Mavzu: Asosiy xo’jalik jarayonlari hisobi

Bilvosita yoki egri xarajatlar esa mahsulot tannarxiga to’q’ridan to’q’ri emas balki asosiy ishlab chqarishda qatnashuvchi ishchilarning ish qaklariga nisbatan proportsional taqsimlash natijasida kushiladi bunday xarajatlarga sex masterlarining ish xaklari korxona raqbarlarining ish xaklari va shu kabi xarajatlar kiradi.

• Bilvosita yoki egri xarajatlar esa mahsulot tannarxiga to’q’ridan to’q’ri emas balki asosiy ishlab chqarishda qatnashuvchi ishchilarning ish qaklariga nisbatan proportsional taqsimlash natijasida kushiladi bunday xarajatlarga sex masterlarining ish xaklari korxona raqbarlarining ish xaklari va shu kabi xarajatlar kiradi.

O’zbekiston Republikasi Vazirlar Maxkamasi 1999 yil 5-fevral №54-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulotlarni ishlab chqarish va sotish xarajatlarining tarkibi, hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’q’risidagi Nizom»ga asosan ishlab chqarish xarajatlari quyidagicha guruhlanadi.

• O’zbekiston Republikasi Vazirlar Maxkamasi 1999 yil 5-fevral №54-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulotlarni ishlab chqarish va sotish xarajatlarining tarkibi, hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’q’risidagi Nizom»ga asosan ishlab chqarish xarajatlari quyidagicha guruhlanadi.
• 1.Ishlab chqarishning moddiy xarajatlari.
• 2.Ishlab chqarishga oid mehnat xarajatlari.
• 3.Ijtimoiy sugo’rta va boshqa jamgarmalarga ajratmalar.
• 4.Asosiy vositalar va nomodd.iy aktivlar eskirishi.
• 5.Ishlab chqarishga oid boshqa xarajatlar.
• Korxonalarning buxgalteriya hisobida ishlab chqarish xarajatlari kalkulyatsiya moddalariga mos ravishda olib boriladi.

Maqsulot tannarxi kalkulyatsiya mohiyati mazmuniga qarab:

• Maqsulot tannarxi kalkulyatsiya mohiyati mazmuniga qarab:
• smeta,reja,normativ va haqiqiy bo’lishi mumkin. Smeta tannarx kalkulyatsiyasi birinchi marta ishlab chiqarilayotgan yangi mahsulot uchun aniqlanadi. Reja tannarx kalkulyatsiyasi yil boshidan oldin maqsulotga sarf bo’ladigan xarajat turlari normasiga asosan to’ziladi. Normativ tannarx kalkulyatsiyasi mahsulot xarajatlarining progressiv normalari asosida to’zilib, xarajatlar hisobining normativ usulida qo’llaniladi. haqiqiy tannarx mahsulot ishlab chiqarilgandan keyin,unga ketgan barcha xarajatlar hisoblanib topiladi. Mahsulot ishlab chqarish uchun ketgan xarajatlar quyidagi schyotlarda yoki kalkulyatsiya schyotlarida olib boriladi.