Materialshunoslik indd
Download 6.82 Mb. Pdf ko'rish
|
Materialshunoslik
- Bu sahifa navigatsiya:
- Qutbli va qutbsiz dielektriklar.
10.1. dielektriklar
Dielektrik moddalar deb shunday moddalarga aytiladiki, bularda valentli zona o‘tkazish zonasida keng man etilgan energiya bilan ajra- tilgan. Dielektriklar qattiq (keramika, polimerlar, shisha); suyuq (ben- 164 zol, toluol, vodorod, kislorod, argon) holatda bo‘ladi. Bularda erkin elektronlar bo‘lmaydi, bog‘lanish – valentli yoki kovalentli bo‘ladi. Dielektriklar izolatorlar vazifasini bajaruchi tok o‘tkazmaydilgan ma- teriallar: nisbiy elektr qarshilik p=10 12– 10 20 Om*m. Qattiq dielektriklarda qutblanish har xil bo‘ladi, lekin hammasi- ning yig‘indisi E ning kattaligini-qiymatini ifodalaydi. Kondensatorli dielektriklarda E katta maydonda o‘zgaradi (E=(12–15)-100000). Qutblanishning eng asosiy turlari: elektronli, ionli, dipolrelaksatsi- yali va o‘zo‘zidan, ionli qutblanish qoplamalarining elastik suri- lishi hisobiga bo‘ladi. Surilish masofasi ionlar orasidagi masofadan kam bo‘ladi. Manfiy ionlar musbat elektrod tomonga, musbat ionlar manfiy elektrod tomonga suriladi. Ionli qutblanish davri ju da kam t=10- 13 s. Dipolrelaksatsionli qutblanish qutbli dielektriklarda namo- yon bo‘ladi. Qutbli va qutbsiz dielektriklar. Dielektriklar, asosan, qutbli va qutbsiz turlarga bo‘linadi. Istalgan moddaning molekulalari zar- rachalardan (atom yoki guruhlari, ionlardan) iborat bo‘lib, ularning har biri musbat yoki manfiy elektr zaryadiga egadir. Bu zaryadlar orasidagi o‘zaro tortishish kuchi jismning mexanik mustahkamligini ifodalaydi. Turli xil moddalarning molekulalaridagi zaryadlarning fazoviy joylashuvi har xil bo‘lishi mumkin. Agar molekulalarning barcha musbat yoki manfiy zaryadlarini bitta umumiy manfiy va bitta umumiy musbat zaryad bilan almashtirsak, mos ravishda musbat va manfiy zaryadlarining og‘irlik markazlarida joylashgan mazkur zar yadlar fazoda bir-biriga mos tushishi yoki mos tushmasligi mumkin (10.1-rasm). Download 6.82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling