Мавлонова Гуландом Фахриддиновна Самарқанд шаҳри шароитида арзон ва шинам ўрта қаватли турар

 
 
 
III боб хулосаси 
Замонавий турар – жойлар архитектурасининг долзарб масалаларидан 
бири қишлоқ, шахарларда ва туман марказларида турар – жой иморат 
қурилишига мулжаллаган намунавий уйларни яратиш масаласидир. 
Қишлоқ, шахар ва туман марказлари ахолисининг турмуш тарзи бир – 
бирига жуда яқин ва биринчидан кичик шахар ва туманлардан оила таркиби 
ва унинг уртача катталиги, таркиби ва тузилиши билан фарқ қилса, 
иккинчидан шахар ва туман марказларидаги оилаларнинг турмуш тарзи 
узига хослиги туфайли, мехнат фаолияти, тадбиркорлик шароитларидан 
фойдаланилади. Ўзбекистон тарихий шахарларининг анъанавий халк 
уйларида ахолининг мехнат фаолияти тадбиркорлиги ва ишлаб чикариш 
тизимлари урганилди ва тахлил килинди. Халк анъанавий уйларда 
тадбиркорлик ва ишлаб чикариш хона ва биноларнинг жойлаштиришнинг 
7-тури аниқланди ва улардан унумли фойдаланиш даражаси аниқланди.
Шахар ва туман марказлари ахолисининг мехнат фаолияти, хусусий 
тадбиркорлиги турлари буйича ўрта қаватли турар – жойларнинг модели: 
«Хужалик+тадбиркорлик», 
«Ишлаб+чиқариш», 
«Ишлаб 
чиқариш-
тадбиркорлик» моделлари аниқланди. 
Юқорида келтирилган моделлар асосида ўрта қаватли уйларнинг 
ишлаб чиқариш, хизмат курсатиш зоналарининг турларини схемаси 
аникланди. Самарқанд вилояти шахарлари учун ва уларнинг оилавий 
турмуш тарзидан келиб чиқиб умумий оилавий хоналарининг қуйидаги 
типологик қатори аниқланди. Самарқанд вилояти шаҳри қишлок ва туман 
марказларида турар жой қуриш ва унинг ривожланган моддий – 
индустриал базаси, таклиф қилинаётган шахар уйларини номенклатураси на 
фақат ахолининг турмуш тарзи тадбиркорлик ишлаб чикариш ишларини 
олиб бориш учун қулайлик, турар жой иморат қурилишининг хар бир 

---

82 
худуд учун хос ва мос булган шахар архитектураси ва қиёфасини 
куркамлигига олиб келади ва нихоят қурилиш тан нархини уртача хисобда 
10 – 15 % пасайтиришга эришилади.