I = Ee ge – Uab ge (z) - I = Ee ge – Uab ge (z)
- bu yerda ge = 1/ Re
- 34 a,b rasmlardagi sxemalarda I toklarining tengligi Uab kuchlanishlarning istalgan qiymatlarida bo`lishi kerak, bu faqat (j) dagi Uab oldidagi koeffitsiyent (z) dagi Uab oldidagi koeffitsiyentga teng bo`lganda bajariladi.
- Demak,
(k) formula ge o`tkazuvchanlikni va bu orqali Re ni topish imkonini beradi.(k) formuladan ko`rinib turibdiki ge o`tkazuvchanlik tarmoqlarda EYUK bor-yo`qligiga bog`liq emas. - (k) formula ge o`tkazuvchanlikni va bu orqali Re ni topish imkonini beradi.(k) formuladan ko`rinib turibdiki ge o`tkazuvchanlik tarmoqlarda EYUK bor-yo`qligiga bog`liq emas.
- (l) formuladan foydalanayotganda quyidagiga e'tibor qilish kerak: agar qaysidir tarmoqda EYUK bo`lmasa (l) formulani suratdagi mos keluvchi qo`shiluvchi tushib qoladi, lekin shu tarmoqning o`tkazuvchanligi maxrajda qoladi. Agar qandaydir EYUK boshlang`ich sxemada yo`nalishi 34 -rasmda tasvirlangan sxemada teskari yo`nalishda bo`lsa, u vaqtda mos keluvchi qo`shiluvchi (l) formulani suratiga manfiy ishora bilan kiradi. 34 a -sxemadagi tarmoqlar va 34 b -sxemada tarmoq sxemasining rasmda ko`rsatilgan qismiga nisbatan ekvivalentlardir, lekin quvvatlari jihatidan ekvivalent emas.
- Sifatan buni ,quyidagicha tushuntiramiz. 34 a -sxemada I = 0 bo`lsa ham tarmoqlardan tok o`tishi mumkin, biroq 34 b -sxemada I = 0 da ab tarmoqda energiya qabul qilish bo`lmaydi.
Ko`pchilik hollarda faqat ikki tugundan iborat sxemalar ko`p uchraydi. Shunday sxemalardan biri 35 -rasmda tasvirlangan. Toklarni eng qulay hisoblash usuli bunday sxemalarda ikki tugun usuli hisoblanadi. - Ko`pchilik hollarda faqat ikki tugundan iborat sxemalar ko`p uchraydi. Shunday sxemalardan biri 35 -rasmda tasvirlangan. Toklarni eng qulay hisoblash usuli bunday sxemalarda ikki tugun usuli hisoblanadi.
- Ikki tugun usuli deganda elektr zanjirlari shunday hisoblash usuli tushuniladiki, qaysikim, izlanayotgan noma'lum sifatida ikki tugunlar orasidagi kuchlanish tushuniladi va shu orqali tarmoqlardagi toklar aniqlanadi. Bu usulni hisoblab formulalarini (l) va (l) formulalar asosida va yana juda oddiy ko`proq umumiyroq usul-tugun potentsiallar usulidan olish mumkin. 34 a -rasmdagi sxemadan farqli 35 -rasmda sxemada a va b tugunlarga tok I oqib kelmaydi. Shu uchun (l) formulada I = 0 deb olsak, u vaqtda ikki tugun orasida Uab kuchlanishni topish mumkin:
- Ikki tugun usuli (tugunlararo kuchlanish usuli).
- 35 - rasm
- Tugunlararo Uab kuchlanish aniqlangandan keyin istalgan (m) tarmoqdagi tokni Om qonuni formulasidan aniqlash mumkin.
- Im = ( Em – Uab ) / Rm = (Em – Uab) gm
- Ekvivalent generator usuli.
- a) Aktiv va passiv ikkiqutbliklar.Ekvivalent generator (ekvivalent manba) usuli aktiv ikki qutblik teoremasiga asoslanadi. Shu uchun ikki qutbliklarni ayrim xususiyatlarini ko`ramiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
