Mavzu: 1 Velosport sport turining tarixi. Velosipedni ishlab chiqish va takomillashtirish tarixi
Xorijda velosiped sportining rivojlanish tarixi
Download 189.74 Kb. Pdf ko'rish
|
1 AMALIY
Xorijda velosiped sportining rivojlanish tarixi. Xorijdagi birin- chi musobaqalar
“Drezina” velosipedlarida XIX asrda o‘tkazildi. Bu musoboqalarda o‘z ixtirosini targibot-tashviqot etish maqsadida Karl Dreys tashkillashtirdi. Velosport bo‘yicha birinchi rasmiy musobaqa 1868 yil 31 mayda Parij shahrining Sen-Klu shaharchasida 2000 metr 10 masofali poyga o‘tkazilgan. Bir yildan so‘ng shosse bo‘yicha Parij- Ruan poygasi tashkillashtirildi. Va shu musobaqa g‘olibi Angliyalik Dj.Muruga 120 km masofani bosib o‘tish uchun 10 soatu 45 daqiqa vaqt sarflab, o‘rta tezligi natijasi soatiga 11 kilometmi tashkil etdi. 1870 yil Yevropaning turli davlatlarida velosportchilaming maxsus maydoni bo‘lgan (velotreklar) qurila boshlandi. 1890 yilda velosiped sportida poygachilaming bir necha toifasi paydo bo‘la bosh- ladi: professionallar, havaskorlar va erkin poygachilar. Professional poygachilarga velosipedlami ishlab chiqaruvchi yoki o‘z mah- sulotlarini reklama qiluvchi firmalar homiylik qilar edilar. 1990 yil 14 aprelida Shveytsariyaning Jeneva shahrida birinchi Union Cycling Intematsional “xalqoro velosipedchilar yig‘indisi tashkil topib”, uning ichiga Belgiya, Fransiya, Italiya, Shvetsiya va AQSh milliy federatsiyalaridan kiritilgan. 1965 yil Italiyaning Rim shahrida FIAK - xalqaro havoskor ve- sipcdehilaming yig'indisi tashkil topib, keyinchalik 1992 yil FIKP xalqaro professional velosipedchilar yig‘indisini o‘z ichiga olgan oliy organ bo‘lgan USI ichiga kirdi. 2002 yil 14 apreldan boshlab UC1 Shveytsariyaning Egle shahrida bugungi kunda (FRA) David Laporten boshchiligida ishlab kelmoqda. 1893 yili Chikagoda birinchi bor velotrekbo‘yicha havaskor-sport- chilar uchun jahon chempionati bo‘lib o‘tdi, 1895 yildan boshlab prolessional- sportchilar uchun o‘tkazilib kelmoqda. 1896 yil 6 aprelda Gretsiyada zamonaviy Olimpiya o‘yin- larining ochilishi b o ‘lib o ‘tdi. U lam in g dastu rig a velo sip ed sporti musobaqalarining 6 turi bo‘yicha bahslar olib borilib, ulardan 5 turi trek yo‘nalishi bo‘yicha va shosse bo‘ylab poyga kiritildi. Musobaqalar- ning k o ‘p g in a tu rlari b o ‘y ic h a F ra n s iy a v e lo sip e d c h ila ri g ‘oliblikni qoMga kiritganlar. 1921 yil Daniyaning Kapengagin shahrida shosse yo‘nalishi bo‘yicha havoskor sportchilar uchun birinchi jahon chempionati o‘tkazildi. 1927 yil 12 iyul Germaniyaning Nyurburgringe shahrida- gi trassada professional velosipedchilar o‘rtasida o‘tkazilgan 185 km guruh bahsida 5:37.28 soniya natija bilan jahon chempioni unvonini 11 Ita liy a lik A lfred o B in d a q o i g a k irtdi. K e y in c h a lik 1994 y ild a n b osh- lab shossedagi barcha toifalarga yakkalik taqib bahsi kiritildi. Ayollar uchun birinchi jahon chempionati 1958 yildan muso- baqa dasturiga kiritilib kelmoqda. 1996 yildan boshlab erkaklar qis- m ig a qarash li h a v o s k o rla r to ifa s i (u n d er-2 3 ) to ifa s ig a o ‘zgartirilib, professionallarga esa elita atamasi berildi. 1950 yil velokross bo‘yicha, 1984 yil velotrial, 1990 yil mauten- bayk va 1993 yil yangi yo‘nalish boigan BMX musobaqalari bo‘yicha ilk bora jahon chempionatlari o‘tkazilgan. Velosiped sport turining yangi yo‘nalishlari mautenbayk 1996 yil va BMX yo‘nalishi 2008 yildan Olimpiyada oinlariga kiritildi. G‘arbda ayniqsa zamonaviy charhdan charhga o‘tkazgich tizimi va pnevmatik shinalar paydo boigandan so‘ng eng katta shuhratni shosse poygalari qozondi. Ular ichida eng ahamiyatlilari “Tur de Frans”, “Jiro de Italiya”, “Vuelta” Ispaniya, Milan-Sanremo, Parij- Ruan, Parij-Rube va boshqa poygalardir. Bu poygalar an’anaga aylanib, hozirgi kunda ham o‘tkaziladi. Professionallar uchun eng ahamiyatli poygalardan biri bu Fransiya atrofidagi ilk bor 1903 yilda o‘tkazilgan “Tur de Frans” velopoyga- sidir. Ushbu ko‘p kunlik velopoygani bosqichlar soni 20 tadan 22 tagacha o‘zgarib turadi, masofaning umumiy uzunligi esa 5000 km ga yetadi. Bugunga qadar “Tur de Frans” poygasi dunyodagi eng katta va nufuzli velopoygasi hisoblanadi. Xalqoro velosipedchilar yigindisi UCI o‘z ichiga 170 dan ortiq milliy federatsiyalami, 5 kontinentlaming konfederatsiyalarini, 1200 dan ortiq profesional velosipedchilar va 600.000 ga teng boigan lits e n z iy a la s h tirilg a n v e lo sip e d c h ila m i o ‘z ic h ig a oladi. Download 189.74 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling