Mavzu: Amir Temur davridagi iqtisodiy g’oyalar

Soxibqiron Amir Temur tarixan o`ta murakkab vaziyatda-xiv asrning 60-yillarida siyosat maydoniga chiqdi. Bu davrda chingizxon avlodlari o`rtasida toju-taxt, davlat va mol talashishlar shu darajada kuchayib ketdiki, bu chig`atoy ulusiga qarashli xududlarga feodal tarqoqlikning yanada chuqurlashuviga sabab bo`ldi. Maxalliy xokimlarning o`zboshimcha xarakatlari natijasida chig`atoy ulusiga qarashli movarounnaxr xududida o`nlab mustaqil bekliklar vujudga keldi.

• Soxibqiron Amir Temur tarixan o`ta murakkab vaziyatda-xiv asrning 60-yillarida siyosat maydoniga chiqdi. Bu davrda chingizxon avlodlari o`rtasida toju-taxt, davlat va mol talashishlar shu darajada kuchayib ketdiki, bu chig`atoy ulusiga qarashli xududlarga feodal tarqoqlikning yanada chuqurlashuviga sabab bo`ldi. Maxalliy xokimlarning o`zboshimcha xarakatlari natijasida chig`atoy ulusiga qarashli movarounnaxr xududida o`nlab mustaqil bekliklar vujudga keldi.
• Shaxrisabzda-xoji barlos, xo`jandda-boyazid jaloyir, balxda-amir xusayn, shibirg`onda – muxammad aperdi nayman, ko`xistonda-amir sotilmish, arxang saroyda – o`ljoy aperdi va boshqalar o`zlarini xokimi mutlaq deb xisoblashardi.

Bir yoqdan mo`g`ul xonlari o`tkazayotgan zug`umlar, ikkinchi tomondan esa – maxalliy xokimlar o`rtasida to`xtovsiz davom etayotgan nizo va urushlar o`lkani mushkul axvoolga solib, oddiy xalq ommasining turmushini og`irlashtiribgina qo`ygani yo`q, ayni zamonda boy va zodagonlarning manfaatlariga xam putur yetkazdi. Shu boisdan xam o`lkada feodal tarqoqlika barxam berish, markazlashgan kuchli davlat barpo eti shva so`ngra mo`g`ullar istibdodidan ozod bo`lishga intilish g`oyasi tobora kuchayib bordi. Xalqni ng anna shu xoxish irodasini birinchilar qatorida tushungan maxalliy xokimlardan biri xoji barlosdir.

• Bir yoqdan mo`g`ul xonlari o`tkazayotgan zug`umlar, ikkinchi tomondan esa – maxalliy xokimlar o`rtasida to`xtovsiz davom etayotgan nizo va urushlar o`lkani mushkul axvoolga solib, oddiy xalq ommasining turmushini og`irlashtiribgina qo`ygani yo`q, ayni zamonda boy va zodagonlarning manfaatlariga xam putur yetkazdi. Shu boisdan xam o`lkada feodal tarqoqlika barxam berish, markazlashgan kuchli davlat barpo eti shva so`ngra mo`g`ullar istibdodidan ozod bo`lishga intilish g`oyasi tobora kuchayib bordi. Xalqni ng anna shu xoxish irodasini birinchilar qatorida tushungan maxalliy xokimlardan biri xoji barlosdir.