Мавзу: Ҳаёт фаолияти хавфсизлигини таъминлаш асослари. Режа

Хавфларнинг таксономияси.
Таксономия - мураккаб ҳодисаларни, жараёнларни, тушунчаларни ёки обектларни бир системага солиш ҳақидаги фандир. Хавфлар таксономияси - хавфларни тартиб бўйича жойлаштиш деган маънони англатади. Хавфлар таксономиясини тузиш айнан инсон фаолияти хавфсизлигини таъминлашда муҳим рол ўйнайди. Хавфларнинг таксоманиясини тузишни, хавфларнинг табиатини чуқур ўрганиш орқалигина амалга ошириш мумкин.


Хавфларнинг номенклатураси
Номенклатура - муайян белги, хусусиятига кўра системага солинган ном ва сўзлар рўйхатидир. Масалан, тиббиётда қўлланиладиган дори-дармонлар номенклатураси бирмунча аниқ тузилган. Жумладан, антибиотикларга: тетрациклин, ампицилин, оксоцилин, биоцилин, сефозолин ва бошқалар киради.


Хавфлар квантификацияси.
Квантификация - мураккаб тушунча, (офат, талафот, ёнғин, нурланиш, шамол ва ҳоказо)ларнинг сифатини, оқибатини аниқлашда сонли тавсифларнинг жорий қилинишидир. Амалда квантификациянинг сонли, балли, даражали, тезланишли (м/с, м/соат) ва бошқа усуллари қўлланилади. Жумладан, ер силкинишининг квантификацияси - баллда ёки магнитудада, шамоллар - м/с, ер кўчкилари - м/соат ёки км/соатда, куйиш, нурланиш, бузилишлар - даражали усуллари қўлланилади. Хавфларни баҳолашда эса «таваккал» қўлланилади.


Хавфлар идентификацияси.
Идентификация - ўрганиш, исботлаш, тасдиқлаш маъноларини англатади. Масалан. доришуносликда бирорта дори-дармонни тўлиқ идентификация қилмасдан туриб, уни касалга тавсия этиб бўлмайди. Жумладан, ампицилин дориси - унинг таркиби, кимёвий тузилиши ва хусусиятлари исботланиши керак.


Хавфларни ўрганиш тартиби уч хил бўлади:
I босқич - хавфларни олдиндан таҳлил этиш.
II босқич - хавфли ҳолатларнинг кетма-кетлигини аниқлаш, ҳодиса ва хавфлар "дарахтини"(шажарасини) тузиш.
III босқич - оқибатларни таҳлил қилиш.
Бу усулда "Хавфлар дарахти" юқоридан пастга қараб қурилади ҳамда сабабларни ҳисобга олган тақдирда тамом бўлади.