Mavzu: 1-sinf o‘quvchilariga matematika darslarini didaktik o‘yinlardan foydalanib tashkil qilish metodikasi. Mundarija: kirish I bob. Boshlang‘ich sinflarda didaktik o’yinlardan foydalanishning ahamiyati

1.3. O’yin texnologiyasi sifat va samaradorlik omili.
Oyin faoliyatibolalarning jismoniy va psixik jihatdan har tomonlama rivojlanishi uchun birdan –bir vositadir.Bolaning tabiatiga moz tashuvchi o’yinlar o’quv-tarbiyaviy jarayonni harakatga keltiruvchi kuchga aylanishi mumkin.
O’yin bolaning mashg’ulotda yuqori bosqichga erishishga qiziqishini orttiradi va unda kuchli motivatsiya hosil qilish imkoniyatini beradi.Bolani tezkorlikda harakat qilishga ,chaqqonlik,topqirlikka,topshiriqlarni aniq,tez,vaqtida bajarishga o’rganadi,ularda qonun-qoidalarga rioya qilishko’nikmalari shakllanadi.Bolaning faolligi rivojlantirib ,bilimga bo’lgan ishtiyoqi oshadi.
O’yin nima?-O’yinlar turli xil bo’ladi, masalan, didaktik, ta’limiy, milliy, harakatli, so’z o’yinlari,voqeabaland,syujetli-rolli o’yinlar va hakozalar.Shulardan biri didaktik o’yinlar-ta’lim harakteriga ega bo’lib ,bolalarning bilimini mustahkamlashga va kengayishiga ularni umumlashtirishga ,tizimga solishga yordam beradi.O’yin ta’lim jarayonini tashkil etish hamda olib borishda pedagogic vositadir.Ta’lim mazmunini o’quvchilarga o’yin orqali tushuntirish bu eng qulay tushunchadir. O’yin nima?-O’yinlar turli xil bo’ladi, masalan, didaktik, ta’limiy, milliy, harakatli,so’z o’yinlari, voqeabaland, syujetli-rolli o’yinlar va hakozalar. Shulardan biri didaktik o’yinlar-ta’lim harakteriga ega bo’lib ,bolalarning bilimini mustahkamlashga va kengayishiga ularni umumlashtirishga ,tizimga solishga yordam beradi.O’yin ta’lim jarayonini tashkil etish hamda olib borishda pedagogic vositadir.Ta’lim mazmunini o’quvchilarga o’yin orqali tushuntirish bu eng qulay tushunchadir.
O’yin nima?-O’yinlar turli xil bo’ladi,masalan,didaktik,ta’limiy,milliy,harakatli,so’z o’yinlari,voqeabaland,syujetli-rolli o’yinlar va hakozalar.Shulardan biri didaktik o’yinlar-ta’lim harakteriga ega bo’lib ,bolalarning bilimini mustahkamlashga va kengayishiga ularni umumlashtirishga ,tizimga solishga yordam beradi.O’yin ta’lim jarayonini tashkil etish hamda olib borishda pedagogic vositadir.Ta’lim mazmunini o’quvchilarga o’yin orqali tushuntirish bu eng qulay tushunchadir.
O’yin nima?-O’yinlar turli xil bo’ladi, masalan, didaktik, ta’limiy, milliy, harakatli, so’z o’yinlari, voqeabaland, syujetli-rolli o’yinlar va hakozalar.Shulardan biri didaktik o’yinlar-ta’lim harakteriga ega bo’lib ,bolalarning bilimini mustahkamlashga va kengayishiga ularni umumlashtirishga ,tizimga solishga yordam beradi.O’yin ta’lim jarayonini tashkil etish hamda olib borishda pedagogic vositadir.Ta’lim mazmunini o’quvchilarga o’yin orqali tushuntirish bu eng qulay tushunchadir.
Pedagogalrimiz orasida shunday gap yuradi.Eshitgan esdan chiqishi mumkin.Ammo jarayonda shaxsan o’zim ishtirok etsam umr bo’yi esimda qoladi.
Bolalar o’yin faoliyatining bosqichma-bosqich rivojlanishi to’g’risidagi umumiy tasavvurlar har xil yosh guruhlarida bolalarning o’yin faoliyatiga rahbarlikning aniq tizimi tavsiyalarini ishlab chiqish imkoniyatini beradi.
Zero: --O’yin bolalarning mustaqil faoliyati bo’lib ,unda bolalrning ruhiyati nomoyon bo;ladi;
O’yin bolalarni har tomonlama tarbiyalsh vositalaridan biridir;
o’yin bolalarga ta’lim va tarbiya berishning metod va usulidir;
o’yin bolalarni o’quv faoliyatiga tayyorlash vositasidir.
Shu sababli o’yin faoliyatiga tayyorlash vositasida ta’lim jarayonini tashkil etish voqea-hodisa mazmunini tushunish, o’rganish, o’zlashtirishni kafolatlaydi. O’yin o’quvchini o’ylashga ,topqirlikka,ziyraklikka,mantiqiy fikr yuritishga o’rgatadi.Shu asosida o’z meni shakllanishiga yordam beradi.Shuningdek,bilishga o’rganish ehtiyojini tug’dirib,yangi o’zgarishlarga boshlaydi.
O’yin organizmdaortiqcha energiyadanxalos bo’lish,charchash va vaqtida kuchni foydali holda ishlatish ,ayrim holda uni tiklashga ham yordam beradi.Insonnig hayotiy muvozanatini saqlashda uning faolligini oshirish orqali organizmda ishlamay turgan organlarini ishga ,harakatga keltirib yuboradi.Shu sababli ham o’yin organizmdagi yaxshi energiyalarni hosil qiladi va tiklaydi,ta’minlaydi.Ya’ni o’yin doimiy o’zlikni saqlab turuvchita’lim jarayonidir.
Demak,o’quvchini o’yindan marum etish unga og’ir jazo sifatida salbiy ta’sir etib,yomon oqibatlarga sabab bo’lishi mumkin.Shunga ko’ra ,bugungi kunda kichik maktab yoshidagi bolalarda turli o’yinlar ,o’yinchoqlar orqali ta’lim-tarbiya berib ularni maktabda ta’lim olishga tayyorlab borolmoqda.Tabiat qo’ynida o’tkaziladigan harakatli o’yinlar bolalarga tevarak-atrof hamda o’simliklar nomlari bilan yaqindan tanishish imkoniyatini beradi.
Oyin faoliyatibolalarning jismoniy va psixik jihatdan har tomonlama rivojlanishi uchun birdan –bir vositadir.Bolaning tabiatiga moz tashuvchi o’yinlar o’quv-tarbiyaviy jarayonni harakatga keltiruvchi kuchga aylanishi mumkin.
O’yin bolaning mashg’ulotda yuqori bosqichga erishishga qiziqishini orttiradi va unda kuchli motivatsiya hosil qilish imkoniyatini beradi.Bolani tezkorlikda harakat qilishga ,chaqqonlik,topqirlikka,topshiriqlarni aniq,tez,vaqtida bajarishga o’rganadi,ularda qonun-qoidalarga rioya qilishko’nikmalari shakllanadi.Bolaning faolligi rivojlantirib ,bilimga bo’lgan ishtiyoqi oshadi.
O’yin nima?-O’yinlar turli xil bo’ladi, masalan, didaktik, ta’limiy, milliy, harakatli, so’z o’yinlari,voqeabaland,syujetli-rolli o’yinlar va hakozalar.Shulardan biri didaktik o’yinlar-ta’lim harakteriga ega bo’lib ,bolalarning bilimini mustahkamlashga va kengayishiga ularni umumlashtirishga ,tizimga solishga yordam beradi.O’yin ta’lim jarayonini tashkil etish hamda olib borishda pedagogic vositadir.Ta’lim mazmunini o’quvchilarga o’yin orqali tushuntirish bu eng qulay tushunchadir.
Pedagogalrimiz orasida shunday gap yuradi.Eshitgan esdan chiqishi mumkin.Ammo jarayonda shaxsan o’zim ishtirok etsam umr bo’yi esimda qoladi.
Bolalar o’yin faoliyatining bosqichma-bosqich rivojlanishi to’g’risidagi umumiy tasavvurlar har xil yosh guruhlarida bolalarning o’yin faoliyatiga rahbarlikning aniq tizimi tavsiyalarini ishlab chiqish imkoniyatini beradi.
Zero: --O’yin bolalarning mustaqil faoliyati bo’lib ,unda bolalrning ruhiyati nomoyon bo;ladi;
O’yin bolalarni har tomonlama tarbiyalsh vositalaridan biridir;
o’yin bolalarga ta’lim va tarbiya berishning metod va usulidir;
o’yin bolalarni o’quv faoliyatiga tayyorlash vositasidir.
Shu sababli o’yin faoliyatiga tayyorlash vositasida ta’lim jarayonini tashkil etish voqea-hodisa mazmunini tushunish, o’rganish,o’zlashtirishni kafolatlaydi. O’yin o’quvchini o’ylashga ,topqirlikka,ziyraklikka,mantiqiy fikr yuritishga o’rgatadi.Shu asosida o’z meni shakllanishiga yordam beradi.Shuningdek,bilishga o’rganish ehtiyojini tug’dirib,yangi o’zgarishlarga boshlaydi.
O’yin organizmdaortiqcha energiyadanxalos bo’lish,charchash va vaqtida kuchni foydali holda ishlatish ,ayrim holda uni tiklashga ham yordam beradi.Insonnig hayotiy muvozanatini saqlashda uning faolligini oshirish orqali organizmda ishlamay turgan organlarini ishga ,harakatga keltirib yuboradi.Shu sababli ham o’yin organizmdagi yaxshi energiyalarni hosil qiladi va tiklaydi,ta’minlaydi.Ya’ni o’yin doimiy o’zlikni saqlab turuvchita’lim jarayonidir.
Demak,o’quvchini o’yindan marum etish unga og’ir jazo sifatida salbiy ta’sir etib,yomon oqibatlarga sabab bo’lishi mumkin.Shunga ko’ra ,bugungi kunda kichik maktab yoshidagi bolalarda turli o’yinlar ,o’yinchoqlar orqali ta’lim-tarbiya berib ularni maktabda ta’lim olishga tayyorlab borolmoqda.Tabiat qo’ynida o’tkaziladigan harakatli o’yinlar bolalarga tevarak-atrof hamda o’simliklar nomlari bilan yaqindan tanishish imkoniyatini beradi.