Mavzu:Sanoatda elektroliz jarayonining qo’llanishi Qabul qiluvch: Xolboyeva Muyassar Reja: 1.Elektroliz jarayonlari
2.Sanoatda qo’llanilishi
Elektroliz topadi keng qo'llanilishi texnologiyada. Qaerda qo'llanilishidan qat'i nazar, texnologiyaning deyarli hech qanday tarmog'i yo'q. Tegishli tuzlar yoki gidroksidlarning eritmalarini elektroliz qilish orqali gidroksidi va ishqoriy tuproq metallari, shuningdek magniy, berilliy va alyuminiy olinadi. Tuz eritmalarini elektroliz qilish natijasida mis, rux, kadmiy, nikel, kobalt, marganets va boshqa metallar olinadi. Metalllarni elektrolitik tozalash (mis, oltin, kumush, qo'rg'oshin, qalay va boshqalar) ulardan aralashmalarni olib tashlash uchun ishlatiladi. Tozalashda tozalanadigan metall anod bo'lib xizmat qiladi. Asosiy metall va aralashmalar anodda eritiladi, uning potentsiali tozalanadigan metallning potentsialidan ko'ra salbiyroqdir. Ijobiy potentsialga ega bo'lgan aralashmalar anodda loy shaklida cho'kadi. Elektrolitga o'tkazilgan aralashmalar vaqti-vaqti bilan yoki doimiy ravishda elektrolitdan chiqariladi. Asosiy metall kationlari katodda ajraladi va ixcham konni hosil qiladi toza metall. Elektroliz yordamida bir metallni boshqa metall bilan qoplash usuli elektrokaplama deb ataladi. Elektrokaplama metallarni korroziyadan himoya qilish, metallning sirtini mustahkamlash, dekorativ maqsadlarda qo'llaniladi. Bunday holda, qoplanadigan buyum katod bo'lib xizmat qiladi, u elektrolitik vannaga ushbu elementga yotqizilgan metallning tuz eritmasi bilan tushiriladi. Anod - bu qoplama metalli bo'lib, u elektroliz paytida eriydi va uning ionlari chiqariladi va katodga yotqiziladi. Sanoatda elektroliz jarayoni olib borilgan joyda ajralib chiqadigan turli gazsimon mahsulatlarni zararsizlantirish yoki boshqa foydali jarayonlar uchun safarbar qilish kerek Elektroliz qonunlari. Elektroliz qonunlarini ingliz olimi M.Faradey kashf etgan. chiqadigan moddaning miqdori faqat birgina omilga - eritmadan o'tayotgan elektr miqdoriga proporsionaldir M.Faradey Faradeyning 2-qonuni: turli moddalarning eritmasidan bir xil miqdorda elektr toki o'tganda, elektrodlarda ekvivalent og'irliklariga proporsional miqdorda moddalar ajralib chiqadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
