Mavzu : surxandaryo iqtisodiy geografik rayoni

Sherobod sanoat rayoniga Angor, Muzrabot, SHerobot, Qiziriq, Bandixon, Boysun tumanlari kiradi. Mazkur tumanlar guruhi viloyat aholisining 28,5%ini va yalpi sanoat mahsulotining 30,5%ini mujassamlashtiradi.
Mintaqaning sanoat salohiyati Surxon vodiysi tumanlariga nisbatanancha sust bo’lib, Bandixon va Boysun tumanlaridan tashqari, SHerobod, Muzrabot, Qiziriq, Angor tumanlarida asosan paxta tozalash korxonalari mavjud. Masalan, SHerobod tumani sanoat mahsulotining 81,2 %ini, Angor tumanida 90,7, Qiziriq tumanida 97,2 va Muzrabot tumanida 75,1%ini paxta tozalash zavodlari ishlab chiqaradi. Boysun tumanida ipak gazlama ishlab chiqaruvchi “Ishonch” hissadorlik jamiyati, SHerobod tumanida respublika ahamiyatiga molik Xo’jaikon tuz koni, Boysun tumanida To’da ko’mir koni joylashgan.
Ko’rinib turibdiki, SHerobod rayonining sanoat salohiyati Surxon rayoniga nisbatan ancha past. Ushbu xulosaga bu yerda sanoat tugun va markazlarining shakllanmaganligi ham dalolat beradi. Mavjud barcha qishloq tumanlarining markazlarini sanoat punkti darajasida baholash mumkin, xolos (3-jadvalga qaralsin).
Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish asosan Jarqo’rg’on,
Denov, SHo’rchi, Termiz shahri, SHerobod, Qumqo’rg’on, Angor,
Qiziriq, Muzrabot, Uzun, Sariosiyo tumanlari (90,9 foizi) hissasiga to’g’ri kelmoqda. Ayrim tumanlarning umumiy sanoat hajmidagi ulushi juda
past bo’lib qolmoqda, misol uchun Termiz tumani (1,7 %), Boysun
(1,6 foiz), Oltinsoy (0,8 %).
Asosiy sanoat korxonalarining ulushi o’sish o’rniga kamayishi kuzatilmoqda. Misol uchun, hisobot davrida ishlab chiqarilgan jami iste’mol tovarlarida “Surxondaryodonmahsulotlari” XJniki 9,0 foizga
3-jadval
Surxondaryo viloyati ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining asosiy ko’rsatkichlari
(2021 y. jamiga nisbatan foizda)

t/r	SHahar va tumanlar nomi	Sanoat ishlab chiqarish	XIM	Qishloq xo’jalik yalpi mahsuloti	Kapital qo’yil- malar	Pudrat ishlari	CHakana savdo	Pullik xizmat	Eks- port	Im- port
	Termiz sh.	8,8	12,2	0,1	8,0	18,7	19,6	32,5	6,4		36,0