Mavzu: 1-§. Buyuk geografik kashfiyotlar va ularning tarixiy ahamiyati dars maqsadi

Harbiy diktaturaning o’rnatilishi.

Inqilobdan so’ng parlament mamlakatda fuqarolar totuvligini ta’minlay olmadi. Bunga aholining quyi tabaqalari manfaatlarini hisobga olmaslik hamda narx-navoning о’sishi va ommaviy ishsizlikning kuchayishi sabab bo’ldi. Parlament o’z obro’sini yo’qota boshladi. Shunday sharoitda hukmron tabaqalar mamlakatdagi tartibsizliklarga barham bera oladigan kuchli yakka shaxs hokimiyati о’rnatilishi zarar, degan qarorga keldilar. Hukmron tabaqa fikricha, Kromvel ana shunday shaxs edi. 1653-yilda hukmron tabaqaning xohish-istagi bilan Kromvel parlamentni tarqatib yubordi va butun hokimiyatni о’z qo’liga oldi. U «Ozod davlat Angliya, Shotlandiya va Irlandiyaning Lord-protektori» deb e’lon qilindi. Shu tariqa mamlakatda Kromvelning harbiy diktaturasi o’rnatildi. Bu esa amalda davlat to’ntarishi edi. Kromvel avvalgi parlamentning yangi dvoryanlar va burjuaziya manfaatlarini himoya qiluvchi barcha qarorlarini tasdiqladi.