkilotning balansidan:

a) realizatsiya qilish;

b) boshqa tashkilotning ustav kapitaliga ta’sis ulushi ko‘rinishida berish;

v) ta’sischining ta’sischilar tarkibidan chiqishida yoki tugatilayotgan xo‘jalik yurituvchi subyektning mol-mulkini uning ishtirokchilari o‘rtasida taqsimlayotganda ilgari tashkilotning ustav kapitaliga kiritilgan ulushni ta’sischiga qaytarish;

g) tekinga berish;

d) ayirboshlash;

e) saqlash muddati tugagach yaroqsizligi sababli, jismonan va ma’nan eskirganligi natijasida tugatish (yo‘q qilish);

j) kamomad, yo‘qotish yoki shikastlanish (sinish, bo‘linish) aniqlanishi;

z) tovar qarzi ko‘rinishida taqdim etish yoki ilgari olingan tovar qarzini qaytarish;

• boshqa operatsiyalar va hodisalar natijasida hisobdan chiqariladi.

Tovar-moddiy zaxiralarning chiqib ketishidan moliyaviy natija (foyda yoki zarar) tovar-moddiy zaxiralarning chiqib ketishidan olingan daromaddan ularning balans qiymati va tovar-moddiy zaxiralarning chiqib ketishi bilan bog‘liq bilvosita soliqlarni chegirish orqali aniqlanadi.

Chiqayotgan tmz qiymatini aniqlash

4-сонли БХМСга биноан, омбордаги ва омбордан чикиб кетаётган товар-моддий кимматликларини (ТМК) баҳолаш ва ҳисобга олишда куйидаги усуллардан бири кулланилади:

• Тегишли бирликнинг идентификацияланган таннархи буйича;

ФИФО - биринчи навбатда сотиб олинган товарларнинг таннархи буйича;

AВЕCО - ўртача тортилган киймат усули буйича

Ташкилот томонидан алохида тартибда фойдаланиладиган (кимматбаҳо металлар, кимматбахо тошлар ва хоказо) ва бир-бирининг ўрнини босмайдиган (яъни улар одатдаги холда бир-бирини алмаштира олмайди), шунингдек, махсус лойихалар учун ишлаб чикарилган ва мулжалланган (ишлатиладиган) товар-моддий захиралар тегишли бирликнинг идентификацияланган таннархи усули буйича бахоланади.